امروز 18 تیرماه سالروز درگذشت مهدی آذریزدی به‌عنوان روز ادبیات کودکان و نوجوانان در تقویم رسمی کشور ثبت‌شده است.

زنده‌یاد آذریزدی را پرتیراژترین نویسنده‌ تاریخ ادبیات کودک و نوجوان ایران می‌دانند.

 البته نام‌گذاری روزی با این نام در تقویم، برنامه‌های گسترده‌تری را برای توجه به ادبیات کودک و نوجوان می‌طلبد و نهادهای دست‌اندرکار این حوزه برنامه‌های مناسبی را باید برای کودکان و نوجوانان تدارک ببینند.

به همین مناسبت گفت‌وگوی اختصاصی با خانم خشنود، مربی ادبی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، انجام شد.

 

ادبیات کودک و نوجوان به دوره و زمان خاصی متعلق نیست، درواقع انسان از زمانی که نسبت به خواسته‌ها و رؤیاها و به دنبال آن خوشبختی و آرامش پا به سرزمین رؤیایی و خیال‌انگیز متل‌ها و افسانه‌ها گذاشت و حماسه‌ها، آرزوها، حکایت‌ها و اندرزها در قالب لالایی شبانه مادران تجلی پیدا کرد، ادبیات کودکان و نوجوان هم‌شکل گرفت. در بحث آکادمی و تحقیقاتی دوره و زمان‌های خاص تاریخی برای شکل‌گیری ادبیات کودک و نوجوان تعریف‌شده است اما به ضم من ادبیات کودکان و نوجوانان قدمتی به تاریخ حیات بشری دارد و پا به‌پای این تاریخ با بشر رشد و تکامل پیداکرده است.

 

فقدان نویسندگان آگاه و خلاق مهم‌ترین آفت در این عرصه است، گاهی دیده می‌شود نویسندگانی که نتوانستند در شعر و داستان بزرگ‌سالان رشد و موفقیتی به دست بیاورند، تلاش کردند به هر طریقی در ادبیات کودک و نوجوان این خلا را پر کنند و چون شناختی از دنیای کودک و نوجوان و خواسته‌های آن‌ها ندارند، آثار سطحی، بی‌مفهوم و نامربوط چاپ و نشر داده می‌شود.

 

ما بحران مخاطب نداریم، چرا که همواره کودکان و نوجوانان و کودک درون انسان‌ها شیفته و مشتاق شنیدن شعرهای صاف، ساده و قصه‌های پریان، داستان‌های شیرین و رمان‌های جذاب دوران نوجوانی هست، ما در بحث ادبیات کودک و نوجوان بیشتر با بحران و کمبود منابع و نویسنده خوب‌ روبه‌رو هستیم؛ و البته نویسندگانی هستند که دنیای آرزوها و خواسته‌های کودکان و نوجوانان را خوب می‌شناسند و علی‌رغم مشکلات و دغدغه‌های زندگی با کودک درون دوست و آشتی کردند. برای چشم‌اندازی روشن باید نویسندگان ادبیات غنی و سرشار از ایده، طرح، پند کهن ما را بشناسند و با بهره‌گیری از ابزارها و فن‌های مدرن برای نسل معاصر از این گنجینه تمام‌نشدنی استفاده کنند در این راستا مترجمان نیز شاهکارهای ادبیات معاصر جهان را برای این رده سنی ترجمه کنند و در شرایط مناسب در اختیار آن‌ها قرار دهند؛ و باید به نویسندگان جوان فرصت داد تا ایده‌های خود را مطرح کنند و به هر طریقی، مادی و معنوی موردحمایت قرار گیرند. از ديگر اتفاق‌های خوشايند در حوزه ادبيات کودک و نوجوان، تألیف و انتشار سلسله رمان‌های نوجوان، در کانون پرورش فکري کودکان و نوجوانان بود که والدین با انتخاب عناوین مناسب به ذهن و تفکر فرزندان‌شان جهت‌ بدهند؛ و در افزایش فرهنگ کتاب‌خوانی نقشی کلیدی داشته باشند.

 

شایان ذکر هست جشن‌ها و ویژه‌برنامه‌های روز ملی ادبیات کودک و نوجوان از ۱۸ تا ۲۸ تیر در مراکز مختلف کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در حالی اجرا خواهد شد که نویسندگان کودک و نوجوان با مخاطبان خود در فروشگاه‌های کانون دیدار خواهند کرد.

 

گفت‌وگو: علی محمدی/ یافته