وقتی از صنعت چاپ و نشر در استان لرستان صحبت به میان میآید، بدون شک با نام مردی بزرگ عجین شده است. حاج محمد احمدی از چهرههای باسابقه فرهنگی لرستان و خبرنگار قدیمی که متأسفانه در شانزدهم مردادماه و در آستانه روز خبرنگار دار فانی را وداع گفت.
احمدی متولد سال 1321 شمسی در شهر خرمآباد بود و تلاش در راه معاش را از کودکی آموخت. بااینکه در جوانی چندین پیشه را تغییر داد باپشتکار و تلاش نهتنها به موفقیتهایی در چاپ و نشر دست یافت بلکه تجربیات خود را به نسلهای بعد انتقال داد و منشأ آثار و برکات فراوانی بود که توانست شاگردان زیادی را تربیت کند.
چاپخانه امیركبیر
بنا به درخواست محمد احمدی، مهر 1354 مجوز اولین لیتوگرافی و چاپخانه افست خرمآباد صادر شد. به دنبال صدور<كارت صلاحیت> بهوسیله وزارت اطلاعات و جهانگردی، محمد احمدی با سرمایهای در حدود 130 هزار تومان بیدرنگ به همراه هوشنگ رئوف- چاپکار چاپخانه دانش كه آن روزگار 13 سال سابقه كار در چاپخانه داشت- برای خرید ماشینآلات راه تهران را در پیش گرفت. هوشنگ رئوف به مدت ده روز در تهران (بولوار الیزابت/كشاورز) زیر نظر جانسون كارشناس شركت ایران سوئد آموزش افست دید و كارشناسان شركت برای نصب افست راهی خرمآباد شدند. چاپخانه امیركبیر خرمآباد بهطور رسمی در خیابانی كه امروز علوی نامگرفته و در مكانی كه مؤسس چاپخانه مالكیت آن را داشت، بهمن 1354 افتتاح شد. در آغاز تأسیس این چاپخانه یك نفر حروفچینی گارسه و ورساد، یك نفر چاپ کار ملخی، یك نفر چاپ کار افست، یك نفر لیتوگراف و دو نفر صحاف داشت.
( هوشنگ رئوف، علی خانلری، هوشنگ لطفعلیان، احمد سقایی، بهرام سنجی و رضا لطفعلیان نخستین گروه چاپ کاران چاپخانه امیركبیر بودند.) دیری نگذشت كه موسی احمدی (برادر) و بهروز و بهزاد (پسران) به ترتیب برادر پیشه و پدر پیشه شدند و شماری دیگر نیز بر كاركنان چاپخانه امیركبیر افزوده شد. نكته جالبتوجه در پیشینه چاپخانه امیركبیر خرمآباد این است كه این چاپخانه افزون بر همكاری در تأسیس سایر چاپخانهها بهویژه چاپخانه نوین، چهار تن از چاپ کارانش، صاحب چاپخانه شدهاند: حمیدرضا سقایی (چاپخانه اندیشه/1370)؛ هوشنگ رئوف (چاپخانه رئوف/ 1374)، علی خانلری (چاپخانه امید/ ؛1374 این چاپخانه فروخته شد و به چاپخانه قائم تغییر نام داد)، بهروز احمدی (چاپخانه افلاك/ 1378).
نكته دیگر اینکه اولین مهرسازی رسمی با مجوز وزارت اطلاعات و جهانگردی در سال 1355 برای چاپخانه امیركبیر صادر شد.
محمد احمدی بنیادگذار چاپخانه امیركبیر و انتشارات افلاك میگوید: در چاپخانه امیركبیر كتابها و نشریههای بسیاری را چاپ كردیم. كتابهای ادارهها، سازمانها، نهادها، انجمنها و دانشگاهها و پیش از تأسیس انتشارات افلاك كتابهای فضلالله رزازی، مرتضی جزایری، اسحاق عیدی، سید محمدرضا قیاسیان را با سرمایه خودشان به چاپ رساندم. پس از تأسیس انتشارات افلاك از سال 1375 با انتشار كتاب تاریخ خرمآباد نوشته سید فرید قاسمی و لرستان سرزمین كهن تألیف روحالدین دولتیاری، كار انتشارات را شروع كردم و تا امروز حدود 150 عنوان كتاب چاپ كردهام. بعضی از كتابها در چاپخانه امیركبیر و برخی در قم چاپشدهاند. پسازآن كه همهوقتم صرف انتشارات شد اداره چاپخانه را به بهزاد احمدی پسرم واگذار كردم. (1) سال 1390
محمد احمدی بنیادگذار چاپخانه امیركبیر و انتشارات افلاك میگوید: در چاپخانه امیركبیر كتابها و نشریههای بسیاری را چاپ كردیم. كتابهای ادارهها، سازمانها، نهادها، انجمنها و دانشگاهها و پیش از تأسیس انتشارات افلاك كتابهای فضلالله رزازی، مرتضی جزایری، اسحاق عیدی، سید محمدرضا قیاسیان را با سرمایه خودشان به چاپ رساندم. پس از تأسیس انتشارات افلاك از سال 1375 با انتشار كتاب تاریخ خرمآباد نوشته سید فرید قاسمی و لرستان سرزمین كهن تألیف روحالدین دولتیاری، كار انتشارات را شروع كردم و تا امروز حدود 150 عنوان كتاب چاپ كردهام. بعضی از كتابها در چاپخانه امیركبیر و برخی در قم چاپشدهاند. پسازآن كه همهوقتم صرف انتشارات شد اداره چاپخانه را به بهزاد احمدی پسرم واگذار كردم. (1) سال 1390
کلام آخر:
پیشکسوتان با فعالیتها، خدمات و زحمات خود اثرگذاریهای بسیاری در جامعه داشتهاند تا وقتیکه زنده هستند قدرشناس آنها باشیم نه زمانی که دیگر نیستند.
روحش شاد و یادش گرامی
علی محمدی
منبع: 1(خانوادههای احمدی و لطفعلیان
برگرفته از نوشته سید فرید قاسمی در کتاب پیشینه ارتباطات و تاریخ مطبوعات خرم آباد
برگرفته از نوشته سید فرید قاسمی در کتاب پیشینه ارتباطات و تاریخ مطبوعات خرم آباد