چند سالی است متاسفانه عدهای در خصوص سد معشوره اطلاعات اشتباهی به مردم شریف، نجیب، شهیدپرور و ولایی پلدختر میدهند که اگر سد معشوره در بالادست احداث شود آب به پلدختر نمیرسد و همه چاهها و چشمههای شهرستان خشک شده و به واقع پلدختر به یک بیابان تبدیل میشود. در این خصوص خوب است مردم صبور پلدختر به چند نکته توجه و سپس واقع بینانه در خصوص احداث سد معشوره قضاوت کنند.
1- محل و ساختگاه سد معشوره:
بر اساس آمار اداره مطالعات شرکت آب منطقهای لرستان، میانگین آبدهی بلندمدت (60 ساله) رودخانه کشکان در محل ایستگاه آبسنجی پلدختر واقع در ورودی شهر پلدختر ابتدای پل باستانی سالیانه معادل یک میلیارد و 636 میلیون متر مکعب است. رودخانه کشکان در بالادست دارای دو شاخه است. یکی شاخه رودخانه خرمآباد است که بعد از پیوستن شاخههای فرعی آب شوراب، معمولان، رودخانه چولهول و مادیان رود، با آبدهی حدود یک میلیارد و 50 میلیون متر مکعب، پس از طی مسیر نسبتاً طولانی به شهر پلدختر میرسد و قرار نیست بر روی آن سدی در بالادست احداث شود. شاخه دوم که همان رودخانه کشکان معروف است پس از تلاقی رودخانههای کاکارضا و دو آب الشتر با عبور از تنگ معشوره (گاو شمار) واقع در شهرستان نورآباد، در منطقه دو آب ویسیان به رودخانه خرمآباد میپیوندد. کل آبدهی این شاخه حدود 586 میلیون متر مکعب است که قرار است سد معشوره بر روی همین شاخه دوم و در محل تنگ گاو شمار یا همان تنگ معشوره نورآباد احداث گردد.
2- کلاً سدها از جمله سد معشوره را بر اساس دبی سیلابی طراحی میکنند نه بر اساس آبدهی پایه. به عبارتی سد معشوره را برای مهار و کنترل سیلابهای فصل زمستان و بهار که در زمان کـوتاهی از حـوضه خارج میشوند و پس از رساندن خسارتهای جانی و مالی به شهرستان پلدختر، به پشت سد کـرخه میرود ساخته میشود که هیچ نفع و سودی برای پلدختر ندارد اما پس از ساخت سد مردم پلدختر قدر این نعمت بزرگ را خواهند دانست.
3- سد معشوره، سدی برقآبی است و هدف اصلی از ساخت آن تولید بین 96 تا 106 مگاوات برق است با این توصیف قرار است در پاییندست سد معشوره مقدار 50 میلیون متر مکعب از آب رودخانه به وسیله ایستگاه پمپاژ فقط جهت مصرف شرب و صنعت به شهر کوهدشت انتقال یابد.
4- ساخت سد معشوره هیچگونه تأثیر منفی بر روی آب چشمهها و چاههای پلدختر ندارد.
5- مهمترین مشکل شهرستان پلدختر در آینده، کمبود آب ایستگاههای پمپاژ در دست اجرای واشیان، جایدر، چم مهر، جلگه خلج، زیودار، آبمیران کوشکی و یک هزار و 200 دستگاه موتور تلمبه منصوبه بر روی رودخانه کشکان است. باتوجه به اینکه سد معشوره یک سد برقآبی است. این سد در واقع یک سد تنظیمی برای پلدختر محسوب میشود و با رهاسازی آب برای چرخش توربینها در آینده نیز، آب بهنگام و مورد نیاز ایستگاههای پمپاژ و موتور تلمبههای شهرستان در فصول کمآبی نیز تامین خواهد شد.
6- همچنین سیلاب شهر پلدختر با احداث سد معشوره مهار و کنترل میشود و همین سیلاب خانمانسوز که تا دیروز ترس و هراس در دل مردم میکاشت تبدیل به نعمت شده و با رهاسازی در فصول کمآبی، آب کشاورزان منطقه را تأمین مینماید و سرسبزی، طراوت و رونق کشت و کار را به مردم پلدختر هدیه میکند.
بنابراین با احداث سد معشوره بیشترین سود و بهره را اول شهرستان پلدختر میبرد و سپس شهرستان کوهدشت. پلدختر از آب آزاد شده استفاده کشاورزی مینماید و سپس شهر کوهدشت که از این آب فقط برای شرب و صنعت استفاده مینماید.
از آنجا که نگارنده اصالتاً پلدختری و زاده روستای افرینه است و با همه ارادتی که به همه مردم شریف لرستان دارم اما یک تعلقخاطر به دیار بالاگریوه داشته و همواره، از بیتوجهی مدیران و دولتها به شهرستان پلدختر انتقاد کردهام؛ اما در خصوص سد معشوره با لحاظ نمودن آمارهای کارشناسی و ارائه دلایل و مدارک متقن، رجاء واثق دارم که پلدختریها بیشتر از کوهدشتی ها در آینده، از احداث سد معشوره سود خواهند برد.
لذا به عزیزان شهرستان پلدختر توصیه مینمایم که احساسی با موضوع برخورد ننمایند و از نظر کارشناسان و متخصصین آب نهایت بهره را ببرند.
محمد فیضی/ سرپرست روزنامه قدس
دیدگاهها