سنگ لرستان را از خامفروشی نجات دهیم دنیای معدن - لرستان بهعنوان دارنده یکی از بزرگترین ذخایر سنگ دنیا، از استانهای مهم کشور در حوزه صادرات سنگ به شمار میرود.
بیشتر معادن لرستان به سنگهای نما و تزئینی اختصاص دارد، بهطوریکه با داشتن حدود یکچهارم ذخایر سنگهای تزئینی کشور حائز رتبه نخست در این زمینه است. این استان با معادن غنی سنگ خود ۲۸ درصد ذخایر صنعت سنگ در ایران و ۳ درصد ذخایر سنگ دنیا را در اختیار دارد.
در حال حاضر بخش عمدهای از اشتغال حوزه صنعت لرستان در اختیار صنعت سنگ است. برخی آمارها از اشتغال نزدیک به ۱۷ هزار نفر در این بخش حکایت دارند؛ اما با وجود ظرفیت بالای تولید و اشتغال در صنعت سنگ لرستان این صنعت با مشکلات متعددی دست به گریبان است. فعالیت سنتی و فلهای واحدهای سنگبری، خامفروشی سنگ، بالا بودن ضایعات این صنعت و همچنین وجود دستگاههای سنگبری غیر مدرن از مشکلات پیشروی صنعت سنگ استان لرستان است. صادرات خام سنگ استان که بر اساس برخی آمارها ۶۰ درصد استخراج سنگ استان را شامل میشود موجب شده بارها مسئولان از این وضعیت انتقاد کرده و ادعا کنند عواید حاصل از فرآوری و عرضه سنگ لرستان نصیب دیگر استانها میشود.
مشکلات سنگی در لرستان
به گفته مسئولان امر حدود ۲۵ درصد سنگهای ساختمانی در کشور در استان لرستان تولید میشود. با توجه به معادن سنگ غنی که در این استان وجود دارد، وجود کارخانههای سنگ نیز در این استان سابقه طولانی دارد، بهگونهای که بیشتر واحدهای فرآوری سنگ در این استان در شهرستان الیگودرز متمرکز شده که این منطقه را به شهر سنگ معروف کرده است.
با این وجود مهمترین مشکلات کارخانههای سنگ در استان لرستان نبود سرمایه برای بهروزرسانی دستگاهها و تجهیزات مورد نیاز است، از اینرو بیشتر این واحدها خواستار استفاده از منابع صندوق توسعه ملی برای تامین نقدینگی هستند تا بتوانند در فضای رقابتی سالم به تولید بپردازند.
با این وجود مهمترین مشکلات کارخانههای سنگ در استان لرستان نبود سرمایه برای بهروزرسانی دستگاهها و تجهیزات مورد نیاز است، از اینرو بیشتر این واحدها خواستار استفاده از منابع صندوق توسعه ملی برای تامین نقدینگی هستند تا بتوانند در فضای رقابتی سالم به تولید بپردازند.
استخراج سنگ از معدن مشکلات خاص خود و مراحل مختلفی را شامل میشود اما آنچه مهم است، بحث فرآوری سنگهای استحصالشده با توجه به نیاز بازار است. این امر نیازمند فناوری و دستگاههای ویژهای است که به گفته کارشناسان دستگاههای موجود در کارخانههای فرآوری سنگ لرستان فرسوده است و نیاز به نوسازی دارد که بدون تامین منابع نقدی امکانپذیر نیست. جدا از این نبود نمایشگاه سنگ یا مرکز عمدهفروش سنگ در استان لرستان یکی از مشکلات است که به دنبال آن بخش صنعت و معدن سنگ این استان را تحت تأثیر قرار داده است.
خام فروشی مهمترین معضل معادن سنگ لرستان
تکمیل زنجیره از استخراج تا فرآوری سنگ در استان لرستان موجب میشود پول صنعت سنگ به گردش درآید و این امر روی اقتصاد استان تأثیرگذار باشد. اگر واحدهای معدنی سنگ استان مواد اولیه موردنیاز واحدهای صنعتی این حوزه را تأمین کنند و دستگاههای اجرایی، پیمانکاران و مردم استان تولیدات این واحدهای صنعتی را بخرند و در کنار معادن واحدهای فرآوری بروز باشند، شاهد تکمیل شدن این زنجیره در لرستان خواهیم بود.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان لرستان در پاسخ به این پرسش که برای پرهیز از خامفروشی و ایجاد ارزشافزوده بیشتر از طریق فرآوری در حوزه سنگ استان چه اقدامهایی در دست اجرا است، اظهار کرد: اقدامهای متفاوتی در اینباره در دست است، از آنجا که در حال حاضر در استان لرستان چند کارخانه مدرن سنگ مشغول به کار هستند، بحث فرآوری سنگ آنها نیز مدنظر قرار گرفته و تصمیم داریم در این زمینه شهرک تخصصی سنگ را در استان راهاندازی کنیم که البته مصوبه این شهرک تخصصی اواخر سال ۹۴ به تصویب رسید و محل زمین آن نیز مشخص شده، از اینرو در سال پیشرو عملیات اجرایی آن آغاز شده است.
