مصاحبه با دبیر علمی همایش ملي جنگ نرم و پدافند غیر عامل
توضیحاتی در خصوص همایش جنگ نرم و پدافند غیر عامل در حوزه سلامت بفرمایید.
جنگ نرم یا (Soft Warfare) اصطلاحی نو پدید است که در عرصه ادبیات سیاسی جهان رواج یافته و بیشتر اندیشمندان عقیده دارند که جهان سلطه توانسته است با اتکا بر آن یعنی بدون دست زدن به خشنونت و توسل به یک جنگ نظامی تمام عیار موفق به ایجاد تغییرات در نظامهای سیاسی بسیاری از کشورهای جهان شود. در این روش با تغییر نگرش و ارزشهای یک جامعه، اندک اندک مشروعیت سیاسی آن از دست رفته و بستر تغییر یک نظام سیاسی متناسب با اهداف مورد نظر نظامهای متخاصم به وجود میآید.
ما عقیده دارم که اتفاقاً این وجه پیدا و آشکار جنگ نرم است و در جهان امروز عرصه جنگ نرم از این حدود فراتر رفته و بسیاری از ابعاد دیگر را شامل شده است چرا که اصولاً جنگ نرم به مفهوم بالا در جوامعی که دارای یک بستر اعتقادی قوی است مانند جامعه ایران از ضریب تأثیرگذاری کندی برخوردار است که شاهد بر آن صدها توطئه ریز و درشت سالهای گذشته و عبور موفق نظام اسلامی از آن است. از این رو اکنون دامنه جنگ نرم و مصادیق آن برای کشور ما ابعاد دیگری یافته که اگر مغفول واقع شود میتواند آسیبهای بسیار زیادی به دنبال داشته باشد.
یعنی شما عقیده دارد که جنگ نرم به مفهوم پیش گفته در خصوص کشور ما وجود ندارد؟
نه. نباید برداشت اشتباه صورت بگیرد جنگ نرم در خصوص جامعه ما نه تنها وجود دارد بلکه ابعاد آن از جنگ نرم متعارف در جهان امروز بسیار فراتر رفته و حوزه وسیعتری را شامل شده است. به دیگر سخن روند کند تأثیرگذاری اعتقادی در جامعه ما باعث شده که جبهههای دیگری در جنگ نرم مقابل گشوده شود؛ ضمن آن که بعد متعارف آن نیز هرگز رها نشده و همواره پی گرفته میشود.
با این تعریف اکنون جنگ نرم در خصوص کشور ما چه دامنه و مصادیقی دارد؟
برای تصویرسازی جنگ نرم باید به عنوان مقدمه به این مهم توجه نمود که استراتژی تغییر، زمانی میتواند در جامعه ما کارآمدی مورد نظر دشمن را داشته باشد که بتواند بستر تحقق آن فراهم شود و این بسترسازی مبتنی بر ایجاد جامعهای بیماری و آسیب رساندن به سلامت فردی و اجتماعی است.
اکنون جنگ نرم برای ایجاد تغییر در باورها، تزلزل در سلامت جامعه را هدف گرفته است و راهبرد آن آسیب رساندن به سلامت جامعه ایرانی ـ اسلامی است. به همین منظور جبهههای متعدد برای تحقق آن گشوده شده چنان که به صورت خاص میتوان گفت سه عرصه سلامت فردی، سلامت روانی و سلامت اجتماعی، برای تحقق آن گشوده شده است یعنی در جنگ نرمی که ما درگیر آن هستیم برای بسترسازی وجه متعارف (جنگ نرم) وجوه بسیار گستردهتری هدف گرفته شده که برآیند تحقق آنها رسیدن به جامعهای بیمار؛ دستخوش بیماریهای روانی و آسیبهای اجتماعی است که زمینه مساعدی برای تغییر باورها و نگرشها در آن وجود دارد. از این رو همایش جنگ نرم و پدافند غیر عامل در حوزه سلامت میکوشد تا جبهههای پنهان جنگ نرم و بایستگیهای مقابله و پدافند با آن را از طریق هماندیشی اساتید و صاحبنظران نمایانده و راههای مقابله با آن را کاربردی سازد.
