جهان یادگار است و ما رفتنی                 ز مردم نماند به‌جز گفتنی

مرحوم حاج شیخ "عزیزالله ضیائی‌لرزاد" معروف به ضیاءالذاکرین فرزند مرحوم حاج شفیع و خورشيدخانم، سال 1270 در خانواده‌اي متدین و مذهبی، در محله پشت بازار خرم آباد به دنیا آمد.

وي تحصیلات مقدماتی خود را نزد پدر بزرگوارش و علما و روحانیون خرم‌آباد گذراند و سپس برای تکمیل معلومات و دانش خود، تحصیلات حوروی را نیز به پایان رساند.

مرحوم ضيايي اهل مطالعه و کتاب بود و در قسمت ادبیات عرب، تاریخ اسلام و تفسیر قرآن آگاهی کامل داشت. شخصی روحانی، اهل منبر، مواعظ و مورد اعتماد مردم بود.

وي فردی فرهنگ‌دوست و بنیان‌گذار رسمي فرهنگ(آموزش و پرورش) خرم‌آباد به شمار مي‌رود.

حاج عزيزالله دست‌نوشته‌ها، تألیفات و اشعار بسیاری داشت كه ا از جمله مي‌توان به "تاریخچه فرهنگ لرستان" و "وضعیت معارف خرم‌آباد" اشاره كرد.

وی کتاب‌های بسیاری نيز داشت و روزی که مدرسه علمیه کمالیه تأسیس گردید و کتابخانه آن دایر شد، ايشان همه‌ي کتاب‌ها و دست‌نوشته‌های خود را به کتابخانه‌ي حوزه کمالیه اهداء کرد.

سال 1300 شمسی با وجود همراهی مرحوم حاج عبدالرحمان لرستانی در مجلس شوراي ملي، بدون دریافت حقوق و مزایا برای ترویج سواد و سواد آموزی در لرستان از تهران به لرستان مراجعت نمود و در زمستان سال 1302 شمسی اولین مدرسه را به سبک نوین به نام مدرسه سپه را در خرم‌آباد تأسیس نمود که خود سرپرستی و مدیریت و تدریس در آن مدرسه را بر عهده داشت.

پس از آن، سال 1304 شمسی بر طبق حکم شماره ۶۸۹/۴۲۲۷ مورخه چهارم مردادماه ۱۳۰۴ كه به امضای یوسف مشار کفیل وزارت فرهنگ وقت رسيده، به عنوان اولین رئیس فرهنگ و معارف استان خرم‌آباد و لرستان منصوب گردید و بعد از آن، مدارس بسياري را در نقاط مختلف لرستان یکی پس از دیگری تأسیس و دایر نمود.

 از مرحوم حاج عزيزالله ضيايي 13 فرزند (8 پسر و 5 دختر)به جا ماند که همگی دارای تحصیلات عالیه و مشاغل مدیریتی و فرهنگی و اداری بوده و هستند.

وي در یکی از دست نوشته‌هایش می‌نویسد: «سوگند به قلم که حبیب من است. من این قلم را بر زمین نمی‌گذارم تا زمانی که به تک‌تک فرزندان لرستان سواد یاد داده و قلم به دست‌شان بدهم...»

مختصري از كارنامه زندگي پربار ايشان:

1- ریاست فرهنگ و معارف خرم‌آباد و لرستان در سال 1304 شمسی

2- تأسیس مدرسه پسرانه سپه در خرم‌آباد در زمستان 1302 شمسی که خود علاوه بر سرپرستی و مدیریت‌، تدریس را در این مدرسه به عهده داشت چون افرادی که بتوانند به شیوه‌ي جدید تدریس نماید وجود نداشت.

3- تأسیس دارالتربیه عشایری در محله پشت‌بازار خرم‌آباد در سال 1307 شمسی.

4- تأسیس دبستان بدر ماسور در سال 1309 شمسی.

5- تأسیس مدرسه جامی کوهدشت در سال 1310 شمسی؛ دبستان بزرگ‌مهر (دهخدا) در رومشکان؛ غزالی در چغابل و انوشیروان در سرطرحان.

6- تأسیس مدرسه ازنا در سال 1311 شمسی.

7- تأسیس مدرسه پهلوی در محله درب دلاکان خرم‌آباد در سال 1314 شمسی.

8- تأسیس مدرسه اکابر شبانه در خرم‌آباد در سال 1315 شمسی.

9- تأسیس مدرسه شاهپور در خرم‌آباد در سال 1317 شمسی.

10- تأسیس مدرسه شاهدخت در خرم‌آباد در سال 1317 شمسی.

11- تأسیس اداره اوقاف خرم‌آباد و لرستان در اواسط دهه 20 و ریاست آن که تا مهر‌ماه 1337 شمسی. (رياست اوقاف به تناوب با كريم كدخدايي)

12- ریاست فرهنگ و اوقاف گروس

و ... بسياري خدمات فرهنگي ديگر كه سبب شد از ايشان پس از مدت‌ها يادي كنيم.

چه زيبا گفته‌اند: «فراموش نکنید تا فراموش نشوید». اميدواريم با نوشتن اين متن كوتاه، يادي از اين مرد بزرگ كرده باشيم چرا كه نقش بسياري در عرصه تعليم و تربيت فرزندان اين ديار داشت.

استاد ضيايي سرانجام هشتم اسفند 1352 دنياي فاني را پس از 82 سال عمر با عزت ترك نمود و به سراي باقي شتافت. روحش شاد باد