یافته، اولین پایگاه خبری دارای مجوز در لرستان

بایدها و نبایدهای پلنگ لرستان (پیشگیری و راهکارها)- یافته

یکی از عقل می‎لافد، یکی طامات می‎بافد

بیا کین داوری‎ها را به پیش داور اندازیم

دیماه 92 خبری تکان دهنده!

پلنگ ماده در نزدیکی جاده خرم‌آباد به سپیددشت، در حالی که به شدت زخمی بود، با تلاش محیط‌بانان سازمان حفاظت محیط زیست، هلال‎احمر و مردم محلی، پس از تعقیبی طولانی و نفس‎گیر در منطقه‎ای صعب‎العبور، بیهوش و به سرعت روانه تهران شد.

پلنگ لرستان در حالی «لُرا» نام گرفت که بر اثر اصابت گلوله چارپاره، از ناحیه پا فلج بود و سریعا در کلینیک دامپزشکی دانشگاه تهران مورد جراحی قرار گرفت.

پزشک معالج دکتر "ایمان معماریان" معماریان در معاینات اولیه گفت: شانس کمی وجود دارد.

دلهره‎ها، هیجانات و دعای هموطنان بدان سمت و سو رفته ‎بود...

یکی ناسزا می‎گفت، دیگری دولت را مقصر می‎دانست، آن یکی بر شکارچی لعنت می‎فرستاد و بازار اشک‎ها و ناراحتی‎ها داغ داغ بود...

حال بیاییم براستی دلایل این گونه اتفاقات را به صورت علمی و منطقی بررسی کنیم. بگذاریم برای لحظه‎ای به دور از هیجانات، به دنبال چرایی این اتفاق باشیم.

چه باید کرد که چنین نشود؟

یقینا این خبر از معدود خبرهایی است که رنگ و بوی رسانه‎ای گرفت و چه بسیار از این اتفاقات رخ داده و کسی باخبر نشده‎ است.

واقعا چه شده که این چند روز شاهد مرگ پلنگ‎ها هستیم؟ برخی می‎گفتند مگر این منطقه پلنگ هم داشته؟! پس چرا حفاظت شده نیست؟

جالب است بدانیم هر شکارچی در کشورهای دیگر، اطلاعاتی در حد یک بیولوژیک کارشناس ارشد زیست محیط دارد. به قطع یقین چنین فردی صلاحیت واگذاری سلاح را دارد. واقعا ما برای آموزش قشری که اسلحه بدست‎شان داده‎ایم چه کرده‎ایم؟

آیا ناسزا و پرخاش کارساز خواهد بود؛ وقتی برای توجیه این جماعت قدمی برنداشتهایم؟

بیایید انصاف را گرو بگذاریم. آیا صرف نصب همین تابلو و رها کردن منطقه به خودی خود باعث لج بازی جوامع محلی و بازشدن پای شکارچیان غیر مجاز نمی شود؟ پیش خود می‎گویند: حتما چیزی دارد که تابلو زده اند!

واقعا چرا ما از حفظ و معرفی سرمایه‎ها و داشته‎هایمان ناتوانیم؟ منطقه‎ی زیبا و با استعداد سپیددشت می‎تواند مرکز گردشگری، صخره‎نوردی و کوه‎نوردی غرب کشور باشد. برویم بررسی کنیم در گذر تاریخ از زمان احداث ریل راه آهن تا بحال چه بر سپید دشت گذشته است؟ پر بارش ترین نقطه استان چرا چتر حمایتی ندارد؟ در کنار پلنگ و خواستگاه گوزن زرد و مرال جز رد احشام و ویرانی چه می بینیم؟

در مناطقی نصب تابلوی «چرای دام ممنوع- طرح تنفس جنگل» را شاهدیم اما کمی آنطرف‎تر گله پانصد سری مراتع را به تاراج می برد.

این نکته حتما باید مد نظر قرار بگیرد که در هیچ کجای جهان نمی‎توان گوشت‎خواران را محدود و محکوم به زیستن در زیستگاه‎های محافظت شده نمود و این گونه‎ها باید در زیستگاه‎های آزاد نیز برای جابجایی میان مناطق مختلف از امنیت کافی برخوردار باشند.

پلنگ مرغ عشق قفسی نمی‎باشد و به دلایل گوناگون همچون قلمرو گزینی و جفت‎یابی و مهاجرت فصلی ناگزیر به خروج از چتر پوشش حفاظتی می‎باشد و در این زمان است که برخورد میان پلنگ و مردم ناخواسته ایجاد می‎گردد.

نبود امنیت و کاهش طعمه و گاهی بارش برف پلنگ را مجبور به پایین آمدن از جنگل‎های کوهستانی مرتفع بسوی کوهپایه‎هایی می‎کند که پوشیده از جاده، روستاها و دامداری‎ها می‎باشد.

در چند دهه‎ی گذشته تخریب زیستگاه و شکار غیر مجاز جمعیت قوچ، میش، کل و بز را در تمامی زیستگاه‎های آزاد از بین برده و در مناطق کوهپایه بهترین طعمه پلنگ گراز و تشی (چوله) می‎باشد؛ ولی در چند سال گذشته رونق گرفتن بازاری کاذب حتی نسل گراز خوش زادوولد را تحت تاثیر قرار داده است.

