در بخش اول آورده شد كه انجمن بلديه (شوراي شهر) خرمآباد در سال 1306 تشكيل گرديد. همچنين به روند تغييرات آن تا اوايل پيروزي انقلاب اسلامي نيز اشاره شد.
آخرين انجمن شهر خرمآباد پيش از پيروزي انقلاب اسلامي متشكل از 9 نفر شامل: علياصغر حافظي(رييس انجمن)، محمدجواد منصوري، محمدحسن مسعودي، محمدحسين راشدي، روحالله صفاري، محمد شجاعي، حسن ايازي، عليرضا ساكي و فاطمه ذوالفقاري بود كه از 15 دي 1355 تا ديماه 1357 به مدت 2 سال يعني نيمي از دوره 4 ساله انجمن، به فعاليت پرداختند.
ذوالفقاري كه همسر سيدمحمود موسوينژاد است، اولين زن عضو انجمن شهر خرمآباد به شمار ميرود. وي در آن زمان مشاور استاندار لرستان در امور زنان نيز به شمار ميرفت. البته به دليل دو جلسه غيبت غيرموجه متوالي، در شصتمين جلسه انجمن شهر به تاريخ يكشنبه 10 ارديبهشت 1357 از جمع اعضاي اصلي كنار گذاشته شد و اولين عضو عليالبدل به نام سيدمصطفي حبيبي كه 14 هزار 549 راي داشت به جاي او منصوب گرديد.
در همين زمان انجمن شهرستان خرمآباد نيز متشكل از 9 نفر شامل: امانالله طولابيان(رئيس انجمن)، كرمخدا آذري، يدالله ياوريان، حسين كوشكي، محمود پورسرتيپ، رضا سلاحورزي، نعمتالله فيلي، امانالله مير و عبدالمعبود بناني بود كه با فوت مرحوم بناني، سيدجواد جزايري جايگزين وي شد.
بهمن 1357 گروهي 5 نفره متشكل از “محمدباقر و محمود عباسي، دكتر ابراهيم چگني، مجتبي شفيعزاده و محمدحسين كياني” به عنوان گروه خدمات شهري كميته انقلاب اسلامي، به طور موقت وظايف شوراي اسلامي شهر را بر عهده گرفتند.
سال 1358 انتخابات شوراهاي شهر به جاي انجمنهاي شهر 22 مهرماه برگزار شد و به ترتيب سيدفخرالدين رحيمي، ابراهيم مهرابي، اسكندر نيازي، نعمتالله پورمند، جهانبخش مرادي، نيازعلي سپهوند و رسول صارمي با بيش ترين راي به عنوان اعضاي اولين شوراي سهر خرمآباد پس از پيروزي انقلاب اسلامي مشخص گرديدند. (شهيد رحيمي پس از دو ماه به دليل انتخاب شدن در حوزه ملاوي براي مجلس شوراي اسلامي از شوراي شهر خرمآباد انصراف داد)
اين انجمن تا ديماه 1359 به كارش ادامه داد. از اين تاريخ انجمنهاي شهر در سراسر كشور منحل شدند.
از سال بعد، شوراهاي اسلامي محلات تشكيل شد. اعضاي اين شوراها اقدام به رفع مشكلات ساكنان محلات مختلف ميكردند. به طور مثال: سيدفخرالدين نجفي، حجتالله ولدبيگي، جلال مهديزاده، شهولي ساكي و محمدرضا مراديان 5 عضو شوراي محله خيرآباد در سال 1360 بودند.
