بارالها، کمکم کن قلم که در دست میگیرم، به یاد تو باشم و آنچه مینگارم، مورد رضای تو ...
نگارنده از درج مطلب در آغاز مهرماه ۹۴ دو هدف را دنبال نموده که عبارتند از:
۱- به بهانه مهرماه و باز گشائی مدارس و تبریک این روز به جامعه شربف فرهنگیان و دانشآموزان
۲- مشاهده برنامه نگاه ۲ شبکه دو سیما و جمله ای قابل تامل و موثر از وزیر آموزش وپرورش که عیناً نقل میگردد.
دكتر علياصغر فاني در قسمتی از اظهاراتش گفت: در جمع مدیران کل استانها تاکید نمودهام، هر کسی به مسائل سیاسی و انتخابات ورود پیدا کند قبل از ورود استعفای خود را تقدیم نماید چرا که دستگاه آموزش و پرورش، دستگاهی سیاسی نیست بلکه دستگاهی اجتماعی و فرهنگی است لذا باید تمام تلاش مدیران معطوف به امور فرهنگی گردد.
لذا به جاست، اول مهرماه روز بازگشائی مدارس و آغاز سال تحصیلی، ایام مبارک اعیاد قربان و غدیر همچنین سیزدهم مهر؛ روز جهانی معلم را حضور تمامی فرهنگیان فرهیخته ایران اسلامی تبریک عرض نمائیم. بازگشائی مدارس فرصت مغتنمی است تا ضمن تبریک این روز به تمامی فرهنگیان و دانشآموزان عزیز، نگاهی بر رویدادها و اقدامات وزارتخانهای بیفکنیم که قرار بود، پس از پیروزی انقلاب اسلامی به کانون پرورش نسلی متخصص، مسؤول و اخلاق مدار مبدل شود. بنا بود شهروندانی تربیت شوند که واجد نگاهی خلاقانه، متعهدانه و نقادانه بوده و قادر باشند تا ایران اسلامی را در هزارتوی تغییرات و دگرگونیهای ملی و جهانی به ساحل امن پیشرفت و توسعه یافتگی هدایت نمایند، اما به نظر میرسد اوضاع و احوال امروز آموزش و پرورش هیچ تناسبی با این آرمانهای بلند ترسیم شده ندارد. لذا بر آنیم، تا در چند محور کارنامه و عملکرد کنونی نظام آموزشی استان را مورد کاوش و نقادی قرار دهیم.
مدیرکل محترم آموزش وپرورش لرستان جناب دکتر گودرز کریمیفر
با سلام و احترام؛
قبل از ورود به موضوعات و مسائل انتقادی، جا دارد از عملکرد مثبت اداره کل آموزش و پرورش لرستان در برخی از زمینهها،تشکر وقدردانی نمود، اما چون هدف طرح مسائل و مشکلاتی است که باید تدبیری برای آن اندیشیده شود، از ذکر نقاط قوت، عبور و موارد زیر به عنوان گوشهای از مشکلات، مطرح میگردد. هر چند بیان این مطالب در شروع سال تحصیلی، شاید بسیار خوشایند نباشد.
۱- آموزش و پرورش لرستان، امروزه آنچنان در ورطه روزمرگی و یکنواختی گرفتار آمده که به سختی میتوان نسبت به خروج موفقیتآمیز آن امیدوار بود. وجود بوروکراسی ناکارآمد، سیاسیکاری در عزل و نصبها در برخی سطوح، که گوشهای از آن را در دهه پایانی شهریورماه و قبل از آن که معلم، دانشآموز، والدین و مجموعه نظام آموزشی، ملهم از فرمایشات مقام معظم رهبری، در سال همدلی و همزبانی نامگذاری فرمودند، نیاز به آرامش و امنیت در تمامی حوزهها دارند، شاهدیم، متاسفانه بسیاری از عزل و نصبها،به شکلی غیر مدبرانه و مبتنی بر روابط باندی و قبیلهای و صرفاً سیاسی انجام گرفته یا، در حال انجام است، عزل و نصب گسترده به ویژه در سطح مدیران و معاونان مدارس، حتی صدای برخی نمایندگان مردم در مجلس را درآورده، به طوری که ورود نمایندگان مجلس، به عنوان ناظران قانون، نیز، نتوانسته است موثر واقع گردد و البته این موارد نه تنها مربوط به این دولت که از قبل نیز وجود داشته است، اما با عنایت به شعارهای دولت تدبیر و امید و شفاف بودن برنامههای دکتر روحانی بر مبنای گفتمان اعتدال که چیزی جز به کارگیری نیروهای توانمند و معتدل هر دو جریان فکری و سیاسی کشور نمیتوان از آن تعبیر کرد، در آموزش وپرورش لرستان، متاسفانه نادیده گرفته میشود.
