هنر قلمزنی از دیر باز در شهر بروجرد رواج داشته است، اما برخی دلایل باعث شده که این هنر کمکم به فراموشی سپرده شود.
یکی از هنرهایی که در شهر بروجرد از دیرباز رواج داشته است هنر قلمزنی است.
چوپانی، کارشناس صنایعدستی شهرستان بروجرد در مورد این هنر گفت: هنر قلمزنی یکی از زیر مجموعههای بخش فلز است.
وی افزود: این هنر قدمت بسیاری در شهر بروجرد دارد و در زمان قدیم راسته بازار داشته است. در آن زمان هنرمندان چیرهدستی همچون استاد محروم غلامرضا قریب و استاد علی حقیقت و محروم استاد گلدوز در این زمینه فعالیت داشتند.
با استفاده از این هنر آثار زیبا و خیره کنندهای توسط هنرمندان چیره دست این مرز و بوم ساخته میشود.
چوپانی در مورد استفاده از وسایل ساخته شده با استفاده از هنر قلمزنی گفت: از آنها به عنوان اسباب خانه استفاده میکردند.
وی افزود: اسباب چای، مانند استکان،، قندان، قوری، سماور و اسباب پذیرایی مانند بشقاب، سینی و قاشق را که با هنر قلمزنی ساحته میشدند را در اسباب زندگی خود جای میدادند.
چوپانی در مورد نحوه کار قلم زنی گفت: ورقی که میخواهیم روی آن کار کنیم ابتدا زیر آن را با مخلوط قیر و آهک پر میکنیم تا در زمان چکش کاری ورق، ضربات چکش باعث پارگی ورق نشود و هم صدای ناشی از کار کردن کاهش یابد
وی در مورد استفاده امروزی از وسایل ساخته شده به وسیله هنر قلم زنی گفت: امروزه این هنر تنها به یک شی زیبا تبدیلشده که جنبه تزیینی دارد
چوپانی در مورد فلز این هنر گفت: در هنر قلم زنی از فلز ورشو و فلز مس و نقره استفاده میشود. ورشو آلیاژی است که با قلم زنی، ارزش هنری آن دوچندان میشود.
درگذشته ۲۰۰ کارگاه ورشو سازی در بروجرد فعالیت تجاری و تولیدی داشتند، اما امروزه تنها ۳ کارگاه باقی مانده است.
با توجه به خدمات ارزندهای که این قشر هنرمند به فرهنگ و هنر استان لرستان دارند، برای ادامه کار خود با مشکلاتی مواجه هستند.
هنر قلم زنی به دلیل نبود بازار مناسب به فراموشی سپردهشده و تولیدکنندگان نیز به دلیل بهصرفه نبودن تولید و آموزش حرفههای هنری دست از کار کشیده اند.
یکی از این قلم زنان گفت: برای فروش محصولاتمان مشکل داریم. بازار مناسبی در بروجرد برای فروش محصولاتمان نداریم.
وی افزود: دیگر مردم برای خرید اجناس ما رغبتی ندارند، دلیل اصلی آن وجود اجناس بی کیفیت و ویترینی خارجی است که در چند سال گذشته بازار خرید صنایع دستی هنر قلم زنی را با بحران کاهش تقاضا مواجه کرده است.
این هنرمند در ادامه گفت: از دیگر مشکلات ما نبود ورق کار هنر قلم زنی است. ما مجبوریم روی کارهای قدیمی کار کنیم، چون ورق ورشو دیگر وارد کشور نمیشود.
نداشتن بیمه هنرمندان قلم زن
یکی دیگر از این هنرمندان در مصاحبه با ما گفت: بعد از ۱۷ سال کار قلم زنی هنوز بیمه نیستم.
یارمحمدی مدیر سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان بروجرد گفت: ما تقریبا سهمیه بیمه هنرمندان قلم زنی در شهرستان بروجرد را پر کردهایم.
وی ادامه گفت: آن بخشی که لازم است ما انجام بدهیم یعنی شناسایی هنرمندان و معرفی نها به سازمان متولی بیمه را انجام داده ایم، بقیه هنرمندان قلم زن که بیمه نیستن را باید سازمان متولی بیمه پاسخگو باشد.
باشگاه خبرنگاران جوان