پس از مدتي اين شوراها نيز منحل شد تا اين كه با صدور دستور تشكيل مجدد شوراهاي اسلامي شهر و روستا، روز جمعه هفتم اسفند 1377 انتخابات اولين دوره آن برگزار شد. از بين 222 نفر كانديدا، اين نفرات به عضويت اولين شوراي اسلامي شهر خرمآباد درآمدند:
|
اعضاي اصلي |
تعداد رآي |
1 |
عزتالله فيلي |
28037 |
2 |
نسرين رشيديمفرد |
18329 |
3 |
امير بهاروند |
13847 |
4 |
يحيي عيديبيرانوند |
8288 |
5 |
محمد مهرابي |
7929 |
6 |
قدرتالله ترابينژاد |
7697 |
7 |
فريدون معتمدي |
7408 |
8 |
احمد رشنو |
7341 |
9 |
علي امرايي |
7061 |
|
اعضاي عليالبدل |
|
10 |
محمدحسين ملكشاهيان |
7054 |
11 |
فرشته طهماسبيرستمآباد |
7005 |
12 |
رحمان بابايي |
6501 |
13 |
اميدعلي دريكوند |
6496 |
14 |
حشمتالله اميريامرايي |
6105 |
اين افراد از نهم ارديبهشت 1378 (روز شوراها) كار خود را آغاز كردند و به مدت 4 سال تا هشتم ارديبهشت 1382 اعضاي اولين دوره شوراي اسلامي شهر خرمآباد بودند. (بدون احتساب شوراي اوايل اتقلاب كه نيمهكاره بود، اين اولين دوره محسوب ميشود)
اعضاي دومين شوراي اسلامي شهر خرمآباد از 9 ارديبهشت 1382 تا 8 ارديبهشت 1386 فعاليت نمودند و اعضاي سومين شوراي اسلامي اين شهر نيز از 9 ارديبهشت 1386 تا 14 شهريور 1392 در اين سمت خواهند بود.
تعداد اعضا شوراي اسلامي شهر خرمآباد تا دوره سوم 9 نفر بود كه از دوره چهارم كه روز پانزدهم شهريور 1392 كارشان آغاز ميشود، به 13 نفر افزايش يافت.
جلسه معارفه اعضاي اولين دوره شوراي اسلامي شهر خرمآباد؛ ارديبهشت 1378
از راست: فريدون معتمدي، عزتالله فيلي، نسرين رشيديمفرد و محمد مهرابي
***
گر چه هدف از نوشتن اين مطلب، ذكر تاريخچه مختصر شوراي اسلامي شهر خرمآباد بود، اما بد نيست اشارهاي نيز به تحولات برخي ادوار و نيز بررسي دلايل موفقيت و يا عدم موفقيت شوراهاي شهر در طول دوران فعاليتشان بپردازيم:
شوراي شهر خرمآباد در ادوار نخستين، بيشتر تحت تأثير تعصبات محلهاي قرار داشت! وجود دو محله بزرگ و قديمي پشت بازار و درب دلاكان باعث ميشد تا در انتخابات ادوار نخستين(دوره رضاشاه)، تساوي نفرات دو محله در انجمن شهر مد نظر باشد.
بيتجرگي اعضا و همچنين تازه تاسيس بودن بلديه(شهرداري) در كنار بودجه محدود و ناچيز آن كه ظرف سالهاي اول تشكيل دواير دولتي و نهادهاي مختلف در لرستان به عنوان مشكل اصلي فعاليت آنها مطرح بود، باعث شد در نخستين سالها كار انجمنها(شوراها) نمود خاصي نداشته باشد اما پس از يك دهه، با كسب تجربيات گذشته و جا افتادن اهميت كار انجمن براي مردم شهر، باعث شد تا بهمنماه 1317 با آمدن شهرداري به نام "هادي شاهنواز" تغييرات مهمي در شهر و شهرداري خرمآباد صورت پذيرد.
پس از وقايع شهريور 1320 كه موجب اشغال كشورمان توسط نيروهاي متفقين شد، با افزايش فعاليت احزاب سياسي، شوراها نيز به محلي براي رسيدن به مقاصد اين احزاب بدل شد. اعضا سياسي شورا با لابيگريهاي مختلف سعي ميكردند تا همفكران و موافقان خودشان در دورهي بعد به عضويت انجمن شهر خرمآباد درآيند.
