مصطفی رباطی با یادداشت " بحران و رسانه" منتشر شده در پایگاه خبری یافته مقام اول جشنواره رسانهای ابوذر در لرستان را کسب کرد.
به گزارش یافته، با حضور جمعی از مسئولان استان لرستان و اصحاب رسانه مراسم اختتامیه اولین جشنواره رسانهای ابوذر لرستان با معرفی برترینها در سالن حوزه هنری خرمآباد برگزار شد.
در این مراسم مصطفی رباطی با یادداشت " بحران و رسانه" منتشر شده در پایگاه خبری یافته مقام اول جشنواره رسانهای ابوذر دست یافت.
یادداشت "بحران و رسانه" 20 آذرماه 96 در پایگاه خبری یافته منتشر شده بود.
منتخبان این جشنواره استانی:
بخش گزارش: 1- مهنوش ملکی 2- احمد تلوری 3-مهری میردریکوند
بخش یادداشت: 1- مصطفی رباطی با یادداشت «بحران و رسانه» منتشر شده در پایگاه خبری یافته 2- محمد مهراننژاد 3- رضا زیودار
بخش خبر: 1- امید بیرانوند 2- امین زینیوند 3- پروانه نیازی
بخش عکس: سجاد درویشی 2-کامین ملکی 3- امیر امیدنژاد
بخش تک عکس 1-عارف زیودار 2-امین آزادبخت 3- اکبر حیدری و مهدی آزادبخت بهصورت مشترک
بخش فیلم مستند: 1-فرهاد حاصلی 2- محمد ملکی 3- مهران یاراحمدی
در ادامه جشنواره آثار جمعی از اصحاب رسانه استان شامل، لیلا محمودوند، بتول صادقی، سکینه بیرانوند، محمد فیضی، مرجان محمد پناه، میلاد شرفی، نورالدین احمدی، مصطفی قربانی، صیاد درگاهپور، فاطمه شاهیوند، فاطمه بیرانوند، عبدالرضا شهبازی، فاطمه حسینی، محمد رهبرینژاد، مهدیه فکوری، سعید سرشار، امین ساکی، ابراهیم شریفی، فرجاله مرادی، محمد علینژاد و سمیه مرادی، شایسته تقدیر شناخته شد و مورد تجلیل قرار گرفت.
تجلیل از خانواده شهید فطروس پدر شهیدان فطرس و کبری حافظی همسر شهید زنده لرستانی (سید نورخدا موسوی) از دیگر بخش خهای مراسم بود.
شایان ذکر است مرحله کشوری این جشنواره طی ۲۸ دیماه در تهران برگزار خواهد شد.
شایان ذکر است مرحله کشوری این جشنواره طی ۲۸ دیماه در تهران برگزار خواهد شد.
*******************************
بحران و رسانه/ به قلم مصظفی رباطی
در ۱۱ سپتامبر سال ۲۰۰۱ میلادی، برجهای دوقلوی «مرکز تجارت جهانی» در شهر نیویورک آمریکا مورد هدف دو فروند هواپیمای مسافربری که از سوی اعضای گروه تروریستی القاعده ربوده شده بودند، قرار گرفت.
در این حادثه که بزرگترین عملیات تروریستی تاریخ ایالاتمتحده آمریکا به شمار میآید 2 هزار و 974 تن کشته شدند که با احتساب 19 هواپیما ربا عضو القاعده تعداد کشتهشدگان به 2 هزار و 993 تن میرسد.
حادثه یازده سپتامبر همانند حمله ژاپن به بندر «پرل هاربر» که در آن ژاپنیها ضربه سختی به نیروهای آمریکایی در خلال جنگ دوم جهانی وارد کردند، پیامدهای مهمی از نظر سیاسی، اقتصادی، امنیتی و نظامی برای این کشور و جامعه جهانی به دنبال داشته است.
لشکرکشی آمریکا و شرکای غربی این کشور به عراق و افغانستان، حمله رژیم صهیونیستی به لبنان، شدت گرفتن اسلام هراسی، طراحی و برنامهریزی برای عملیاتی شدن طرح «خاورمیانه بزرگ یا خاورمیانه جدید» برای تغییر موازنه قدرت و نیز تغییر مرزهای سیاسی و جغرافیایی کشورهای منطقه خاورمیانه در جهت منافع استکبار جهانی و صهیونیستها و...از جمله پیامدهای این حمله تروریستی است که هم چنان منطقه پُرتنش خاورمیانه را تحت تأثیر خود قرار میدهد.
