با دقت و بررسی حوادث راه‌آهن به این نکته پی می‌بریم که مقوله ایمنی و عدم توجه به آن باعث بروز این حوادث شده است که خواه نقص تجهیزات و یا خطای انسانی ویا جمع هر دو این موارد بوده است که در هر حال جای خالی ایمنی به‌شدت در حوزه راه‌آهن حس می‌شود.
راه‌آهن به عنوان مهم‌ترین و ایمن‌ترین بستر حمل‌ونقل کالا و مسافر در دنیا شناخته شده است؛ که این امر در کشور ما نیز موردتوجه و استفاده قرار گرفته است و از تأسیس و تکمیل خطوط ریلی در کشورمان که مقارن با جنگ جهانی دوم است خط ریلی در کشورمان از بندر امام خمینی تا بندر ترکمن کشیده شده است که تاکنون خطوط ریلی زیادی در کشور مورداستفاده و بهره‌برداری قرار گرفته شده است.معمولاً مقوله راه‌آهن با بحث ایمنی عجین شده است یعنی هر جا سخن از یک حمل‌ونقل ایمن و به‌صرفه به میان می‌آید نام راه‌آهن خودنمایی میکند به عبارت دیگر این امر گویای این است که ایمنی و اهمیت آن و برنامه‌ریزی برای آن از اهمیت خاص و فوق‌العاده‌ای در حوزه راه‌آهن برخوردار است و تأمین این ایمنی نیاز به سازوکارهای مهمی از جمله نیروی متخصص و آموزش‌دیده و تجهیزات به‌روز و مطمئن می‌باشد و عدم وجود این دو مقوله مهم باعث بروز حوادث و رخدادهای سنگین و سخت و خسارت‌بار می‌گردد.
در کشور ما تاکنون حوادث ریزودرشتی در حوزه حمل‌ونقل ریلی رخ داده است که گذشته از واقعه معروفی که با خود گذشتگی دهقان فداکاری به نام ریز علی خواجوی باعث نجات جان حدود 800 مسافر قطار شد حوادث متعددی همچون خارج شدن قطارها از ریل و برخورد دو قطار باری و مسافری در ابتدای دهه هفتاد در حوزه راه‌آهن دورود به ازنا در محور تهران جنوب، برخورد دو قطار باری در محدوده نیشابور و آتش‌سوزی و انفجار مهیب آن‌که موجب کشته و مجروح شدن بسیاری از هم‌وطنان شد را می‌توان از حوادث متعدد در حوزه راه‌آهن نام برد.
محور تهران جنوب که به خاطر قدیمی بودن و فرسودگی ریل‌ها دارای بیشترین حوادث است در سال‌های اخیر تعویض ریل‌های آن در حال انجام است و لکن این کار باید با سرعت بیشتری انجام پذیرد تا دیگر شاهد حوادثی از این دست نباشیم. حادثه برخورد دو قطار باری و مسافربری در ابتدای دهه هفتاد در بین ایستگاه دربند و رودک در راه‌آهن ناحیه لرستان نیز با اشتباه مسئولین و مأمورین کنترل این دو ایستگاه رخ داد و این دو قطار همانند قطار تبریز مشهد در سرپیچ به هم برخورد کردند که شماری از هم‌وطنان در این سوانح کشته و زخمی شدند و در تمام این موارد نکته مهمی وجود دارد و همان عدم رعایت موارد ایمنی و کنترل قطارها است که حادثه‌ساز شده است.
با دقت و بررسی این حوادث به این نکته پی می‌بریم که مقوله ایمنی و عدم توجه به آن باعث بروز این حوادث شده است که خواه نقص تجهیزات و یا خطای انسانی و یا جمع هر دو این موارد بوده است که درهرحال جای خالی ایمنی به‌شدت در حوزه راه‌آهن حس می‌شود.
مسئله دیگر تجهیز واگن‌های قطار مسافربری به تجهیزات ایمنی همچون کپسول آتش‌نشانی و چکش‌های مخصوص شکستن شیشه برای خروج مسافران در مواقع اضطراری از قطار سانحه دیده است زیرا یک بعد اهمیت این موضوع این است که چون حرکت قطارها در مسافت بین شهرها است معمولاً به لحاظ دور بودن از شهر و امکانات و خدمات ایمنی موجود در شهر اهمیت موضوع را دوچندان میکند. موضوع مهم دیگر را می‌توان به نیاز وجود پزشک باتجربه مخصوص قطار و همچنین وجود تجهیزات بهداشتی و پزشکی و کمک‌های اولیه در هر واگن مسافری است؛ که این امر مهم نباید مورد بی‌توجهی قرار گیرد.
راه‌آهن به دلیل حجم بالای انتقال مسافران و شرایط خاص خود باید به مقوله ایمنی و HSE بهای بیشتری بدهد و یکی از این راه‌ها استفاده مطلوب و کافی از فارغ‌التحصیلان رشته ایمنی و HSE و دانش و تجربه آن‌هاست که این امر به همراه وجود تجهیزات خاص ایمنی در راه‌آهن می‌تواند نویدبخش یک حمل‌ونقل ریلی ایمن و مطمئن و یک سفر آرام برای مسافران باشد.
حسن گرجی
کلیک کنید
دیدگاه‌ها
شهروندی از خرم آباد
سلام جناب همان راه اهن هشتاد ساله را هم متفقین برای حمل اسلحه مهمات و نیرو به قفقاز ساختن.انشاله اگر نمایندگان لرستان یک دل و یک صدا دنبال اعتبار لازم برای پروژههای زیر ساخت از جمله بزرگراه اراک-خرم اباد راه اهن درود-خرم اباد و نیرو گاه سیکل ترکیبی را بگیرند ظرف مدت حداکثر دو سال تمام این طرحها به بهره برداری میرسند.