اهداف و ضرورتهای برگزاری همایش چیست؟
توجه به مقدمهای که خدمت شما عرض کردم ضرورت برگزاری همایش را نمایان میسازد یعنی آشکار نمودن لایههای پنهان جنگ نرم که در ادبیات سیاسی ما کمتر مورد توجه قرار گرفته و اتفاقاً تمرکز بیشتری بر آن وجود دارد یعنی خدشه دار نمودن سلامت جسمی و روانی و آسیب رساندن به سلامت اجتماعی جامعه که این آشکار سازی زمینه تدبیر پدافند و اختصاصاً پدافند غیر عامل را فراهم خواهد ساخت.
از این رو همایش ملی «جنگ نرم و پدافند غیر عامل در حوزه سلامت» با راهبرد تبیین مفاهیم و گفتمان جنگ نرم و پدافند غیر عامل و دامنه اثر و مقابله با آن در حوزه سلامت برگزار خواهد شد که این راهبرد مشتمل بر اهداف زیر است:
تبیین اصول، مبانی و گفتمان جنگ نرم و پدافند غیر عامل
تبیین چیستی جنگ نرم در سلامت اجتماعی، روانی و جسمی
تبیین چگونگی پدافند جنگ نرم در حوزه سلامت اجتماعی، روانی و جسمی
شایان ذکر است که در برگزاری این همایش سیاستهایی چون تحقق منویات مقام معظم رهبری در اولویت دهی به جنگ نرم؛ ایجاد بستر هماندیشی و مشارکت صاحبنظران و ایجاد زمینه کاربردی سازی مقالات مورد توجه ویژه قرار دارد.
درباره محورهای همایش توضیحاتی را ارائه بفرمایید.
همایش در چهار محور اصلی برگزار خواهد شد که محورهای آن به ترتیب عبارت است از:
محور نخست «اصول، مبانی، مفاهیم و گفتمان جنگ نرم و پدافند غیر عامل»؛
محور دوم «جنگ نرم و پدافند غیر عامل در حوزه سلامت اجتماعی» با موضوعاتی چون خانواده و جمعیت؛ فرهنگ عمومی و آسیبها و تهدیدهای اجتماعی؛
محور سوم «جنگ نرم و پدافند غیر عامل در حوزه سلامت روحی ـ روانی» با مباحثی چون نقش شعائر و مناسک مذهبی در سلامت روحی ـ روانی؛ بهداشت روانی و حیات طیبه و تهدیدهای حوزه سلامت روحی و روانی؛
و محور چهارم «جنگ نرم و پدافند غیر عامل در حوزه سلامت جسمی» که این محور نیز شامل موضوعاتی چون فرهنگ سلامت و پیشگیری، تغذیه، بیماریهای خاص و درمان و فرصتها و تهدیدهای نظام سلامت است.
شایان توضیح است که هر کدام از محورهای یاد شده دارای ریز موضوعات خاص خود است که در فراخوانهای منتشر شده اعلام شده است.
مخاطبان این همایش را چه گروههایی تشکیل میدهند؟
مخاطبان همایش را در دو نوع تقسیمبندی میتوان مورد توجه قرارد دارد. در تقسیمبندی نخست از آن جا که در جنگ نرم همه اقشار جامعه در معرض آسیب و صدمه قرار دارند میتوان گفت که دستاوردهای این همایش، مجموعهای از آوردههای علمی است که ثمرات آن کم و بیش همه اقشار را در برخواهد داشت .
و در تقسیمبندی دوم سه لایه اصلی قابل تفکیک است که شامل لایه نخست صاحب نظران و اندیشمندانی است که به این مباحث ورود داشته و میتوان از دانش و بینش آنها استفاده نمود؛ لایه دوم مسؤولان و مدیرانی هستند که حوزه عملکردی آن در مخاطرات اصلی جنگ نرم قرار دارد و سوم اقشار مختلف مردم و به ویژه اقشاری که در معرض آسیبپذیری بیشتری قرار دارند.
