به گواهی تاریخ و نگارههای چند هزار ساله کشف شده، مردمان لر از روزگاران کهن با موسیقی و ساز رابطه عمیقی داشتهاند که تا روزگار حال نیز پابرجا است.
به گزارش پایگاه خبری یافته، مقامها و ملودیها و اشعار موجود در میان این قوم ریشه در هزارههای پیش از تاریخ دارد و ساز و ابزار اجرای این موزیکها نیز به قدمت تاریخ است.
آثار کشف شده مفرغی از تنبورنواز و کمانچهنوازانی، تصویر به امانتگرفته و تا کنون پیام و رسالتش را بهصورت امانت گویا و سالم به دست ما که نسل مدرن آن مردمانیم برساند و چه امانتداری است تاریخ؛ چنان سالم و دستنخورده نگارههای اجداد ما را به امروز رسانده که هر بینندهای را در اولین دیدار به یاد نوازندگان و موزیسینهای لر میاندازد.
در این آثار یکی از قدیمیترین ارکسترهای اجرای موسیقی را میتوان دید، "تال و تمیره" یا همان کمانچه و تنبور است.
در این میان کمانچه به همان صورت در میان حصار کوههای لرستان و دره خرمآباد (خورمووه) جا خوش کرده و بر خلاف تنبور کوچ نکرده و به مردمان قوم لر پایبند مانده است.
ساختار ساز کمانچه لری به همان صورت گذشته یعنی کاسهی پشتباز شیپوری ساخته میشود و چه خوش مینوازند یادگارهای زبان مادریشان را.
تمام نواهای مقامی قوم لر، از بختیاری گرفته تا لکی و لری لرستانی، همه با نوازش آرشه روی سیمهای کمانچه لری زمزمه شدهاند.
چه آن روزگار که موی دماسب "آرشه" بود و ابریشم سیمش و چه اکنون مدرنیته و تکنولوژی مصنوعات فلزی را جایگزینشان کرده، بهصورت کمانچه همان کمانچه لری است به همان شکل و همان ساختار، همانطور که هزاران سال پیش بوده است.
انحصار کمانچه لرستان در میان لرها باعث شده که هر کس در دنیا ذرهای به موسیقی ایرانزمین علاقه دارد، خودبهخود نام کمانچه لری "تال" را شنیده و آرزوی داشتن یکی از آنها را داشته باشد.
هر رهگذر و هر گردشگری که بخواهد از سرزمین لرهای لرستان گذر کند و بخواهد یادگاری و تحفهای از این دیار برگیرد بهیقین موسیقیاش را در کنار دیگر سوغاتش برمیگزیند و صد البته که ابزار اجرای این غذای روح را نیز باید داشته و با خود ببرد.
در این میان هموار کردن مسیر برای هنرمندان و صنعتگران سازنده این قدمت لر، امری واجب و لازم است که مسؤولین محترم نهادهای مربوط؛ باید به آن همت گمارده و ابزار و امکانات این مهم را فراهم سازند، متأسفانه تاکنون حرکت جدی در این زمینه صورت نگرفته و کسی پا پیش ننهاده و هرچه هست از سوی خود مردم و اندک حامیان هنر و فرهنگ لر و لرستانی است،
به امید روزی که در جهان کمانچه لری سوغات و سفیر فرهنگمان باشد و روزی بهعنوان "روز کمانچه لری" در تاریخ و تقویممان تعیین شده باشد.
شهرام کاظمیذهابی / خرمآباد
شهرام کاظمیذهابی / خرمآباد
دیدگاهها