با نزدیک شدن به اسفندماه 94 که موعد برگزاری دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی است، تب مباحثه و مجادله پیرامون علل و عوامل توسعه‌نیافتگی لرستان نیز کم کم در حال داغ شدن است.

بنا به رسم مالوف، بسیاری از لرستانی‌ها بستر این فقر کمرشکن و فاصله ده‌ها فرسخی با توسعه که گریبان استان را گرفته، انتخاب متوالی نمایندگان ناکارآمد و نالایق می‌دانند. برخی نیز تقصیر را عمدتا متوجه قوه مجریه و مدیران اجرایی دولت های مختلف در لرستان می دانند و از این منظر به تحلیل چرایی این حجم عظیم از فقر، بیکاری، رکود و پسرفت اقدام می کنند.

دسته سوم نیز بدرفتاری و انجام برخی اقدامات ناپسند در استقبال از هاشمی‌رفسنجانی هنگام سفر به لرستان طي سال‌های آغازین انقلاب را یادآور شده و تمام کاسه‌کوزه‌ها را سر افرادی می‌شکنند که در آن سفر استقبال بدی از ایشان به عمل آورده و باعث چرکین شدن دل وي از لرستان شدند و بدین ترتیب این استان فلک‌زده را از اولویت برنامه‌های توسعه‌طلبانه دولت‌های پس از جنگ خارج کردند!

شکی نیست که لرستان فقیر و مصیبت‌زده امروز حاصل کنار هم قرار گرفتن ده‌ها و بلکه صدها قطعه از پازلی است که بدبختانه با هم جفت و جور شده و این فلاکت کم‌نظیر را رقم زده‌اند. بنابراین نمی‌توان این بدبختی را تنها محصول یک عامل مجزا دانست و از دریچه همان یک عامل نسخه درمان آن را پیچید!

 

آن‌چه در این میان مرتباً از یاد می بریم این است که توسعه، انتخاب مدیران، اختصاص بودجه‌های مختلف و مواردی از این دست تنها در اختیار یک شخص و حتا یک قوه از قوای سه‌گانه مملکت نیست؛ بنابراین نمی‌توان انتظار داشت که چنانچه یکی از قوای مملکتی - به ویژه قوای مجریه و مقننه - از متخصصین و کارشناسان لبریز شد پس همای سعادت بر شانه ما نشسته و مشکلات یکی یکی از پیش پای ما برداشته خواهند شد؛ به عنوان مثال حتا اگر بر فرض کاملاً محال، در انتخابات پیش رو تمام 9 نماینده لرستان در مجلس علمای دهر و ملجا متخصصین و مشاورین زبده و خداوندگاران لابی و چانه‌زنی باشند، باز هم نباید امیدوار بود که بتوانند بساط مصایب عظیم و پرتعداد ما را به طور كل برچینند، زیرا اگر این فرض کاملاً محال نیز محقق شود، باز هم بسیاری از عوامل قدرتمند هستند که می‌توانند تاثیر مثبت و حتا پررنگ نمایندگان توانمند مجلس در روند توسعه لرستان را مختل و تعطیل کنند.

از طرفی، اگر فرض محال دیگری که همانا انتصاب تمام مدیران اجرایی استان از میان شایستگان و لایقان باشد تحقق یابد اما همراهی نمایندگان را پشت سر خود نداشته باشد، باز هم آش همان آش خواهد بود و کاسه همان کاسه!

غرض از اشاره به این بدیهیات واضح و ساده این بود که تمام امید خود را به انتخابات اسفند پیش رو گره نزنیم و دل خوش نداریم که اگر فلان و فلان برنده شوند لرستان از این روی به آن روی خواهد شد! واقعیت این است که شاه‌کلید توسعه یک استان در ایران به تنهایی در دست هیچ شخص یا هیچ نهادی نیست بلکه مجموعه‌ای از عوامل اجرایی، تقنینی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی باید دست به دست هم دهند تا غول فقر و رکود و بیکاری را از سر یک استان باز کنند؛ همان گونه که مجموعه بسیاری از این عوامل دست به دست هم می‌دهند تا شرایطی اسف‌بار بر آن منطقه حاکم شود.

بنابراین اگر واقعا در پی پیچیدن نسخه برای درمان معضلات لرستان هستیم باید افق نگاه خود را گسترش داده و از تمرکز بیش از حد بر نقش مدیران کل و استاندار یا نمایندگان استان در مجلس کاسته و در یک نگاه جامع نگر نقش لابی‌های قدرتمند در درون سیستم دولت که در تلاشی مداوم و همیشگی منافع لرستان را پی‌گیری می‌کنند را آشکار کنیم.

لرستان بیش از آن که به 9 نماینده قوی در مجلس یا یک استاندار توانمند در ساختمان استانداری نیاز داشته باشد به شبکه‌ای قوی و در هم تنیده از لابی‌های سیاسی و اقتصادی نیاز دارد که از لایه‌های پایینی ساختار اداری کشور شروع شده و تا بالاترین رده‌ها دامنه نفوذ خود را گسترانده باشند.

بی‌شک همراهی استاندار و نمایندگان قدرتمند با چنین شبکه‌ای می‌تواند دامنه نفوذ و قدرت رایزنی آنان را چندین برابر کند اما نباید از نظر دور داشت که بدون وجود چنین شبکه‌ي قدرتمندی حتا در صورت انتصاب و انتخاب استاندار و نمایندگان شایسته، گرهی از مشکلات ما باز نخواهد شد. دلیل آن هم چیزی نیست جز این که ساختار قدرت اقتصادي و اجتماعي در ایران مبتنی بر لابی و رایزنی است و در صورت داشتن لابی قوی، حتا می‌توان برخي قوانین مسلم و قطعی شیمی و فیزیک را نیز تغییر داد چه رسد به مسیر بودجه‌های چند میلیارد تومانی!

 حمزه  رامين / پلدختر

 

دیدگاه‌ها