نحوه برگزاری همایش به چه صورت است؟
همایش از طریق فراخوان عمومی نگارش و دریافت مقالات برگزار خواهد شد و حضور تمامی صاحبان اندیشه، پژوهشگران و اندیشمندان در آن آزاد است؛ البته به لحاظ جایگاه علمی همایش فرایند گستردهای برای بررسی و امتیازدهی مقالات طراحی شده و بدیهی است که پذیرش مقالات علمی در آن مستلزم احراز صلاحیت علمی و امتیاز لازم میباشد. ضمن آن که مقالات کاربردی در اولویت قرار گرفته است.
تاریخ و زمان دقیق برگزاری آن چه زمانی خواهد بود؟
این همایش با همت دانشگاه علوم پزشکی لرستان و ابتکار نهاد نمایندگی رهبری در تاریخ پنجم و ششم اسفندماه سال جاری در شهر خرمآباد برگزار خواهد شد و مهلت دریافت مقالات تا پایان دیماه سال جاری است.
البته لازم میدانم به این نکته اشاره کنم که استان لرستان دارای قابلیتها و پتانسیلهای علمی قابل توجهی است که کمتر شناخته شده است و امیدواریم که این همایش زمینه معرفی این قابلیتها را برای کشور فراهم سازد.
چرا در این همایش به بحث پدافند غیر عامل پرداخته شده است؟
طبق تعریفی که از پدافند غیرعامل وجود دارد یعنی دفاع غیر نظامی و مجموعه اقداماتی که با اجرای آن میتوان از وارد شدن خسارات مالی به تجهیزات و تاسیسات حیاتی و حساس نظامی و غیرنظامی و تلفات انسانی جلوگیری نمود و یا خسارات را به حداقل ممکن کاهش داد ما عقیده داریم که باید در جنگ نرم، پدافند غیر عامل به عنوان یک حرکت ملی و همگانی و توسط خود مردم مورد توجه قرار گیرد. بدیهی است که پدافند عامل در این حوزه متولیان خاص خود را دارد اما پدافند غیر عامل در جنگ نرم باید تبدیل به یک نهضت فراگیر شود که طلایهداران آن نهادها و مراکز علمی و مجموعههای دانش محور و دانش بنیاد است از این رو این همایش، پدافند غیر عامل را در کانون توجه قرار داده و البته بدیهی است که ممکن است بسیاری از دستاوردهای آن در حوزه پدافند مستقیم نیز مورد استفاده قرار گیرد.
در پایان اگر ذکر نکته و یا مطلبی را در خصوص این همایش لازم میدانید، بفرمایید.
در خصوص این همایش لازم است به چند نکته مهم توجه شود:
جنگ نرم واقعیتی انکار ناشدنی است که عدم توجه به آن میتواند خسارات جبرانناپذیری را متوجه کشور کند و همان طور که مقام معظم رهبری فرمودهاند امروز اولویت کشور جنگ نرم است.
عرصه جنگ نرم در خصوص کشور ما از ابعاد متعارف خود خارج شده و سلامت جسمی، روانی و اجتماعی را هدف گرفته است.
مقابله با جنگی چنین گسترده و پیچیده مستلزم مشارکتی همگانی و مبتنی بر تحقیقات مستمر و وسیع است که امیدواریم برگزاری این همایش زمینه آن را فراهم کند.
در پایان از این فرصت استفاده کرده و با دعوت از تمامی صاحب نظران این عرصه مهم امیدوارم مشارکت گسترده اندیشمندان، زمینه فراوری دستاوردهای مهم علمی در این عرصه را از طریق برگزاری این همایش فراهم آورد.
وبسایت همایش pdnarm.ir
آدرس کانال تلگرامی https://telegram.me/pdnarm
برگزاری همایش، فرصت ویژهای است که میتوان با استفاده از آن امکان گرد هم آمدن صاحبان یک اندیشه و یا معتقدان به یک هدف را فراهم آورد و بر بستر آن همافزایی اندیشههای همسو و یا همافزایی توانمندیهای همجهت را ممکن نمود؛ بر این مبنا همایش جنگ نرم و پدافند غیر عامل در حوزه سلامت تلاش خجستهای است برای بازخوانی مبانی تئوریک و نظری این مهم و بایستهها و ضروریات آن که میتواند گامی به جلو در راستای تحقق عملی و عینی پدافند در این جنگ پیچیده و ویرانگر باشد.