بخشي از زاگرس بزرگ و زيبا را طی می‌کنیم تا به قلب خسته و رنجور آن برسیم، یعنی لرستان دل‌شکسته از زخم‌هایی که بر تن طبیعتش دارد. به شرق لرستان می‌رویم به دشتی که در میان قلل اشترانکوه، گرین و سفید‌کوه احاطه شده است، دشتی که هزاران سال نشیمن‌گاه ما انسان‌ها بوده و امروز نیز این دشت نشیمن‌گاه چندین شهر در شرق لرستان است:

در قلب این دشت و شمال شهر دورود تا 15 سال پیش شاهد چشم‌نوازی یکی از زیباترین تالاب‌های ایران بودیم. تالابی که هزاران سال زیستگاه پرندگان بومی و مهاجر، آبزیان، کنار آبزیان و گونه‌های مختلف جانوری و گیاهی بوده است.

تالاب "تنوردر" دورود را ابتدای دهه 80 مظلومانه ‌خشکانده شد، آن هم توسط کسانی که بعضاً مسئول بودند اما نامسئولي كردند. بیش از هزار هکتار وسعت این تالاب زیبا را با زه‌کشی و کانال‌های طولانی خشکاندند تا برخی افراد ناآگاه و طمع‌ورز به اسم اشتغال‌زایی و توسعه اقتصادی منطقه، تیشه به ریشه زمینی بزنند که طبیعت آن دیگر رمقی برایش باقی نمانده است.

در سال 1383 خبرها دهان‌به‌دهان بین طبیعت دوستان و کوهنوردان می‌چرخید خبرهای تأسف‌بار که در سهل‌انگاری سازمان محیط زیست وقت و فرصت‌طلبی برخی مدیران استان لرستان خبر می‌داد. در خلوت شب از مسیر منطقه خلیل خان به سمت دریاچه گهر یعنی قلب منطقه حفاظت‌شده اشترانکوه اقدام به راه شکافی نمودند، اقدامی که علناً زیباترین و بزرگ‌ترین دریاچه کوهستانی خاورمیانه را به نابودی کشاند.

شاید اگر آن روز افراد ناآگاه که اقدام به چنین جنایتی نمودند می‌دانستند چه بر سر این سرمایه ملی خواهد آمد اقدام به این عمل غیرقانونی و غیرشرعی نمی‌کردند. در همان زمان تعدادی از محیط‌بانان زحمتکش با اطلاع از این تخریب عازم منطقه می‌شوند و کار به درگیری مسلحانه نیز می‌کشد و جلوی خودروهای راه‌سازی را می‌گیرند هر چند که کار از کار گذشته بود. در طی آن فاجعه زیست‌محیطی اعتراض صدها طبیعت دوست و کوهنورد و عامه مردم از طریق طومار و نامه‌نگاری و روزنامه‌ها و ... وضع را بسیار نگران‌کننده کرده بود تا جایی که فرماندار وقت نا آگاه الیگودرز از سمت خود عزل شد.

جاده مسدود می‌شود و جشنی با حضور صدها طبیعت دوست و ... در تابستان 83 در دریاچه گهر برگزار می‌شود.

دو سال نگذشته بود که مجدداً مخربین تحت عنوان جاده عشایری راه شکافی می‌کنند و کماکان تا به امروز شاهد رفت‌وآمد هزاران خودرو و موتورسیکلت از این مسیر به سمت دریاچه گهر می‌باشیم. ترددی خارج از کنترل سازمان محیط‌زیست این مسیر دسترسی علنا منطقه حفاظت شده استرانکوه (بانک ژنی زاگرس) و دریاچه گهر را به نابودی کامل نزدیک نموده است.

