این صدای "هوهوی باد" نیست، "هاوار بلوط" است که پای در آتش ناله می‌کشد. جان را هیزم هیزم در آتش می‌سوزانی، فریاد می‌زنی... افسوس که کوه پژواک صدایت را دریغ می‌کند. بلوط، عروس زاگرسم؛ من در غم خویش بی‌صدا می‌سوزم وقتی‌که میان شعله‌ها محصوری. وقتی‌که جنگل‌های زاگرس کوره آتش می‌شوند و تو هیزم آن ...

ماجرای آتش و بلوط حکایت جدیدی برای لرستان نیست، از دیروزها تا امروز بلوطستان‌های این استان صحنه جدال بوده است و این بار با شروع فصل گرما بلوط در آتشِ دوباره ‎هایِ تابستان زیر هرم سوزان خورشید دوباره پا گرفته است.

بلوط‎‌های کوهدشت و پل‌دختر اولین قربانیان آتش‌سوزی امسال بودند و ایستاده در مصاف با شعله‌های وحشی جان دادند. تنه گُر گرفته‌شان در این معرکه دود شد و عرش بالای سرشان به سیاهی رفت.

دلم تاب دیدن این‌همه درخت بی‌جان و سوخته را ندارد. آتشی که اینجا به پاشده کوهدشت را جهنم کرده است؛ شهری که حالا مهمانیِ آتش برایش قصه "پار و پیرار" نیست؛ چراکه آن‌قدر اینجا آمد و رفت داشته که اهالی به بودنش عادت کرده‌اند.

بلوط‌های گُر گرفته و علف‌های سوخته این روزها تن و صورت لرستان را سرخ و سیاه کرده است؛ آتش اینجا پا گرفته و بلوط‌ها سال‌هاست که می‌سوزند و می‌سازند نه‌تنها در عطش تابستان بلکه از بی‌تدبیری آن‌هایی که حیات بلوطستان‌ها را به سخره گرفته‌اند؛ انسان‌هایی که آتش بیار این معرکه شده‌اند.

جنگل‌های پل‌دختر نیز در آتش سوختند. نگاهت را از هر جا می‌گیری بجای سرسبزی، سرخی و سیاهی بجا مانده از مصاف آتش و بلوط را می‌بینی.

 

صمیمی عبدولی، رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان کوهدشت در این باره گفت: طبق آمار بیش از ۹۵ درصد آتش‌سوزی‌ها براثر عامل انسانی است.

وی معتقد است که آموزش و آگاهی افزایی مردم در خصوص راهکارهای پیشگیری از وقوع آتش‌سوزی در مناطق جنگلی و مراتع، همچنین نحوه مشارکت در اطفاء حریق بسیار مهم است و سازمان‌های هواشناسی، مدیریت بحران، جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری و حفاظت محیط‌زیست باید با همکاری رسانه‌ها همچون رسانه ملی بر این امر مهم اهتمام ورزند.

 

عباس محمودی، بخشدار معمولان نیز درباره آخرین آتش‌سوزی رخ‌داده گفت: آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع چناره افرینه (بتویی) شبانه به وقوع پیوست که بین دو تا سه ساعت بعد به‌طور کامل مهار شد.

وی با بیان اینکه نیروهای مردمی و منابع طبیعی به علت وزش شدید باد و امکان آتش‌سوزی دوباره تا صبح در محل ماندند، ادامه داد: بین هفت تا هشت هکتار در این حادثه دچار حریق شد. منابع طبیعی معمولان فقط دو نیرو دارد؛ به شدت با کمبود امکانات مواجه‌ایم. عامل آتش‌سوزی هنوز مشخص نیست و در دست بررسی است.

بخشدار معمولان یادآور شد: منطقه چناره بتویی صعب‌العبور است و کار مهار آتش‌سوزی را با مشکل مواجه کرده بود.

وی با اظهار نارضایتی از کمبود امکانات برای مهار آتش‌سوزی، تصریح کرد: منابع طبیعی معمولان با 1500 کیلومتر مربع مساحت فقط دو نیرو دارد و به شدت با کمبود امکانات مواجه است.

 

شیرزاد نجفی، مدیر کل منابع طبیعی لرستان نیز در این باره گفت: آتش سوزی از مهم‌ترین عوامل تخریبی جنگل‏های زاگرس است. لرستان با یک میلیون و 217 هزار هکتار جنگل به طور شبانه‌روزی باید توسط نیروهای محافظت و جنگل ‎ بانی برای پیشگیری از آتش‌سوزی مورد محافظت قرار گیرند.

وی ادامه داد: از ابتدای امسال تاکنون 5 آتش‌سوزی در شهرستان‏های کوهدشت، پل‌دختر، چگنی و خرم‌آباد گزارش شده است.

نجفی با بیان اینکه 43 درصد مساحت لرستان را جنگل تشکیل می‌دهد، افزود: خوشبختانه در سه‌ماهه نخست امسال با تدابیر اندیشیده شده کمتر از 50 درصد اراضی دچار حریق شدند و تا 90 درصد آمار حریق‌ها کاهش یافته است.

مدیرکل منابع طبیعی لرستان با بیان اینکه مشارکت مردمی اهالی منطقه و دوستداران محیط زیست و منابع طبیعی در امر اطفاء حریق ستودنی است، گفت: 150 نقطه بحرانی آتش‌سوزی در جنگل‌های استان شناسایی شده است که در این مناطق از ظرفیت دیده‌بان‌ها که بیشتر اهالی محلی هستند استفاده‌شده و همچنین گشت‌ها را تقویت کردیم.

