پل صفوي خرم‌آباد در سال 1279

در توضيحات عكس "پيرمرد 120 ساله خرم‌آبادي" آورده شد: اميرخان جليل‌الدله قاجار در زمان حكم‌راني عبدالمجيدميرزا عين‌الدوله در لرستان حضور داشت و تصاوير ارزشمندي از اماكن مختلف و شخصيت‌هاي لرستان گرفته است.

يكي از اين تصاوير، طبيعت زيباي بخش شمال شرقي خرم‌آباد قديم را نمايش مي‌دهد. حدود خرم‌آباد قديم در اواخر عصر قاجار از بخش شمالي به سبزه‌ميدان كنوني و از بخش جنوبي به پل حاجي محدود مي‌شد.

تاريخ دقيق ساخت پل صفوي كه در زبان لري خرم‌آبادي مردم آن را پل گپ (بزرگ) هم مي‌نامند، مشخص نيست اما عده‌اي بناي آجري كنوني را مربوط به دوره صفوي نسبت مي‌دهند.

اواسط عصر قاجار ميرزا محسن‌خان مظفرالملك كه از طرف ظل‌اسلطان نايب‌الحكومه خرم‌آباد و لرستان بود، مرمتي اساسي از اين پل نمود. به همين خاطر از آن به عنوان پل "محسنيه" نيز ياد مي‌شد.

جليل‌الدوله در حاشيه‌ي اين تصوير، احداث شكل كنوني آن(نماي تصوير) را به حسن‌خان‌ والي پدر حسين‌قلي‌خان ابوقداره نسبت مي‌دهد كه چندان درست نمي‌نمايد. شايد دوران حسن‌خان مرمتي كامل از پل صورت گرفته باشد.

به هر حال اميرخان جليل‌الدوله ذكر كرده است كه طول اين پل 500 قدم، عرضش 8 قدم و ارتفاعش 10 زرع مي‌باشد.

همچنين بخش‌هايي از عمارت حكومتي لرستان در زمان قاجار موسوم به گلستان ارم در تصوير قابل مشاهده است و در بخش شمالي پل نيز باغ‌ها و درخت‌هاي فراوان ديده مي‌شود كه در محل پارك شهر كنوني، آب اسكي، خيابان شهيدمطهري كنوني و خيابان و پل شهدا قرار داشته‌اند.

اين پل تا كنون بارها مرمت شده و قرار است طي سال‌هاي آينده به منظور حفاظت از آن، پل ديگري در كنارش احداث شود. آن‌گاه عبور و مرور وسائل نقليه از روي اين پل ممنوع و همچون 33 پل اصفهان فقط مختص عبران پياده و گردشگران باشد.

 

رضا جايدري- خرم‌آباد