نکته جالب و آموزنده این رویداد و بحران بزرگ که از سوی مدیران و مسئولان دستگاهها و نهادهای امنیتی کشورمان و بهویژه فعالان رسانهای مورد توجه قرار نگرفت و در حقیقت مغفول ماند، مدیریت همهجانبه این حادثه و نیز جلوگیری از خارج شدن دامنه بحران این رخداد مهم سیاسی، اجتماعی و امنیتی از دست تصمیم گیران و مدیران میدانی این کشور است.
باوجود آن که حدود 3 هزار نفر در این حادثه کشته شدند ولی هیچ شهروند آمریکایی و غیر آمریکایی تصویر یا فیلم یک فرد غلطان به خون که بماند، تصویر یک پیراهن خونین و حتی تصویر یا یک ثانیه فیلم از یک قطره خون از کشتهشدگان این حادثه را ندیدند یا بهتر بگوییم نگذاشتند که ببینند؛ و این در حالی است که جانباختگان این حادثه از بیش از 90 ملیت بودند.
حالا این را مقایسه کنید با حوادث و رخ دادهایی که در کشورمان روی میدهد، بهمحض این که حادثهای به وقوع میپیوندد پیش از آن که مدیران ستاد بحران استان محل وقوع حادثه یا مدیران کشوری، نشستی اضطراری درباره نحوه کمکرسانی و ...برگزار کنند، سیل تصاویر، عکسها، ویدئوها و...فضای رسانهای کشور و نیز فضای مجازی را بهسرعت در بر میگیرد.
با این حساب، بحرانی که منطقهای بوده و در گوشهای از کشور رویداده بهسرعت به بحرانی برای کل کشور تبدیل میشود؛ و این موضوع نهتنها روند امدادرسانی و مدیریت میدانی بحران را دچار مشکل میکند، بلکه قدرت تصمیمگیری و تمرکز مدیریت بحران را نیز برای تصمیمگیری بهموقع و مناسب، مختل میکند.
هرچند که سرعت رو به رشد شبکههای اجتماعی و همهگیر شدن فضای مجازی در این بینظمی رسانهای بیتأثیر نیست ولی در بیشتر مواقع تصاویر دلخراش و نگرانکننده که باعث خدشهدار شدن احساسات شهروندان و نیز ایجاد جو روانی منفی در جامعه میشود را متأسفانه خبرنگاران و رسانه نگاران بهاصطلاح «حرفهای» منتشر میکنند.
تحلیل رویداد و حادثه تروریستی 11 سپتامبر نشان میدهد که علاوه بر این که مدیران و کارکنان نهادهای امنیتی و امدادی این کشور به وظایف خود در مواقع بروز حوادث و سوانحِ پیشبینینشده واقف و آگاه هستند، بلکه روزنامهنگاران و فعالان رسانهای این کشور نیز برای شرایط بحرانی و امنیتی، آموزشدیدهاند.
خبرنگاری و فعالیت رسانهای صرفاً، نگارش، ویرایش و یا مخابره و انتشار اخبار نیست؛ به نظر میرسد که خبرنگاران، دبیران، سردبیران و مدیران رسانهای نهتنها در استان ما لرستان که در سطح کشور نیز برای مواقع بحرانی و امنیتی آموزشهای لازم را فرا نگرفتهاند؛ زیرا در بیشتر مواقع، رویدادهایی که در مقیاس و اندازه هم خیلی کوچک هستند با هیجانزدگی و یا بهتر بگوییم ندانمکاری برخی خبرنگاران به بحرانی بزرگ بَدل میشود.
ایران به علت وقوع 31 نوع مختلف سانحه و حادثه طبیعی و پیشبینینشده، در زمره 10 کشور بلاخیز دنیا قرارگرفته است؛ تقریباً روز و یا هفتهای نیست که در گوشهای از کشور سیل، زمینلرزه و...روی ندهد.
اگر قرار باشد که با وقوع یک حادثه در یکی از مناطق کشورمان، مردم سایر نقاط کشور تحت تاثیر آن قرار بگیرند و هر روز بیننده تصاویر و صحنههای دلخراش و نگرانکننده از این حوادث باشند، امنیت و آسایش روانی جامعه مختل شده و تأثیر منفی خود را بر رفتار فردی و اجتماعی و تعاملات بین فردی افراد جامعه خواهد گذاشت.
مدیریت بحران اقتضا میکند که نیروهای امدادی، امنیتی و رسانهای در طول هم قرار گرفته و در مواقع بروز بلایای طبیعی و بحرانهای اجتماعی هماهنگ با هم اقدام کنند.