محمدرضا صفیخانی در توضیح بیشتر این شهرک تخصصی سنگ عنوان کرد: این شهرک صنعتی سنگ در کنار معادن سنگ گهر بخش چگنی خرمآباد واقع شده است تا هزینه حملونقل را نیز به حداقل ممکن برساند. علاوه بر این در این شهرک تخصصی علاوه بر فرآوری از سنگ، قرار است از ضایعات سنگ نیز به نوعی استفاده شود تا به نوعی هم استفاده بهینه انجام شده و هم مشکل ضایعات سنگ برطرف شده باشد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: ایجاد شهرک سنگ درحقیقت کاری زیرساختی به شمار میرود که در اختیار سرمایهگذار قرار میگیرد تا در کنار معادن واحد فرآوری نیز داشته باشند تا صرفه اقتصادی بیشتری را به همراه آورد.
صفیخانی با تاکید بر این موضوع که مهمترین اقدام ما در امسال پرهیز از خامفروشی است، گفت: مهمترین موضوعی که در حال پیگیری آن هستیم، پرهیز از خامفروشی است؛ بنابراین در سرمایهگذاریهای جدید بهدنبال فناوری و دانش روز برای فرآوری در حوزه معدن بهویژه سنگ در استان لرستان هستیم.
لرستان نیازمند پایانه صادراتی
هرچند حدود یکسوم واحدهای صنعتی استان لرستان را کارخانههای سنگبری و فرآوری سنگ تشکیل میدهد، اما مشکلات بسیاری گریبان گیر این واحدهای فرآوری است.
در اینباره رییس اتاق بازرگانی خرمآباد، حسین سلاحورزی چندی پیش در گفتوگو با صمت عنوان کرد: با توجه به این میزان توانمندی که در استان لرستان در زمینه سنگ وجود دارد، اما تاکنون صادرات متناسبی در این زمینه انجام نشده است. دلیل آن نیز بیشتر به مشکل خامفروشی منابع سنگ و فرآوری نشدن آن در استان بازمیگردد.
وی در ادامه با اشاره به مشکلات فرآوری در استان عنوان کرد: علت خامفروشی سنگ در استان، فرسودگی ماشینآلات سنگبری و ناتوانی در بروز کردن این دستگاهها است.
رییس اتاق بازرگانی خرمآباد با تاکید بر اینکه تولید سنگهای ساختمانی و تزئینی در استان جنبه بومی دارد، افزود: بهدلیل نوع برش یا به عبارت دیگر، نوع ساییدنی که در برش سنگها استفاده میشود از کیفیت بالایی برای صادرات برخوردار نبوده و این امر باعث رکود صادرات سنگ فرآوریشده در استان شده است.
سلاحورزی در ادامه تصریح کرد: در چند سال گذشته تحول در صادرات لرستان در دستور کار اتاق بازرگانی قرار گرفته به گونهای که نوسازی، تامین سرمایه در گردش و بروز کردن بر اساس فناوریهای روز دنیا برای فرآوری سنگ در این استان از برنامههای در دست اقدام است. البته ایجاد خوشه سنگ استان از سوی شهرکهای صنعتی از دیگر اقداماتی است که میتوان به آن اشاره کرد.
رییس اتاق بازرگانی خرمآباد همچنین به احداث پایانه صادراتی سنگ در استان اشاره کرده و گفت: احداث دو پایانه صادراتی در شهرهای خرمآباد و دورود از مصوبههایی بود که مجوز آن از دولت دریافت شده است. البته صحبتهایی با مسئولان سازمان صنعت، معدن و تجارت استان در زمینه تامین سرمایه در گردش و تسهیل در روند زیرساختها انجام شد تا سرعت کار برای احداث این پایانه بیشتر شود. سلاحورزی ادامه داد: در صورتی که دستگاههای برش سنگ و ماشینآلات فرآوری انواع سنگهای ساختمانی و تزئینی در استان به فناوری روز دنیا مجهز شوند علاوه بر بالا رفتن ارزشافزوده باعث رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال بیشتر این بخش در استان خواهد شد. میزان اشتغالزایی بالا در بحث صنعت و معدن سنگ در استان لرستان مورد توجه مسئولان است که سعی دارند زمینه حفظ و توسعه این بخش صنعت و معدن در استان لرستان را با وجود منابع طبیعی تامین کنند. آنها تلاش دارند از منابع صندوق توسعه ملی بخشی را به این حوزه اقتصادی اختصاص دهند.
منبع: دنیای معدن