از زمان‎های دور گراز آفتی برای زمین‎های کشاورزی به حساب آمده و با شلیک هوایی و استخدام میرشکار و زدن طبل سعی در پراکنده نمودن آن داشتند، ولی اکنون خرافه و فروش گوشت گراز شکار آن را رونق بخشیده‎است. تشی از گیاهان و بویژه پیاز و ریشه، حشرات، مارمولک‎ها و کرم‎ها تغذیه می‎کند. گاه به مردار خواری هم روی می‎آورد. آخر تشی با آن هیبت‎اش قابل شکار کردن است؟

هرچند در میان شکارچیان مجاز هم افراد بی وجدان متخلف وجود دارند ولی بیشتر آمار این قبیل کشتارها مربوط به جوامع محلی و نوکیسه‎گانی است که به همراهی شکاردزدان محلی به قانون شکنی می‎پردازند. سازمان حفاظت از محیط زیست چگونه می‎تواند شکار را در کشوری متوقف نماید که به این میزان جواز حمل سلاح صادر گشته و در پاره‎ای استان‎ها سلاح جنگی خودکار جای خود را به تفنگ‎های شکاری متعارف داده‎است؟

حضور عشایر و گله‎داران در صعب‎العبورترین ارتفاعات استان از دلایل ناامنی منطقه است. به‎یقین در این زمان دیگر نمی‎توان از مرزبانان برنو کوتاه بکول و سوار بر اسب در برابر دشمن قرن بیست و یکم استفاده نمود.

آیا تاکنون فکر کرده‎اید مگر استان لرستان با کشور بیگانه و دشمن جانی همسایه و هم مرز می‎باشد که همگی باید سرتاپا مجهز به انواع سلاح جنگی و شکاری باشند؟

چرا این استان باید بیشترین آمار بیکاران را با وجود پتانسیل بالای منابع طبیعی دارا باشد؟ آیا بجای دو ماراتن دام نمی توان مانند دیگر کشورها دامداری نمود، مگر در سویس در ارتفاعات آلپ دامداری نمی‎نمایند؟ چرا دانمارک باید با آن وسعت اندک خاک یکی از صادرکنندگان مواد لبنی باشد و ما چشمان خود را بر غارت مرتع و جنگل ببندیم.

کاهش تراکم جنگل‎های بلوط زاگرسی بواسطه‎ی بیماری اخیر و دست‎اندازی کوره‎های ذغال اثر زیادی در تخریب زیستگاه و فشار بر گوشت‎خوار محافظ کار لرستان، پلنگ نهاده‎است.

در شرایط کنونی هیچ کار استانداردی را نمی‎توان انجام داد، از همین میزان مناطق حفاظت شده حمایت چندانی نمی‎شود و محیط بانان لرستان در جدالی نابرابر نقش‎آفرینی می‎کنند پس افزایش سطح و تعداد مناطق خویشتن فریبی است.

راهکارها:

1- مهم‎ترین راهکار جلوگیری از دست‎اندازی بیشتر زمین‎خواران به عنوان رونق کشاورزی است. در زاگرس صدها هکتار جنگل بلوط به زمین‎های دیم کم بازده بدل شده‎اند، در سرزمینی که حتی گوشت از برزیل، گوجه فرنگی از ترکیه و سیر از چین وارد می‎شود، یخه درانی برای تغییر کاربری زمین‎های جنگلی به کشتزار عوام فریبی است. دیگر جنگل جلگه‎ای برجای نمانده و مختصر جنگل موجود در شیب‎هایی است که عملا کشاورزی در آن بدون بازده‎است.

2- آگاهی رسانی عمومی به مردم، چه دوستدار طبیعت و کوهنورد و چه شکارچی و مردم محلی دوستدار واقعی حیات وحش برای عدم تیراندازی بسوی گراز وتشی تا جایی که امکان دارد. تا تنها طعمه‎های در دسترس پلنگ باقی بمانند و کمتر به جوامع انسانی نزدیک گردد. اگاهی رسانی و ممانعت از خرافه‎بافی عده‎ای که پیش خود می‎پندارند گوشت گراز و تشی قابل خوردن است و اندام تناسلی کفتار و دم روباه بخیال‎شان شانس می‎آورد.

3-ارزش‎بخشی به حفاظت گونه‎های ارزشمندی چون پلنگ و ترغیب افکار محلی بر حفاظت از سرمایه های خودشان. بایستی برای جوامع محلی چگونگی رفتار با پلنگ دربرخورد احتمالی جا افتاده و درک گردد. سازمان با بهره‎گیری از کارشناسان متخصص نبایستی برای پرونده‎سازی و پرداخت خسارت به دامداران آسیب دیده کوتاهی کند.

4- ایجاد قرق خصوصی و درآمدزایی از طریق مدیریت شکار، آنهم از سوی بخش توانمند خصوصی تا سازمان حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی و چه مردم برای حفاظت ترغیب گردند. با بالارفتن امنیت منطقه بواسطه قرق سر و کله گوشت‎خواران با ارزش خود بخود پیدا خواهد شد.

