اين روزها شاهد هجوم بیرویه تراكتورهاي شيرازي به مزارع و محل رويشگاه گونه در معرض خطر شیرینبیان در منطقه اليگودرز هستيم.
برخي از خبرگزاریهای به نقل از فرماندهي انتظامي اليگودرز از كشف بيش از چهار تن شیرینبیان قاچاق در محور اليگودرز اصفهان خبري منتشر نمودهاند.
شیرینبیان یکی از داروهای گیاهی باارزش در ایران و فارس است که رویشگاههای آن عمدتاً محدود به عرصههای طبیعی و تا حدود کمی عرصههای زراعی است، این در حالی است که متأسفانه به دلیل بهرهبرداریهای بیرویه و غیراصولی، اینگونه گیاهی کمنظیر در حال انقراض است و هر سال سطوح رویش آن 30 درصد نسبت به سال قبل از آن کاهش پیدا میکند.
ظاهراً بعد كاهش سطح شیرینبیان به دلیل برداشتهای بیرویه سوداگراني به استانهای غربي و مركزي كشور آمدهاند تا با وعده شخم مزارع كشاورزان آدرس رویشگاهها را از اهالي محلي بجويند متأسفانه صادرات قانوني و غيرقانوني شیرینبیان عمدتاً به صورت فراورده خام ريشه انجام میگیرید و بهزودی شاهد انقراض اینگونه در منطقه اليگودرز خواهيم بود گزارشات ضبط گاهبهگاهی چند تن ريشه شیرینبیان يا موسیرهای منقرضشده منتشر میشود اما سؤال اساسي اينجاست مسؤولین و مدعيان منابع طبيعي و محیطزیست كجايند؟ و چه میکنند؟!
آيا ضبط هر از چند گاهی اين محمولهها حلال مشكل است علاج واقعه چرا قبل از وقوع انجام نگرفته است و چرا اساساً محیطزیست و گونههای اغلب نادر و باارزش گياهي استان اینگونه امروزه با فراموشي و اهمال متوليان و مدعیان منابع طبيعي روبروست.
تقریباً هیچ برنامه جامع حفاظتي يا بهرهبرداری علمي از منابع با ارزش گونههای گياهي در ذهن و عمل متوليان امر مشاهده نمیشود حساسیتها بسيار پايين و از مشاركت دلسوزان و منتقدين بهرهای برده نشده است در سطح محیطزیست و منابع طبيعي متأسفانه ركود حاكم و فرافكني و توجيه گري بيداد میکند.
از اين خلأ و منفذ موجود سوداگران ديروز موسيرها و امروز شیرینبیانها كار خود را میکنند و منابع با ارزش هر روز كمتر از ديروز باقي خواهد ماند؛ گاه با عنواني به نام اكوتوريسم به جان طبيعت میافتیم گاه با سوز و گداز بيكاري از طبيعت غير قابلبرگشت میگذریم و گاه با كم سوادي برخي اهالي محلي و مديران اهمال میکنیم.
هركسي امروز در لرستان داعیهدار اكوتورسيسم و غمخوار بيكاري است بداند دنيايي كه اين واژگان را خلق نموده است ضوابط و الزامات آن را بهخوبی تدوين و اجرا نموده است.
اما بسياري تنها با لقلقه زبان مدعيان اكوتوريسم شدهاند و هر روز منابع و ميراث باارزشتری از اين ديار با يغما سوداگري غيرقانوني منابع طبيعي يا اهمال سهلانگاری رو به انقراض میرود و اما ما منقدين اهلقلم در برابر تاريخ آيندگان مسئولیتی ژرف داريم كه فردا اميدوارم شرمنده نباشيم.
مقامات عالي حاكميت بهخصوص رهبر معظم انقلاب بارها در باب اهميت منابع طبيعي با حساسيت كامل دستورات و فرمايشاتي داشتهاند كه بهجاست نقشه راه ميراث طبیعیمان قرار گيرد.
محمد اکبری/ فعال محیطزیست و محقق گياهان دارويي اليگودرز