وی یادآور شد: برای اولین بار در استان از دوربین‏های مداربسته شناسایی حریق به‌صورت شبانه‌روزی استفاده شده است. همچنین در مناطق بحرانی از آتش‌بر استفاده کردیم و کشیک‌های شهرستانی، بخشی و استانی را فعال کردیم.

مدیر کل منابع طبیعی لرستان با تاکید بر مدیریت بحران به هنگام وقوع آتش سوزی گفت: اقدامات موثر در زمان وقوع آتش‌سوزی، همچون استقرار دیده‌بان و کشیک‌های شبانه‌روزی با نظارت دقیق بر عرصه منابع طبیعی، شناسایی و رصد مناطق بحرانی، تجهیز نیروهای یگان حفاظت، هماهنگی با ارتش و سایر یگان‌های امدادرسان در دستور کار قرار دارد.

 وی افزود: آتش‌سوزی‌های عمدی و غیرعمدی جنگل‌ها یکی از چالش‌های مهم این استان است و سالانه به‌صورت میانگین 2000 هکتار از جنگل‌های استان دچار حریق می‌شود.

نجفی ادامه داد: تلفن رایگان 1504 پل ارتباطی مردم با مسئولین منابع طبیعی است که در صورت مشاهده هرگونه آتش‌سوزی در مراتع و جنگل‌ها در هر نقطه از استان با تماس با آن می‌توانند در حفاظت از پوشش مرتعی و جنگلی استان مشارکت داشته باشند.

 

 رضا آریایی، مدیر کل مدیریت بحران لرستان در این خصوص گفت: به طور متوسط سالانه 2600 هکتار از جنگل‏های لرستان طعمه حریق می‌شوند. در پنج سال اخیر، 13 هزار هکتار از جنگل‌های استان دچار آتش‌سوزی شدند.

آریایی گفت: خوشبختانه امسال با وجود گرمای بی‌سابقه لرستان و با تمهیدات مدیریت ارشد استان در بحث مهار آتش‌سوزی‌ها بسیار خوب عمل شده، البته در این باره نباید مشارکت مردم را نادیده گرفت.

مدیر کل مدیریت بحران لرستان اضافه کرد: امسال چند مورد حریق را در مناطق مختلف استان شاهد بودیم که نمونه آن اتش‌سوزی در تنگ شبیخون (روستای رباط نمکی) بود که حریق آن با کمک مردم سریعاً اطفا شد. مشارکت مردم سبب شده که گسترش حریق مهار شود. خوشبختانه تعداد دفعات و سطح تخریب‌شده عرصه‏‌ها نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش خوبی داشته است.

مدیر کل مدیریت بحران لرستان اظهار کرد: ستادهای مقابله با حریق در شهرستان‌ها با محوریت فرمانداری‌ها و منابع طبیعی در شهرستان‌ها تشکیل شد، همچنین از امکانات دستگاه‌های اجرایی استان برای مهار حریق استفاده شده است.

به گزارش ایسنا، تجهیز امکانات اطفای حریق در جلوگیری از گسترش آتش‌سوزی بسیار با اهمیت است و نباید منکر آن شد که علت گسترش آتش در جنگل‌های لرستان در اکثر موارد به خاطر نبود امکانات بوده است.

 

 مهرداد فتحی بیرانوند، مدیرکل محیط زیست لرستان در این باره گفت: سال گذشته آتش‌سوزی در مناطق حفاظت‌شده لرستان ۵۷ درصد کاهش داشت.

وی ادامه داد: سال گذشته در بحث پیشگیری و کاهش آتش‌سوزی در مناطق حفاظت‌شده جزء ۳ استان برتر بودیم. آموزش در بحث پیشگیری از آتش‌سوزی بسیار با اهمیت است و باید مورد توجه قرار گیرد تا حفاظت از محیط زیست فرهنگ شود.

مدیرکل محیط زیست لرستان خاطرنشان کرد: سال گذشته بارندگی‌های چشمگیری در استان داشتیم که پیش‌بینی می‌شد آتش‌سوزی در مراتع استان افزایش یابد. با اقدامات صورت گرفته در سال ۹۵ در خصوص آتش‌سوزی، شاهد کاهش آن در مناطق حفاظت شده استان بودیم.

این مسئول یادآور شد: ارزش هر درخت بلوط بین ٧٠٠ تا ٨٠٠ میلیون تومان است که باید اقدامات لازم برای حفظ این درختان را انجام داد.

فتحی بیرانوند گفت: یک فروند بالگرد اطفاء حریق جنگل‌ها به لرستان در سال جاری اختصاص یافته است.

حیات سهم همه بلوط‌ها و درختانی است که در کمرکش کوه‌ها استوار ایستاده‌اند و برای من و تو هوایی پاک و سرزمینی زیبا آفریده‌اند. تکمیل حلقه صیانت و حفاظت از جنگل‌ها و مراتع در مقابل تخریب و آتش‌سوزی نیازمند فرهنگ‌سازی و آموزش به‌منظور پیشگیری در گام اول، کشف و برخورد قاطعانه با مسببان آتش سوزی در جنگل‌ها که کم‌ترین خواسته‌ی زاگرس‌نشینان است، در گام دوم و در نهایت برخورد با متخلفان است که نقش مدیریت در همه حلقه‌های این زنجیره مشهود است.

گزارش: ساناز رباطی، خبرنگار ایسنا

 

دیدگاه‌ها