در اتاق فکر و در مرکز و ستاد مدیریت بحران کشور و به تبع آن در استانها، «میز رسانهها و مطبوعات» خالی است و میبایست در رویدادهای آینده برای مدیریت صحیح امدادی و رسانهای این بحرانها، رسانهها هم پایکار بیایند و حساب شده تر عمل کنند.
جلوگیری از سرایت بحران به سایر مناطق، کمتر شدن شایعات و اخبار دروغ، هشیاری در برابر جنگهای روانی و رسانهای مخالفان و معاندان، پرهیز از جناحی و حزبی عمل کردن در انعکاس اخبار و رویدادها و...از فواید و دستاوردهای «مدیریت هماهنگ و رسانهای» بحرانهای پیش رو خواهد بود.
در زمینلرزه اخیر کرمانشاه به دلایلی که ذکر شد بازار شایعات و دروغهای رسانهای و از همه بدتر، جناحی عمل کردن در انعکاس اخبار این رویداد به اوج خود رسید، بهگونهای که بخشی از توان نیروهای خدمات رسان صرف تکذیب شایعات، آرامسازی فضا و...شد.
در عین حال در حادثه 11 سپتامبر، تمامی نیروهای رسانهای کشور آمریکا اعم از جمهوریخواه، دموکرات و...در هماهنگی با هم و به دور از نگاه جناحی و حزبی به این قضیه، با در نظر گرفتن قوانین و شرایط سیاسی، اجتماعی و امنیتی کشور خود و برای جلوگیری از القای جو ناامنی، نگرانی و بدبینی در جامعه، اخبار و تصاویر این حادثه را بسیار حسابشده و کنترلشده منتشر کردند و این موضوع برای نگارنده و سایر فعالان رسانهای و نیز مدیران امدادی و ستاد بحران استان و کشور آموزنده است.
در کشور ما نیروهای رسانهایی که آموزشهای لازم را برای شرایط بحرانی و امنیتی فرا گرفته باشند را یا نداریم یا اگر داشته باشیم تعداد کمی هستند؛ به همین دلیل تأثیر آن چنانی در فضای رسانهای کشور در این مواقع ندارند.
دنیای فعلی، دنیای خبر و رسانه است؛ انتشار اخبار تأثیر شگرفی در داخل و نیز در عرصه بینالملل دارد؛ انتشار یک خبر و تحلیل از یک موضوع، بازتابهای زیادی از نظر سیاسی، اجتماعی و حتی اقتصادی دارد؛ در اهمیت خبر رسانی و کار رسانهای همین بس که گاهی وقتها مخابره یک اظهارنظر و یا یک خبر از یک مسئول حتی در قیمت نفت، گاز، طلا و ...تأثیر گذاشته و بازارهای بینالمللی را تحت تأثیر قرار میدهد.
به همین روی مسئولان و مدیران رسانهها و نیز ستاد بحران کشور و استانها در کنار برگزاری رزمایش و تمرینها برای آمادگی در مقابل حوادث و سوانح پیشبینینشده، باید آموزش خبرنگاران و فعالان رسانهای را نیز برای شرایط بحرانی، در دستور کار قرار دهند.
مدیران رسانهها باید در مواقع بروز اینگونه حوادث در هر نقطه از کشور، نیروها و خبرنگاران خبره و کارکشته خود را به محل حادثه بفرستند؛ قطعاً نیروی رسانهای ورزیده در انعکاس اخبار و رویدادها در محل حادثه، شرایط، اوضاع و حساسیتهای منطقه و کشور را در نظر گرفته و فعالیت و انتشار اخبار از سوی او در جهت مدیریت بحران و تأمین منافع ملی، الزامات امنیتی و مردم خواهد بود.
تأکید نگارنده بر مدیریت رسانهای بحرانها و حوادث در کشور به منزله «بایکوت و سانسور خبری» نبوده و نیست؛ هدف از بیان این موضوع، انتشار حسابشده و مدیریتشده اطلاعات و اخبار این حوادث بهمنظور جلوگیری از سرایت بحران به سایر مناطق و ایجاد جو نا امنی و بدبینی در جامعه است؛ در صورتی که مدیریت رسانهای و میدانی هماهنگ عمل کنند، امدادرسانی بهطور منظم و به دور از تنش و تبدیل حادثه به بحرانی اجتماعی، انجام خواهد شد.
دیدگاهها