از دهه 30 كه اختيار عزل و نصب شهرداران نيز به اعضاي شوراها داده شد، اختلافات سياسي به اوج رسيد و پارهاي منازعات قومي و محلهاي در شهرداري و انجمن شهر خرمآباد به وجود آمد. به همين خاطر با انعكاس اين وقايع به مركز و نامهنگاريهاي مخالفان انجمن كه بيشتر بيرون ماندگان از جمع منتخبان آن بودند، به دستور وزارت كشور، دو دوره انجمن شهر خرمآباد در دهه 30 منحل شد!
در آغاز دهه 40 با تشكيل فرمانداري كل لرستان و جدا شدن از خوزستان(استان ششم)، بودجه شهرداريها و انجمنهاي شهرهاي استان افزايش يافت و امور عمراني رونق بيشتري گرفت.
اعضاي انجمن شهر كه اكثراً نيروهاي باتجربه و دلسوز بودند، اگر چه اكثراً مدرك تحصيلي بالايي نداشتند، اما به خاطر بهرهگيري از تجربيات گذشته و نيز رقابت با ديگران، خدمات شاياني در اين عرصه نمودند، لذا شهر خرمآباد سالهاي 1346 و 1349 بين شهرهاي درجه دوم (از نظر جمعيت و وسعت) كشور به عنوان شهر نمونه كشور انتخاب شد و علي شريعتيمقدم شهردار خرمآباد به همين خاطر در 25 ارديبهشت 1347 همراه برخي شهرداران منتخب كشور، براي 6 هفته به ايالات متحده آمريكا اعزام شد.
شايد اعضايي كه بين سالهاي 1343 تا 1355 عضو انجمن شهر خرمآباد بودند را بتوان موفقترينها از بدو تاسيس در سال 1306 تا كنون دانست، چرا كه عمده پيشرفتهاي عمراني و اقتصادي خرمآباد در اين بازه زماني به وقوع پيوست.
از آن جمله ميتوان به احداث پاركها و مجتمعهاي تفريحي و سياحتي اشاره كرد: كيو(شهر بازي، درياچه، پارك و هتل جهانگردي)، لوناپارك شريعتي(استخر، هتل، شهر بازي و پارك)، همچنين رايزني و مساعدت جهت اختصاص زمينهايي براي احداث كارخانجات صنعتي در حومه خرمآباد نظير: كشت و صنعت، يخچالسازي، چرم و پوست، مجتمع گوشت، پارسيلون و ... (يعني تمام صنايع خرمآباد) در اين دوران اتفاق افتاد.
اين نفرات كه به خاطر عملكرد خوبشان چند دوره متوالي توسط مردم به عنوان اعضاي شورا انتخاب شدند، عبارت بودند از: يحيي معيني، اكبر پورسرتيپ، عبدالرحمان قاضي، علياصغر حافظي، محمدحسن مسعودي، حبيبالله نيكنام، محمدكاظم جباري، محمدجواد منصوري، روحالله صفاري، باقر ساكي، حسن ايازي و سيدمرتضي موسوي.
ظرف 3 دوره فعاليت شوراي اسلامي شهر پس از پيروزي انقلاب نيز اكثر صاحبنظران معتقدند كه اعضاي دوره اول به نسبت بهتر از سايرين كار كردند، چرا كه در دورههاي بعد، تقسيمبنديهاي سياسي و جناحي نيز به قومگرايي و طايفهبازي اعضاي شوراي اسلامي شهر افزوده شد، به گونهاي كه در دوره سوم كه بيش از 6 سال به طول انجاميد، اعضا به خاطر اختلاف نظرهاي شخصي، 11 بار اقدام به عوض كردن شهردار يا سرپرست شهرداري خرمآباد نمودند كه براي هر سال، ميانگين 2 شهردار را به عنوان يك ركورد دستنيافتني از خود به يادگار گذاشتند!
رضا جايدري / خرمآباد
براي مطالعه بخش اول تاريخچه اينجا كليك كنيد
دیدگاهها
ممنون از اطلاعات ارزشمند جنابعالی