طي روزهای اخیر شاهد بودیم که علیرغم نظرات متفاوت و متضاد برخی از اعضای شورای اسلامی شهر و شهرداری خرمآباد، طرح افزایش تا 30 درصدی نرخ کرایه تاکسی، مینیبوس و اتوبوس در شورای شهر تصویب گردید.
اين مصوبه اکنون منتظر امضای فرماندار برای ابلاغ به شهرداری خرمآباد است.
برای شهروندانی که سهم کرایهی تاکسی از سبد هزینه خانوار آنها نسبتاً بالاست این مسئله همواره قابلتوجه بوده است و همینطور با عنایت به روند زنجیرهای افزایش قیمت کالاها و خدمات در نتیجهی اثر دومینویی افزایش قیمت خدمات پایه، این مسئله از نگاه اقشار آسیبپذیری که به این زودی شاهد افزایش در حقوق و دستمزد نخواهند بود نیز حائز اهمیت است.
برای شهروندانی که سهم کرایهی تاکسی از سبد هزینه خانوار آنها نسبتاً بالاست این مسئله همواره قابلتوجه بوده است و همینطور با عنایت به روند زنجیرهای افزایش قیمت کالاها و خدمات در نتیجهی اثر دومینویی افزایش قیمت خدمات پایه، این مسئله از نگاه اقشار آسیبپذیری که به این زودی شاهد افزایش در حقوق و دستمزد نخواهند بود نیز حائز اهمیت است.
اکنون با رجوع به شاخصها و عوامل مختلف میتوان بررسی نمود که افزایش قیمت کرایه تاکسی که مدنظر "یحیی عیدی بیرانوند" شهردار خرمآباد بوده و موفق شده طرح را به رغم مخالفتها در صحن علنی شورا به تصویب برساند تا چه حد در راستای منافع عموم شهروندان خرمآباد است.
اما اگر بخواهیم در باتلاق بخشی نگری متوقف نشویم میبایست ابتدا بحث داغ در گرفته در شورای شهر بین موافقان و مخالفان موضوع را مدنظر قرار دهیم که ناگزیر ما را به سمت مواضع اتخاذ شدهی اخیر طرفین و بحثوجدلهایی که در موضوعاتی مثل تراز مالی و بودجه شهرداری و ... داشتند رهنمون میسازد.
البته اینگونه بحثها و تقارب و تضارب آرا، طبیعت هر مجمع مشورتی میباشد لیکن وقتی به مشکلات مرتبط با حملونقل مسافر و مسافرتهای درونشهری در شهر خرمآباد توجه میکنیم بحثهای پیشآمده برای افزایش نرخ کرایه حملونقل مسافر شکل تازهای به خود میگیرد.
یک سوی این قضیه صنف زحمتکش رانندگان تاکسی قرار دارند که اغلب با وجود تلاش بسیار و تحمل فرسودگی جسمی و فشار روحی، از مواهب یک شغل دائمی برخوردار نیستند. عوامل نامطلوبی مثل محیط آلودهی فعالیت چه از نظر آلودگی صوتی و چه از نظر هوای ناپاک، کثرت فعالین این عرصه و ورود روزانهی برخی میهمانان ناخوانده بهعنوان مسافرکش از شهرهای مجاور، بروز تنش با مسافران و همکاران اعم از رانندگان تاکسی و مسافرکشهای غیرمجاز و در نهایت ریسک بالای مالی و جانی باعث شده این شغل به عنوان تکیهگاهی بلندمدت از جذابیتهای لازم تهی باشد. علیالخصوص که هر از چند گاهی نیز با افزایش قیمت خدمات تعمیر و لوازمیدکی خودرو و کاهش قدرت خرید ناشی از تورم، از سایر مشاغل عقب میماند و صرفهی مالی کافی برای تأمین معاش خانوار شهری ندارد. پس افزایش سنواتی قیمت کرایهی حملونقل شهری مطابق با رشد عمومی قیمتها، مسئلهی عجیبی نیست.
اما از سوی دیگر نباید این را از نظر دور داشت که اغلب مواقع افزایش قیمت کرایه همانقدر که متأثر از مصوبات شورای شهر و فرمانداری بوده، تابع موارد مختلفی نظیر مقطع زمانی خاص نظیر ابتدای سال، نوع سکههای رایج، فاصلهی نزدیکترین سکه یا اسکناس رایج با کرایههای تصویبی و انصاف رانندگان بوده است.
ناگفته پیداست که اگر سفر شهری مرغوبیت و کیفیت لازم را داشته باشد شهروندان حتماً افزایش متعادل و متناسب قیمت را رضایتمندانه تحمل خواهند کرد؛ اما نکات مهم مسافرت درونشهری از نگاه شهروندان خرمآبادی به نرخ کرایه تاکسی محدود نمیشود بلکه مسائلی بزرگتر از آن نیز وجود دارد که بهصورت معضلات و مشکلاتی لاینحل، سالهاست که با اعصاب و روان شهروندان خرمآبادی بازی میکند.
مواردی چون نظارت ناقص شهرداری از طریق نهادهای متولی امر بر صلاحیت رانندگان و رعایت معیارهای اخلاقی و حسن سلوک با مسافرین از سوی ایشان، توزیع نامتوازن خودروهای حمل و نقل عمومی در سطح شهر، ابهام در ساعت کار خودروهای حمل و نقل عمومی شهری در اوقات مختلف شبانهروز که بروز مشکلات در ساعات خلوت شهر در ابتدا وانتهای روز را محتمل میکند و از همه مهمتر ترافیک سنگین و کند در برخی خیابانهای شهر که در زمانهای مشخصی از شبانهروز غیرقابل تحمل میگردد و برای هر بار که بارش نعمت الهی شروع میشود مردم شهر باید نگران آبگرفتگی معابر باشند و از ترافیک کند و سنگینتر از هر روز عادی رنج ببرند.
اگر چه ممکن است بحث در مورد برخی از این موارد بهاندازهی موضعگیری در برابر افزایش نرخ کرایه تاکسی باعث جلبتوجه و تأثیر بر افکار عمومی نشود، اما باز هم پرداختن به این موضوعات که مطالباتی حداقلی محسوب میشوند نباید از افق دید و برنامهی کاری مسئولین و یا لااقل نمایندگان مردم در شورای شهر دور شود. شاید در شرایط فعلی انتظار برنامهریزی راهبردی و طراحی اسناد بالادستی نظیر سند اکولوژیک برای شهر خرمآباد رویا پردازانه به نظر برسد اما انصاف دهید که پیشبینی تغییرات فصلی آبوهوا و یا ساماندهی و نظارت دقیق بر وضعیت حملونقل عمومی، انتظاری عجیب و توقعی غریب از مدیران شهری محسوب نمیشود.
سید علی جزایری
دیدگاهها