با توجه به تخریب‌هایی که طی این چند سال صورت گرفته است طبق نظر کارشناسان دریاچه گهر را کمتر از 30 سال تخمین زده‌اند و حال دریاچه گهر هم اصلا خوب نیست. انواع گونه‌های آبزی و کنار آبزی دریاچه گهر و جنگل بالا و پایین دریاچه روبه نابودی است

پس از پیگیری‌های متعدد مدیرکل محترم محیط زیست لرستان در سال گذشته وعده تخریب مسیر غیر قانونی دریاچه گهر و احداث پاسگاه را در این منطقه داده بودند که عملنا نه تنها تا کنون کاری صورت نگرفته بلکه وضعیت منطقه علی‌رغم زحمات، اندک محیط‌بانان به علت کمبود تجهیزات و غیره به حال خود رها شده است به صورتی که علی‌رغم اعلام مدیریت محیط زیست و جلوگیری از حضور گردشگران در فصل بهار با توجه به فصل زایش طبیعت و گونه‌های مختلف جانوری در مورخ 17 و 18 اردیبهشت 95 بیش از 300 نفر گردشگر در غالب تورهای آزادی و غیره وارد منطقه گهر شده‌اند که گویا با صدور مجوز سازمان محیط زیست این اتفاق افتاده است. تصرف اراضی ملی در منطقه به اصطلاح حفاظت شده اشترانکوه به معضلی اساسی تبدیل شده است. جنوب منطقه حفاظت شده اشترانکوه یکی از بی‌نظیرترین زیستگاه‌های کشور محسوب می‌شود

متأسفانه برخی افراد سودجو و فرصت‌طلب به انحاء مختلف به بهانه احداث استخرهای پرورش ماهی دامداری و زنبورداری و باغ‌داری و صید و شکار و غیره با سوء استفاده از غفلت سازمان محیط زیست و در کمال آرامش مبادرت به تصرف اراضی جنگلی و مرتعی این منطقه و رودخانه و چشمه‌های بسیار کرده‌اند و حتی عده‌ای چنان گستاخ شده‌اند که زیباترین بیشه و پرآب‌ترین چشمه منطقه را به نام بیشه‌تی که زیستگاه اصلی گربه وحشی است با قطع چندین درخت چند صد ساله و احداث مزرعه پرورش ماهی در تصرف خود درآورده و از ورود مردم به داخل این بیشه ممانعت می‌کنند.

جالب‌تر اینکه پاسگاه نیمه تعطیل محیط‌بانی در ۲۰۰ متری این بیشه واقع شده است. آنچه روشن است با این روند تخریب و تصرفات در مدت زمان کوتاهی باید فاتحه این منطقه را بخوانیم. حال سخنمان با سرکار خانم ابتکار است. همان‌طور که اطلاع دارید احداث این جاده مخرب و نابودی تالاب تنوردر در دوران تصدی شما در ابتدای دهه 80 صورت گرفته و کوتاهی مجموعه تحت امر شما در برخورد با متخلفین و تخریب‌ها جای سؤال دارد شما به این مبحث علم دارید که عمر دریاچه گهر با این روند کمتر از 30 سال است. چطور سازمان محیط زیست طی تفاهم‌نامه‌ای با سازمان گردشگری مقدمات ویرانی کامل منطقه حفاظت شده را صادر نموده است.

سرکار خانم ابتکار مجموعه تحت مدیریت شما تا چه حد مشکلات مناطق حفاظت شده را می‌شناسند اگر شناخت دارد پس چرا فکری به حال نجات این منطقه نمی‌کنند؟ شما بفرمایید برای محیط زیست لرستان چه کرده‌اید؟ برای حفاظت بیشتر از گونه‌های جانوری و گیاهی، زوال بلوط لرستان، مناطق حفاظت شده تالاب‌های رها شده واقعا چه کرده‌اید آیا به یاد دارید بزرگ‌ترین تالاب زاگرس مرکزی زه کشی می‌شد و کاملاً خشکانده شد مدیریت تحت امر شما چرا سکوت کردند. زمانی که تالاب بیشه دالان بروجرد توسط زمین‌خواران تصرف می‌شد مدیران تحت امر شما چه می‌کردند در این دو سال مدیریت برای قلب زاگرس چه کردید برای جنگل‌های کوهدشت برای تالاب‌های پل‌دختر برای سفیدکوه و تنوردر برای اشتران کوه بزرگ که امروزه به علت بی‌توجهی شما دارد نفس‌های آخرش رو می‌کشد؛ و ده‌ها مورد دیگر...

آیا فرمایشات مقام معظم رهبری در حفاظت از محیط زیست برای مردم عامی است. سرکار خانم ابتکار ریاست محترم محیط زیست کشور، شرایط محیط زیست لرستان جای گریه دارد. سوال ما را جواب بدهید برای محیط زیست لرستان چه کرده‌اید؟
علي دالوند/ دورود