قلعه فلک‌الافلاک خرم‌آباد لرستان یکی از آثار شاخص باستانی لرستان است که در طول ماه‌های گذشته شایعه‌ای مبنی بر خطر ریزش این قلعه در بین مردم شنیده می‌شود.
بناهای تاریخی گویای فرهنگ، تمدن، سنن و آداب و رسوم هر جامعهای است، این بناها، تاریخ جوامع محسوب می‌شوند، گذشتهای که در خود حرفها، تصاویر و انسانهای بزرگی دفن کردهاند.
بناها و آثار تاریخی ایران که نماد قدرت، فرهنگ و تمدن ایران باستان است، ردپایی‌شان در جای‌جای خاک میهن وجود دارد و در این میان میتوان به دژ شاپورخواست یا همان قلعهی سربه فلک کشیدهی فلک‌الافلاک اشاره کرد، قلعهای با هشت برج و یک چاه دستکن که در آن زمان آب قلعه را تأمین میکرده و نیز حصاری گرداگرد قلعه که خود نیز ۱۲ برج داشت و این قلعه را به دوازده‌برجی معروف کرده است.
قلعهی فلک‌الافلاک با شماره ثبت ۸۸۳ میراث ملی کشور مربوط به دوران ساسانی است که در مرکز شهر خرم آباد بر روی تپهای بلند ساخته شد تا تمام شهر را زیر نظر داشته باشد، این قلعه در آن زمان با کاربری حکومتی- نظامی ساخته شد ولی در ادوار دیگر با کاربری هایی مانند خزانه دولتی، پادگان نظامی و زندان سیاسی نیز مورداستفاده قرار گرفته است.
در سال ۱۳۵۴ دژ شاپورخواست موزه ی مردم شناسی و مفرغهای لرستان شد و نیز در سالهای نه چندان دور با مرمت نمای داخلی و بیرونی قلعه، شاهد راهاندازی موزههای باستانشناسی، مردمشناسی، آزمایشگاه مرمت اشیاء، مرکز فروش تولیدات فرهنگی و چایخانهی سنتی در این مجموعهی فرهنگی بودیم.
قلعه ی فلک‌الافلاک و یا همان دژ شاپورخواست در کنار آثار تاریخی لرستان از جمله سنگ نبشته، مناره آجری، آسیاب گبری، پل شاپوری و گرداب سنگی مانند نگینی میدرخشد.
از این رو رسیدگی، مرمت و حفاظت از این اثر تاریخی که پس از ارگ بم میتوان آن را با ارزشترین و چشمگیرترین قلعه و بنای تاریخی دانست وظیفه ای بر عهدهی تمامی نهادها و حتی تکتک مردم است.
اینکه آیا خطر ریزش قلعه فلک الافلاک درست است یا شایعه‌ای بیش نیست، دغدغه ای است که سالها ذهن مردم را به خود مشغول کرده است.
ریزشی در قلعه وجود ندارد
در همین خصوص با طرح این سوال که وضعیت قلعه ی فلک‌الافلاک در چه حدی است به سراغ مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان میرویم که در جواب به خبرنگار قدس آنلاین میگوید: همیشه مرمت و بازسازی نه‌تنها در مورد قلعه فلک الافلاک بلکه در مورد همه بناهای تاریخی و پروژه های تاریخی وجود دارد چرا که آثار تاریخی در اثر هوا با گذشت زمان به دلایل مختلف دچار فرسایش و پوسیدگی می‌شوند.
غلامرضا سلیمانی با اشاره به شایعاتی که در خصوص ریزش قلعهی فلک الافلاک وجود دارد، بیان میکند: هیچ ریزشی در مورد قلعه در کار نیست، متأسفانه در مورد قلعه از عدهای غیر کارشناس در سطح شهر سؤال شده است و آن‌ها نیز ریزش قلعه را مطرح کرده اند در حالی که واقعیت چیز دیگری است شاید تنها چیزی که ذهن مردم را به این سمت کشانده است سبکسازی سقف قلعه است.
وی با مطرح کردن سبکسازی سقف قلعه اظهار میکند: به دلیل تغییر شکل سقف قلعه، ناچار به سبکسازی شدیم چون این تغییر شکل سقف باعث شده بود که یک متر از قلعه، شکم پیدا کند و چون این شکم احساس میشد نیاز به سبکسازی داشت و برای انجام کار و تخلیه ی نخاله های اضافی به دلیل عدم راه دسترسی به ماشین مجبور شدیم از بالابر استفاده کنیم و نخاله های اضافی را توسط بالابر پایین بیاوریم.
این مقام مسئول ادامه میدهد: برای استفاده از بالابر باید سه ردیف از کنگرههای اطراف قلعه که در آن‌ها هم از سیمان و ماسه ضعیفی استفاده شده است و به راحتی برداشته می‌شود را باید برمیداشتیم که این کار انجام شد تا بتوانیم از بالابر استفاده کنیم و نخاله ها را پایین بیاوریم اما متأسفانه گزارشگر صدا و سیما با تهیه گزارشی از مردم عادی و کسبهی اطراف قلعه که تنها شاهد برداشتن آجرهای کنگره ها بودند و از جریان سبک سازی خبر نداشتند باعث جوسازی ها و شایعاتی مبنی بر ریزش قلعه شد در حالی که واقعیت آن چیزی بود که بیان شد.
