اصفهان همچنان یکی از زیباترین و پر جاذبهترین شهرهای ایران و یکی از پرچمداران صنعت گردشگری کشور است. میدان نقش جهان با مساجد زیبا و گنبدهای نیلگون، کاخ عالیقاپو، زایندهرود، اگر چه نا مهربان، پلهای تاریخی، کاخ چهلستون، منار جنبان و دیگر آثاری که از دوران صفویه برای مردم شهر به جای ماندهاند، ثروت های عظیم و ذیقیمتی هستند که پایه و اساس صنعت گردشگری شهر را بنا نهاده و گردش اقتصادی و رفاه و آسایش نسبی مردم سختکوش اصفهان را به ارمغان آورده است.
البته بجز صنعت گردشگری، اصفهان کارنامهای درخشان در تولیدات صنعتی، تولیدات کشاورزی و نیز تبحر ویژهای در صنایع دستی دارد. بدیهی است هر جایی که صنعت گردشگری قوی و قدرتمند باشد، سوغات و صنایع دستی نیز در کنار آن جان می گیرد، شغل میزاید و اقتصاد را پویا میکند. بنابراین، اقتصاد اصفهان اقتصادی چند وجهی که بر پایههای کشاورزی، تولیدات صنعتی، خدمات، صنایع دستی و به ویژه صنعت گردشگری استوار است و در همه وجوه نیز در حال توسعه و پیشرفت است.
به راستی اقتصاد پویا و چند بعدی اصفهان چگونه شکل گرفته و چرا همواره در حال رشد است؟ قطعاً قبل از پویا شدن و پایدار شدن چرخهای اقتصادی شهر اصفهان، فرهنگ کار و تلاش در میان مردم آن شهر جا افتاده و نهادینه شده است.
بیشتر خانواده های اصفهانی، هرچند متمول باشند فرزندانشان را از دوران نوجوانی به کار و فعالیت عادت میدهند و خوداتکایی و اعتماد بنفس را در میان آنها پرورش میدهند. یک نوجوان اصفهانی در نخستین دوران زندگیاش یاد میگیرد و میآموزد که باید کار کند و حتی قسمتی از مخارجش را خودش تأمین کند. بر همین اساس مردم اصفهان قبل از این که به جاذبههای تاریخی و فرهنگی خود متکی باشند و قبل از این که به کشاورزی و تولیدات صنعتی دل خوش کنند، فرهنگ کار و تلاش را در جامعه خود نهادینه کردهاند و به آن اهمیت میدهند.
اگر شهر اصفهان به خوبی از ثروتهای فرهنگی و جاذبههای تاریخی اش بهرهبرداری میکند و با همان جاذبههای 450 ساله دوران صفویه بخش بسیار اعظمی از اقتصادش را میچرخاند، در غرب کشور اما، شهر خرمآباد با جاذبههای تاریخی 1800 ساله و به جای مانده از دوران ساسانیان با اقتصاد ضعیف و با مشکلات عدیده بیکاری دست و پنجه نرم میکند.
خرمآباد با قلعه فلکالافلاک، پل شاپوری و گرداب سنگی با قدمتی 1800 ساله، مناره آجری با قدمتی 1000 ساله، سنگ نبشته با قدمتی 900 ساله، دو غار پیش از تاریخ در دره خرمآباد، آبشارهای زیبای اطراف شهر، دریاچه کیو و بام خرمآباد با 400 هکتار فضای سبز در پیچ و خم راهاندازی صنعت گردشگریاش گیر کرده است.
این ثروتهای خارقالعاده و این جاذبههای زیبا همانند شمشهای طلا در گاوصندوقی به نام "بیتدبیری" نگهداری میشوند و متأسفانه مدیران و متولیان امر تا کنون راهکار مؤثری برای استفاده و بهرهبرداری از این گنجهای تاریخی و طبیعی پیدا نکردهاند.
از دلایل به وجود آمدن این "بیتدبیری" و "غفلت" بگذریم و به آینده بیندیشیم. بدون شک هر کدام از این جاذبههای تاریخی به تنهایی میتوانند اقتصاد یک شهر را بچرخانند و بخشی از رفاه و آسایش مردم را تأمین کنند. شهر خرمآباد با این همه آثار تاریخی و طبیعی چرا نمیتواند یکی از پرچمداران صنعت گردشگری کشور باشد و چرا نباید به یک مقصد گردشگری یا یک "برند" گردشگری کشور تبدیل شود؟
پاسخ به این سوال کلیدی با مدیران ارشد و سیاستگذاران بخش گردشگری است. اما در گام اول، طرح جامع توسعه صنعت گردشگری شهر باید تهیه و تدوین گردد و در این طرح جامع که ادعا میشود حاضر و آماده است معرفی و شناسایی جاذبههای شهر باید در اولویت قرار گیرند. به طور همزمان نیز دستاندرکاران و سازمانهای ذیربط میبایست در قالب یک برنامه مدون و زمانبندی شده زیرساختهای صنعت گردشگری را آماده و مهیا کنند.
در صورتی که بخش خصوصی نیز همگام با دولت در سرمایهگذاریهای حوزه گردشگری مشارکت نماید قطعاً روند پیچیده توسعه صنعت گردشگری با سرعت بیشتری طی خواهد شد.
با مهیّا شدن زیرساختهای گردشگری و افزایش ورود گردشگران، البته تحت مدیریتی کارآمد و کاربلد، شهر خرمآباد از یک معبر گردشگری به یک مقصد گردشگری مبدل خواهد شد. با رونق صنعت گردشگری اقتصاد شهر جان تازهای میگیرد و تمامی زاویههای اقتصاد شهر از هتلها تا رستورانها، مراکز خرید و بازار، مراکز تفریحی، مراکز خدمات خودرویی و سیستم حمل و نقل تحت تأثیر اثرات مثبت این صنعت درآمدزا و پاک قرار میگیرند.
یکی از زاویههای پنهان توسعه صنعت گردشگری شناخته شدن و شهرت شهر و به تعبیری "برند" شدن خرمآباد است. همچون شهر اصفهان در صورتی که شهر خرمآباد به یک "برند" مشهور گردشگری تبدیل شود، ضریب امنیتی شهر افزایش پیدا کرده و بدون شک سرمایهگذاران رغبت بیشتری برای سرمایهگذاری از خود نشان میدهند. در این میان، سرمایهگذاران بومی نیز با طراحی و تولید سوغات و صنایع دستی و راهاندازی کارخانجات تولیدی گردش اقتصادی را افزایش داده و در رفاه و آسایش جامعه سهیم میشوند.
در هر صورت راهاندازی و توسعه صنعت گردشگری با خود پول، اعتبار و شهرت به همراه میآورد و فرهنگ شهر را دستخوش تحولی شگرف میگرداند. برای شهر خرمآباد صنعت گردشگری با تهیه یک طرح جامع آغاز میشود، با اعمال مدیریتی شایسته و کارآمد اجراء میشود و با آموزش و نهادینه کردن فرهنگ کار و تلاش مستدام و پایدار میماند.
اگر شهر اصفهان با آثار تاریخی 450 ساله و در منطقهای نیمه خشک توانسته، چرا شهر خرمآباد با آثار تاریخی 1800 ساله و با جاذبههای طبیعی بسیار نتواند؟
سید محمد قاسمی
فعال محیط زیست و میراث فرهنگی
پایگاه خبری یافته