نوروزی دیگر از راه رسید و خیل عظیم سفرهای ایرانیها نیز شروع شده است. استان لرستان هم به علت دارا بودن آثار تاریخی و طبیعی فراوان، آب و هوای مناسب، موقعیت سوقالجیشی و ... بیشک مقصد و یا حداقل محل عبور بسیاری از مسافرین نوروزی خواهد بود؛ مسافرینی که از جایجای ایران عزیز آمده و به دنبال ثبت خاطرات شیرین و ارزشمند برای خود هستند و قطعاً یکی از راههای ثبت چنین خاطراتی، آشنایی با فرهنگ و سنن اقوام مختلف ایرانی است.
یکی از بهترین ابزارهای آشنایی با هر قوم و گروهی بازدید از موزههایی است که جلوههای گوناگون فرهنگ و تمدن آنان را به نمایش میگذارد؛ اما این تنها شیوه ممکن نیست زیرا قومی که هنوز منقرض نشده و به طور کامل به موزههای تاریخی نقل مکان نکرده را میتوان از روی رفتار و گفتار و محل زندگی مردمش شناخت، زیرا که خودشان حضور دارند و میتوانند خود را معرفی کنند و طبیعتاً جایی که آب هست تیمم جایز نیست!
معمولاً در این موقع از سال در جایجای استان عزیزمان لرستان، سیاهچادرهایی تحت عنوان بهارمالگه بر پا میشوند و طبیعتاً همه انتظار دارند که چنین محیطی بازتاب بیکم و کاست زندگی نیاکان ما باشد و نحوه زندگی آنان را به تصویر بکشد، اما هنگامی که به چنین اماکنی مراجعه میکنید در کمال تعجب و تاسف میبینید که این چادرها یا هیچ نشانی از زندگی قوم بزرگ لر با خود به همراه ندارند و یا چنانچه معدود نشانههایی از زندگی نیاکانمان در آنجا یافت شود، به بدترین وضع ممکن بوده و نه تنها معرف فرهنگ ما نیست بلکه اسباب استهزاء و شرمندگی ما را نیز مهیا میكند!
دیدن جوانانی که با سترهي لری و کفش آدیداس و شلوار لی و کلاه نمدی - آن هم به صورتی که هیچگونه تناسب رنگی میان آنها مشاهده نمیشود- در زیر سیاه چادر به بارگزاری قلیان میوهای و فروش نوشابه و دلستر و سایر اجناسی که کمترین ارتباط و تجانسی با سیاهچادر و فرهنگ لریاتی ندارند، مشغولاند نه تنها معرف تمدن اصیل و باستانی این قوم کهن نیست، بلکه عاملی برای تخریب وجهه ما خواهد بود.
باید بپذیریم که تکتک ما در ایجاد تصویر و تصور بیرونی از خود و تمام قوم بزرگ لر نقش داریم؛ و هر کدام از ما موزهای زنده، ناطق و سیار است که میتواند باعث ایجاد تصویری زشت یا زیبا از این قوم شود. تصویری که باتوجه به تم منفی تخریب و توهین علیه ما، پتانسیل گرایش به سمت منفی را در خود دارد و با کوچکترین عمل منفی از سوی ما ایجاد و تثبیت خواهد شد.
باید بپذیریم که هر کدام از ما سفیر و نماینده قوم خود هستیم؛ و تمامی اعمال و رفتار ما در ذهن هموطنان عزیزمان ثبت شده و ذهنیت مثبت یا منفی آنان را نسبت به ما شکل میدهد.
نوروز فرصتی استثنایی است که میتوان با بهره گیری حساب شده و هدفمند از آن، خاطره و تصویری مثبت و دلنشین از خود در ذهن هموطنان بر جای گذاشت و به طور غیرمستقیم آنان را به سفیران فرهنگی خود تبدیل کرد تا در گوشه گوشه این سرزمین پهناور، به نقل مهماننوازی، خونگرمی، خندهرویی، سخاوت و اصالت ما بپردازند و در نقش رسانهای بیبدیل به معرفی و تبلیغ ما بکوشند و باعث سرفرازی ما شوند.
از سوی دیگر، چنانچه ما به رفتارهای ناپسند و نامناسب دست بزنیم، بیشک نوروز همچون تیغی خواهد بود که تار و پود فرهنگ و اصالت ما را از هم خواهد درید و خیل عظیم مسافران نوروزی را به رسانههایی تبدیل خواهد کرد که از بام تا شام در نکوهش اخلاق و رفتار بد ما داد سخن سر دهند و ما را مردمانی به دور از اصالت و تمدن معرفی کنند و این همه، تنها با انجام رفتارهای به ظاهر ساده و عمدتاً سرگرم کننده رخ خواهد داد؛ شوخی کردن با مسافری که از لحاظ سن و سال یا جایگاه اجتماعی از ما برتر است، انداختن زباله در اماکن عمومی، ایجاد سر و صدا و هر گونه مزاحمت برای مسافرین نوروزی، گرانفروشی یا کمفروشی به طمع کسب چند ریال بیارزش و رفتارهای کوچک و ظاهراً سادهای از این دست به راحتی میتوانند وجهه ما را به نابودی بکشانند و چنان ذهنیت منفیای از ما بسازند که تا سالیان سال قادر به پاکسازی و اصلاح آن نباشیم.
از طرفی دیگر؛ با اخلاق نیکو، لب خندان، گشادهدستی، مهماننوازی، کمک هر چند کوچک به مسافرینی که مشکل پیدا کردهاند و فراهم کردن اسباب آسایش هر چه بیشتر این مهمانان گرانقدر، میتوان تصویری زیبا و نیکو از خود خلق کرده و فرهنگ غنی و والای خود را به نمایش گذاشت.
امید است که نوروز را نه فقط به مثابه یک جشن ملی، بلکه به عنوان یک رسانه عظیم و پرمخاطب، قدر بدانیم و از آن به بهترین وجه ممکن در راستای اصلاح و اعتلای وجهه فرهنگی خود بهره بگیریم زیرا که چنین فرصت بینظیر و ارزشمندی تنها سالی یک بار نصیب ما خواهد شد؛ پس زیبنده نیست که با رفتارهای نامناسب این فرصت را تباه کنیم.
ارسال کننده: حمزه رامين / پلدختر