رزم بی‌بدیل لرستانی‌ها در دفاع مقدس در حافظه مردم ایران ماندگار است. در این میان سرداران لرستانی نیز جایگاه بزرگی در تاریخ انقلاب اسلامی دارند.

بی‌تردید ثبت مجاهدات، نکوداشت مقام و ساخت یادمان این چهره‌های ماندگار هم جایگاه استان را دفاع مقدس نشان می‌دهد و هم در الگودهی‌ها می‌تواند نقش مؤثری داشته باشد.

به‌رغم فعالیت‌های خوبی که توسط سپاه لرستان و بنیاد حفظ آثار و نشر آثار دفاع مقدس لرستان انجام داده است اما هنوز هزار راه نرفته برای معرفی نقش لرستانی در دفاع مقدس باقی‌مانده است.

از جمله فعالیت‌های مفید در این زمینه ساخت یادمان شهدای شاخص و نیز توجه به مشهد شهدای شاخص لرستان است. در ادامه به چند نمونه از مشهد شهدای لرستانی اشاره می‌شود که می‌تواند از مقاصد اردوهای راهیان نور باشد.

این یادمان در زمینی به مساحت 2 هکتار در نزدیکی محل شهادت این خلبان شهید، در روستای جلیزی بخش موسیان احداث شده است.

خلبان شهید غلامرضا چاغروند مهرماه سال 59 پس ‌از این که بالگردش مورد اصابت گلوله دشمن بعثی قرار گرفت در حوالی روستای جلیزی فرود آمد و سپس توسط نیروهای بعثی اسیر و به فیض شهادت نائل آمد.

سرلشگر خلبان شهید غلامرضا چاغروند 12 بهمن سال 1331 در شهرستان خرم‌آباد دیده به جهان گشود و مهرماه سال 59 در 28 سالگی به شهادت رسید.

                                            

یادمان شهید بروجردی سپاه شهرستان نقده شامل مجتمع فرهنگی و هنری و اردوگاه فرهنگی و تربیتی بوده و زمین یادمان مذکور 35000 مترمربع می‌باشد.

این یادمان در حومه شهرستان نقده و 27 کیلومتر مانده شهرستان مهاباد ایجاد شده است.

شهید بروجردی از پایه‌گذاران اصلی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود. با شروع غائله کردستان، عازم نبرد با چریک‌های فدایی، کوموله، حزب دموکرات و دیگر گروه‌های تجزیه‌طلب شد. مردم کردستان به پاس رشادت‌های قهرمانانه‌ی این سردار رشید اسلام، لقب «مسیح کردستان» را برای او برگزیدند. وی در اول خرداد سال ۶۲ براثر انفجار مین در یکی از جاده‌های فرعی مهاباد-نقده به شهادت رسید.

                                                
                                              ماشینی که شهیدان زین‌الدین در آن به شهادت رسیدند و محل شهادت

یادمان شهیدان زین‌الدین در منطقه دارساوین و در چند کیلومتری سردشت است؛ جایی که مهدی و مجید زین‌الدین در آبان سال 1363 براثر کمین ضدانقلاب به شهادت رسیدند.

شهیدان زین‌الدین فرزندان مرحوم حاج عبدالرزاق زین‌الدین هستند که سال‌ها مقیم خرم‌آباد و دارای کتاب‌فروشی بود و این شهیدان در خرم‌آباد رشد و نمو یافتند اما متأسفانه دستگاه‌های فرهنگی استان هیچ‌گاه از نقش زیست‌بوم این دو سردار بزرگ دفاع مقدس رونمایی نکرده و آن را معرفی نکرده‌اند.

مشهد این دو شهید بزرگوار از مقاصد بازدید کاروان‌های راهیان نور است.
                                           
د) یادمان شهید قنوتی در فارس و خوزستان

محمدحسن شریف قنوتی از فرماندهان مردمی خرمشهر در روزهای آغازین جنگ ایران و عراق بود. این شهید والامقام که به عنوان نخستین شهید روحانی کشور معروف است اگر چه دارای اصالتی اردکانی است اما سال‌ها در بروجرد ساکن بوده و از فعالین انقلاب در این شهرستان بوده و پس از انقلاب نیز به عنوان دادستان این شهر فعالیت می‌کرد.

این روحانی که به شیخ شریف معروف است در گلزار شهدای آبادان آرمیده است. با این وجود دو مزار دیگر برای یادبود در شهرهای بروجرد و اردکان برای او ساخته شده است. البته مشهد شهید قنوتی در آبادان دارای اشتهار و مقصد راهیان نور است که عموماً هویت لرستانی ایشان فراموش می‌شود.

او نخستین روحانی مجروح و اسیر جنگ تحمیلی، نخستین روحانی شهید دفاع مقدس، نخستین نماینده امام خمینی (ره) كه در جنگ به شهادت رسید، نخستین فرمانده شهید جنگ‌های چریكی و پارتیزانی، تشکیل‌دهنده گروه‌های مسلح به امر امام خمینی ـ رحمة الله علیه ـ در سال 1342، نخستین برگزارکننده تظاهرات در شهرستان بروجرد است تا جایی كه به عنوان رهبر انقلاب بروجرد معرفی شد.
ساسان والی‌زاده/ پژوهشگر

دیدگاه‌ها