5-کنترل قاچاق سلاح

سیاست‎های نامتوازن توزیع سلاح در کشور و عدم هماهنگی دستگاه‎های ذی‎ربط، در سال‎های اخیر سبب شده، جمعیت زیادی از مردم بدون داشتن فرهنگ استفاده از سلاح، صاحب اسلحه شوند. به یقین هر فردی حق دارد با رعایت ضوابط و صلاحیت‎های تعیین شده صاحب اسلحه شود؛ اما از آنجا که توزیع سلاح بایستی با جمعیت جانوری کشور هم‎خوانی داشته‎باشد، این واگذاری مشکل ساز می‎شود. بی‎تردید قاچاق سلاح از مشکلات عدیده بوده چرا که فردی که سلاح قاچاق با خود حمل می‎کند، تابع هیچ قانونی نبوده و بیشترین آسیب را بر چرخه خواهد زد.

متاسفانه عمده اسلحه‎های قاچاق در بین عشایر و جوامع محلی ما رد و بدل می‎شود و بایستی فکری اساسی برای آن صورت گیرد.

6- حمایت از ایجاد باشگاههای تیراندازی

با ایجاد باشگاه‎های تیراندازی می‎توان شکارچیان و علاقه مندان را به سوی اهداف بی جان، به جای شکار سوق داد. در این محیط می‎توان با ارائه نکات ریز آموزشی، ترویج روح جوانمردی را سبب شده و با گفتگو، علاقه‎مندان را به مطالعه بیشتر و تعمق در پدیده‎های هستی واداشت.

باشگاه‎های تیراندازی می‎تواند محل انتقال تجربیات کهنه‎کاران و تازه واردان به این عرصه باشد. درکنار ایجاد فضای ورزشی سالم، موجبات ایجاد شور و نشاط در میان همه‎ی اقشار را فراهم کرده و خلاء بوجود آمده را مرتفع نمود.

بدون شک ایجاد باشگاه‎های تیراندازی نقش زیادی در کاهش فشار به زیستگاه‎ها خواهد داشت.

7- محدود کردن چرای بی‎رویه دام با اجرای قوانینی چون مالیات برچرا و سقف تعداد احشام برای هر خانوار. در کل بایستی دامداری سنتی به اطراف روستاها محدود گردد و از دست‎اندازی به آبش‎خورها و ارتفاعات صعب‎العبور که تنها محل زندگی وحوش است جلوگیری به عمل آید.

باید واقع بین بود

بسیاری از مدیران هنوز سازمان‎هایی همچون محیط زیست و میراث فرهنگی را به چشم چرخ پنجم و تشریفاتی و تنها برای گرفتن وام از نهادهای بین المللی می‎بینند و حق هم دارند چون بسیاری از سیاست‎گذاران محیط زیست در این مدت در خواب خرگوشی بوده‎اند و در زیر گوش آنها با شعار صنعتی شدن و خودکفایی مراتع زاگرس به کام گله‎های چندین برابر ظرفیت گشته‎اند.

با این وضعیت اسفناک محیط زیست لرستان که روزی نیست شاهد خبری دردآور نباشیم. ما نیازمند همت همگانی و آموزش خانه‎بخانه هستیم. قطعا رسانه‎ها و بخصوص رسانه‎ی ملی در این امر می‎تواند نقش مهمی ایفا کند. بایستی حفاظت محیط زیست را در باور مردم تقویت کرد و از طرفی قانون‎گذار را مکلف به وضع و نظارت بر اجرای قوانین سخت گیرانه‎تر و جدی‎تر نمود، بلکه بازدارنده باشد.

 

 ارسال کننده: کوشان مهران و رضا شکاری


دیدگاه‌ها  

#1 رضاشکاری 1392-12-17 13:25
سلام
با تشکر از جناب کوشان مهران
جناب قاسمی
و جناب مهندس انصاری
نقل قول کردن
#2 جمشیدی پویا 1392-12-20 00:37
با تشکر ویژه و خسته نباشی از برادر زحمتکش و متعهد خودمون رضا شکاری و تمامی همکارانش.
اگر مسولین به صدای رضا و رضاهای دیگر یه کم گوش میدادن الان این وضعیت ما نبود
نقل قول کردن
#3 رضاشکاری 1392-12-23 12:29
به نقل از جمشیدی پویا:
با تشکر ویژه و خسته نباشی از برادر زحمتکش و متعهد خودمون رضا شکاری و تمامی همکارانش.
اگر مسولین به صدای رضا و رضاهای دیگر یه کم گوش میدادن الان این وضعیت ما نبود

درود بر شما متشکرم
من نمی گویم حرف بنده را گوش کنند.
بلکه فقط حقیقت را ببینند.
نقل قول کردن

نوشتن دیدگاه

تذكر: نظرات حاوي توهين يا افترا به ديگران، مطابق قوانين مطبوعات منتشر نمي‌شوند

تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

بازگشت به بالا