در همین زمینه قابل ذكر است کمیته انتصابات در برخی نواحی و مناطق آموزش و پرورش استان متاسفانه صرفا یک کمیته تشریفاتی ميباشد، چه این که محل تصمیمگیری در بسیاری موارد، خارج از آموزش و پرورش، یا اشخاص معدودی در بدنه آموزش وپرورش میباشند که این، البته زیبنده نهاد فرهنگساز و مقدسی همچون آموزش وپرورش نیست.
موارد فوق، از جمله عوامل ناکارآمدی فزاینده اداره کل آموزش و پرورش لرستان به زعم نگارنده و خیل مخاطبانی که با ارسال يادداشت یا ایمیل به تحریریه سايت لکنا اعلام نمودهاند.
از این رو، تشکیل “شورای برنامهریزی راهبردی” موثر که خروجی آن برنامههای قابل اجرا و مبتنی بر امکانات و بضاعت مجموعه باشد، به مسؤولین این نهاد تصمیمگیر، در امر آموزش و پرورش پیشنهاد میشود، تا با بهرهگیری از نظر کارشناسان درون و برونسازمانی قادر باشد راهبردهایی در جهت کاهش آسیبهای اجتماعی، ضابطهمندی نظام انتصابات، تمرکززدایی سازمانی و … مصوب و تا حد امکان این نهاد را در مسیری روشن به سوی کارآمدی یاری کند.
۲- آموزش و پرورش استان، دیریست در کمند نوعی بیگانگی میان اجزای خود گرفتار آمده است. بیگانگی که شامل روابط میان معلمان و دانشآموزان از یک سو، روابط این دو گروه با کلیت نظام آموزشی از سوی دیگر میباشد. چه این که معلم به عنوان صف مقدم نظام تعلیم و تربیت، در تصمیمگیریهای خرد و کلان سهیم نیست.
واقعیت این است که تا معلمان، دانشآموزان و والدین محملی برای مشارکت موثر و معنادار خود در روند تصمیمگیری و تصمیمسازی این نهاد نیابند، شبح بیگانگی بر فراز نظام آموزشی ما همچنان رقصان باقی میماند. واین مشارکت؛ در قالبهایی همچون شوراهای دانشآموزی، شورای معلمان و انجمن اولیا تا کنون نقش تزیینی و کم اثر داشته، و به هیچ روی، قادر نیست پتانسیل بیپایان این سه گروه را هدایت و در جهت بهبود وضعیت آموزش و پرورش استان به کار گیرد.
لذا انجام راهکارهایی از قبیل انتخاب حداکثری مدیران مدارس توسط معلمان و افزایش نقش واقعی دانشآموزان و والدین، در مدیریت واحدهای آموزشی، میتواند از افزایش بیگانگی موجود در این نهاد جلوگیری نماید.
۳- متاسفانه سیاهنمائی در برخی سطوح نسبت به مدیران قبلی به یک معضل جدی تبدیل شده است و مدیری که بر سر کار میآید به جای پرداختن به برنامههای قابل اجرا و کاربردی خویش و تشکیل اتاقهای فکر کارآمد، سعی در انداختن تمام ناکامیها و تقصیرات به گردن مدیران قبلتر خود دارد، که این موضوع به جای پیشبرد اهداف سازمانی، موجب دودستگی و ایجاد حاشیه در مجموعه شده و باعث اتلاف وقت و سرمایه آموزش و پرورش میگردد و البته این در حالی است که مقام معظم رهبری بارها در دیدار مسئولان عالی نظام، ضمن انتقاد از سیاهنمائیها در هر سطحی، فرمودهاند، مسئولان با عملکرد مثبت میتوانند خود را در معرض قضاوت آحاد ملت قرار دهند.
لذا پیشنهاد میگردد، ضمن، نظارت دقیق و همهجانبه بر واحدهای داخلی اداره کل و مدیران ادارات نواحی و مناطق، از طریق تعامل و ارتباط با فرهنگیان، نه صرفاً گزارشات مکتوب و ارسالی که ممکن است صوری و به جهت رفع تکلیف نگاشته شود، از طریق برگزاری نظرسنجیهای مکتوب یا الکترونیکی، با نظارت کارشناسان بیطرف، به شکل دورهای، عملکرد و میزان رضایتمندی معلمان، دانشآموزان و والدین، از مدیران و کارشناسان مناطق و مناطق از مدارس و … را انجام و خروجی آن به عنوان یک فاکتور موثر در ابقا یا برکناری مدیران مد نظر قرار گیرد.
کلام پایانی این که: حل مشکلات کشور، به جای روندهای حذفی، نیازمند رویههای تعامل و همافزایی میباشد. معضلات دیرپای آموزش و پرورش کشور هم نشان از آن دارد که بدون حضور فعال و مشارکت تمام عیار فرهنگیان در روند تصمیمسازیهای این نهاد، هیچ گرهی قابل گشودن نیست. بکوشیم تا زمینههای بروز و ظهور چنین مشارکتی را هر چه بیشتر فراهم نماییم.
امیر اسماعیلی
فرهنگی لرستاني و سردبیر سایت لکنا
دیدگاهها