هويت شهری حرف اول در برنامه‌ریزی شهري و گلوني يكي از عناصر هويتي مردم لر است.

چند سالی است که روز 26 اردیبهشت از سوی برخی شهروندان به عنوان روز گلونی نام‌گذاری شده که بهانه‌ای برای یادآوری این پوشش اصیل در این روز است. گویا مجوز برگزاری جشن گلونی امسال تاکنون قطعی نشده و مسؤولین مربوطه هر کدام توپ را به زمین دیگری می‌اندازند.

 در دوره‌ای كه بی‌هویتی در شهرهاي ما موج ميزند و نمادهاي مدرن در جای‌جای شهرها خودنمايي می‌کند، پس زدن عناصر هویت‌بخش، نوعي جفا در حق شهروندان است.

 چه بسيار شهرها كه مديران آن سال‌ها در پي ساخت و ايجاد المان‌های هويت زا بوده‌اند و پس از آزمون‌وخطاهای بسيار موفق به اين كار نشده‌اند. هويت يا چيستي متمايز و متفاوت، همواره بر ارتقاء حس تعلق به مكان شهروندان مؤثر است و عدم وجود درك درست آن از سوي مديريت شهري، تنها عدم شناخت و درك صحيح مديران شهري از شهر را نشان مي-دهد.

 هويت يك شهر ابنيه و آثار تاريخي، ویژگی‌های طبيعي، فرهنگي، زباني يا ساير ویژگی‌های قومي شهر است؛ هويت يك شهر گاهي می‌تواند در قالب گل‌ها و نقش و نگارهای گلوني تبلور يابد. هويت گاه خود را با يك نام بومي، يك تنديس و يا يك فضاي متمايز شهري نشان می‌دهد؛ جدا از نقش هويت در ايجاد حس مكان شهروندان كه اوج شهر گرایی و نه شهرنشيني صرف است، تأثیر بسزايي در توسعه گردشگري نيز دارد.

در چند سال اخير علی‌رغم وجود برخي نقاط مثبت مديريت شهري در استفاده از ظرفيتي كه در رابطه با هويت شهري در شهر خرم‌آباد وجود داشته، کاستی‌های فراواني نيز به چشم می‌خورد. به‌طوری‌که برخي ميادين شهر خرم‌آباد مزين به المان‌های نه ايراني- اسلامي و نه لري، بلكه چيني شده‌اند و به نظر بنده حقير این‌گونه موارد، هنر و برنامه‌ریزی شهري اين منطقه را زير سوال می‌برد. دليل اصلي بروز این‌گونه مشکلات در شهر خرم‌آباد، عدم به كار گيري مديريت دانش و تخصص مرتبط در تصمیم‌گیری‌هاست كه توضيح بيشتر آن در اين مجال نمی‌گنجد.

لازم به ذكر است كه گلوني به عنوان نماد عفت و حجاب زنان لر در طول تاريخ به شمار رفته و در صورت حمايت صحيح، اين پوشش می‌تواند در كنار ديگر داشته‌های فرهنگ ايراني و اسلامی‌مان در جلوگيري از تهاجم فرهنگي استفاده شود؛ بنابراین از متولیان امر تقاضا می‌شود که تا گلونی هم مانند بسیاری از داشته‌ها فرهنگی مردم لر، مالک جدیدی پیدا نکرده است، در جهت پاسداری و معرفی آن تلاش گردد.

 

سليمان ميرزاپور رشنو
دانشجوي دكتراي جغرافيا و برنامه‌ریزی شهري