در ادامه گزارش از کارشناس مربوط به این حوزه نیز در رابطه با همین شایعات و اینکه چه اقداماتی در این مورد انجام شده است، سوال کردیم.
خطر ریزش قلعه تنها یک شایعه است
عطا حسنپور، کارشناس ارشد باستانشناسی با تأکید بر اینکه خطر ریزش قلعه تنها یک شایعه است، میگوید: مرمت و تعمیر آثار باستانی مربوط به همه پروژههای و بناهای تاریخی ایران است از قهوه خانهها و کاروانسراها گرفته تا قلعه ها و مابقی آثار تاریخی.
وی با اشاره به وضعیت قلعه فلک الافلاک می افزاید: در حال حاضر وضعیت قلعه هیچ مشکلی ندارد، شاخص گذاریها برای ترکها انجام شده در صورتی که درز ترکها رو به افزایش باشد از آن‌ها جلوگیری و فرسایش بنا در هر صورتی کنترل خواهد شد.
حسنپور به کارهای انجام شده و اقداماتی که برای این بنای بسیار ارزشمند انجام شده اشاره میکند و ادامه میدهد: مرمت و حفاظت و جلوگیری از فرسایش قلعه بر عهده ی ماست و برای این منظور تعویض آجر و چفت و بست داریم و خیلی اقدامات دیگر که شاید در حال حاضر تا حدی این اقدامات متوقف شده است ولی در اعتبارات سال ۹۶ دوباره اعتباری برای این منظور تخصیص داده شده که این کارها را ادامه خواهیم داد.
وی با تأکید بر اقدامات انجام شده اظهار میکند: در این مدت باکسهای حفاظتی به صورت کمربندی در اطراف قلعه برای استحکام بخشی کار انجام شده است و در حال حاضر هیچگونه نگرانی و مشکلی وجود ندارد.
وی در پایان تصریح میکند: از اینکه مردم شهر در مورد قلعهی فلک‌الافلاک دغدغه دارند، خوشحالیم و به دغدغههای مردم احترام میگذاریم و به مردم اطمینان میدهیم که هرگز در این مورد کوتاهی نکردهایم و نخواهیم کرد و چنان که تکلیف حریم قلعه نیز روشن شود مطمئناً بیشتر و بهتر میتوانیم به وظایف خود عمل کنیم.
قلعهی فلک الافلاک که به دژ شاپوری و نیز در بین مردم اطراف به دوازده‌برجی هم معروف است ۱۰ سالی می‌شود که در فهرست موقت میراث جهانی است پس برای حفظ و مرمت این اثر برتر تاریخی هر آنچه در توان است باید استفاده شود تا سالیان سال برافراشته بماند و مسئولین باید دغدغه های مردم را در این باره ارزشمند بدانند و برای مشکلات به وجود آمده تلاش کنند؛ تکلیف حریم قلعه بایستی زودتر مشخص شود و با باز کردن اطراف قلعه و تبدیل آن به مکان گردشگری در جذب بیشتر توریست و گردشگر به این استان کمک شود.
صغری سپهوند/ قدس آنلاین
کلیک کنید
دیدگاه‌ها
کاشکی بقیه هم مثل شما در این مورد گزارش تهیه کنند تا مسئولین بفهمن زیر نظر مردم هستن و مجبورن بیشتر تلاش کنند.
امیدوارم به زودی و با تلاش استاندار این مطالبه ملی ختم به خیربشه و ما شاهد آزادسازی کلی قلعه و ثبت جهانی شدن خرم آباد بشیم.
مطمئنن هر هزینه ای که برای این آزادسازی مصرف بشه در کمتر از یکسال توسط ارزهای ورودی توریست ها جبران خواهد شد بنابراین مسئولین دغدغه هزینه رو نداشته باشن.
در تبلیغ و رسیدگی به قلعه اینقدر زیاده روی می کنید که حتی موجب گلایه مندی خرم ابادی های اصیل شده اید
اگر استاندار محترم و تیم مدیریتی ایشان در دوره 4 ساله دولت یازدهم افتخاری دارند رو کنند!
هر چند که آمار خلاف واقع نمک به زخم های ما لرستانی هاست.
لطف بفرمائید در رابطه با ترک برداشتن شاهدهای گچی سقف ودیواره قلعه که نشان دهنده رانش دیواره وسقف میباشد وهمچنین نفرات متخصص در سطح جهان که میتوانند این بنای باستانی بی نظیر را نجات دهند تحقیق کنید
از کدام تبلیغ و رسیدگی به قلعه حرف می زنید؟!خرم آبادی های اصیل از توجه به قلعه گله مند هستند؟!طوری می گویید انگار قلعه خوشبخت ترین و سالم ترین اثر تاریخی لرستان است در حالی که کاملا برعکس می باشد.وضعیت قلعه اصلا مناسب نیست و این یک واقعیت تلخ است نه شایعه
خرم آبادی اصیل؟
میشه اصیل بودن رو معنی کنید؟
اجداد من جز ساکنین اولیه خرم آباد بودن خواستی با ذکر سند برات توضیح میدم
بعد هر چی برا این بنای ناب تلاش کنیم بازم کمه
تو مطمئنی خرم آبادی هستی؟
با ذکر شجره نامه خودت رو معرفی کن بعد بیا اصیل بودن رو به من یادآوری کن.
بارونا دوشی تره کیان پوشی
خدایا شکرت