در طول تاریخ سینما و تلویزیون کشورمان، فیلم‌سازان بسیاری برای به تصویر کشیدن دوران تاریخ معاصر تلاش کرده‌اند.  در این میان پرداخت به دوران پهلوی اول و دوم بارها مورد توجه کارگردانان قرار گرفته است. محمدرضا ورزی کارگردان سریال‌های تاریخی تلویزیونی است که در این روزها همچنان مشغول تصویربرداری سریال «معمای شاه» است. او پرداخت به قصه را از دوران رضاشاه آغاز کرده و به محمدرضا رسیده است؛ اما شاید بتوان «معمای شاه» را اولین سریالی دانست که طبق گفته‌ها، قرار است به زندگی امام خمینی (ره) در ابعاد گوناگون توجه نشان دهد. یک بخش اصلی «معمای شاه» پردازش چگونگی پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام راحل است که در این میان علاوه بر وجوه سیاسی اجتماعی این بزرگوار به ابعاد معرفتی او نیز توجه شده است.

نقش امام خمینی (ره) در «معمای شاه» را شکر خدا گودرزی هنرمند 56 ساله بروجردی بازی می‌کند. بازیگری که به گفته صاحب‌نظران پس از گریم، بیشترین شباهت را به چهره امام خمینی (ره) داشته است.

 

 آقای گودرزی، تاکنون چه بخش‌هایی از نقش شما تصویربرداری شده‌ است؟

 یک بخش در کاخ سعدآباد که مربوط به دیدار محمدرضا شاه و حضرت امام (ره) است.

 

 ادامه تصویربرداری از چه زمانی آغاز می‌شود؟

طی 7-8 روز آینده به احتمال زیاد، بخش‌های دیگری تصویربرداری می‌شود.

 

خیر-در ابتدای امر من برای دو نقش دیگر کاندیدا شده بودم. بعد از آنکه محمدرضا ورزی به دیدن یکی از نمایشگاه‌های من با عنوان «ساقی» آمده بود، این پیشنهاد را با من مطرح کرد. بعد از آن تست گریم شروع شد و در نهایت من به عنوان بازیگر این نقش منتخب شدم.

 

 بازی در این نقش را چطور ارزیابی می‌کنید؟

 

ایفای نقش چنین شخصیتی دارای چند ویژگی برای بازیگر است. بازی در نقش یک شخصیت بسیار معروف که در سطح جهانی قرار دارد و همه دنیا ایشان را می‌شناسند یک توفیق است اما از طرفی تهدید هم محسوب می‌شود.

 

اگر بازیگر نتواند حق مطلب را ادا کند، همچنین دوربین فضای مدنظر را به وجود نیاورد تا بازی بازیگر دیده شود، این موارد به نوعی تهدید تلقی می‌‌‌شوند، اما با توجه به شناختی که از ورزی و ارادت او نسبت به امام راحل و نگاهش به کارگردانی دارم، تصور می‌کنم کار به صورتی باشد که مورد استقبال مخاطبان قرار بگیرد.

 

ما از دوره میان‌سالی امام (ره) به بعد را در مجموعه «معمای شاه» مشاهده می‌کنیم؛ یعنی از سال 1338 که ایشان در سنین میان‌سالی بوده‌اند.

بله. در حدود 6-7 ساعت گریم زمان می‌برد. در این ساعات با توجه به گریم سنگین، حتی امکان خوردن چیزی هم وجود نداشت به طور کل ایفای چنین نقشی صبوری‌های مختص به خود را می‌طلبد.

 

این یک نقش معمولی نیست؛ مراحل خاص خود را دارد و نمی‌توان این نقش را بازی کرد بلکه باید آن را زندگی کرد. البته که زندگی کردن این نقش مانند نقش‌های دیگر نیست.

 

 آیا ایفای این نقش برای شما سخت بود؟

ممکن است هر نقش دیگری از یک بازیگر دیده شود، موردقبول باشد زیرا بیننده ذهنیت قبلی از آن نقش ندارد اما از شخصیت حضرت امام (ره) تصاویر، فیلم، صوت و ... موجود است. همچنین حافظه ذهنی مردم نیز پاک نشدنی است. بنا بر این بازیگر باید جوابگوی حافظه عمومی باشد. به همین دلیل این نقش و پذیرفتن آن کاری دشوار محسوب می‌شود. امیدوارم با توکل به خدا و یاری او بتوانم در یک فضای آرام کار خود را به درستی ارائه کنم تا حق مطلب ادا شود.

 

 

این مراحل به آرامی طی می‌شد و شکل می‌گرفت. نمی‌دانم چطور باید توضیح دهم اجزای صورت و جزئیات ظاهری این شخصیت، آرام‌آرام شکل گرفت و تشکیل یک مجموعه را داد.

 

دوستانی که حضور داشتند، هیچ‌یک باور نمی‌کردند که چهره من تا این حد به این شخصیت نزدیک و شبیه شود.

 

در اولین دیدار بین من، شهرام خلج و محمدرضا ورزی، خلج عنوان کرد که امکان ندارد به نتیجه دلخواه برسیم، اما ورزی گفت، می‌شود. در نتیجه آرام‌آرام و با توجه به راهنمایی‌های ورزی و تلاش‌های شهرام خلج به شباهت موردنظر رسیدیم. به طوری که در تاریخ گریم ایران، این گریم نزدیک‌ترین چهره به امام (ره) بود. این نقش فقط به یک کاور احتیاج ندارد بلکه نیازمند یک درون‌مایه و باطن است.

 

بله. همسر مرحوم حاج احمد آقا و آقا صادق طباطبایی، برادرشان.

طبیعی است که از مشاهده همچنین شباهتی شگفت‌زده شده بودند.

نزدیک شدن به این شخصیت دارای دو مرحله بوده است. یکی روند مطالعه در آراء، نظریات و ... حضرت امام (ره) و دیگری دین حرکات، سکنات و ... ایشان. این موارد دارای دایره مطالعاتی مشاهداتی است. مورد بعدی مطالعه در خصوص زندگی امام و چگونگی گذراندن مراحل تحصیلی و شکل‌گیری اندیشه ایشان که در نهایت مسیر اندیشه‌ای را به وجود می‌آورد که به یک عرفان دست پیدا می‌کنند و این عرفان در آثار امام از جمله شعر و متن حضرت نمود پیدا می‌کند به شکلی که همه‌چیز متوجه خداوند می‌شود.

 

اگر این مجموعه پخش شود و با اقبال عمومی مواجه شود. همچنین من توفیق داشته باشم که خوب ظاهر شوم، شرایط را برای من دشوارتر می‌کند.

 در حال حاضر نگاه زراندوزانه به دنیا ندارم. سعی کرده‌ام در تمام کارهایم از جمله نمایش‌ها، در حد توانم، عدالت را رعایت کنم. تلاش کرده‌ام منتقد شرایط ناروا باشم. امیدوارم خداوند به اندازه ظرفیت من توفیق دهد. اگر بیشتر از حد و اندازه باشد آدمی نمی‌تواند با خود کنار بیاید. در پایان از همه تشکر می‌کنم.

 *سریال تاریخی «معمای شاه» هرشب بجز پنجشنبه ها از ساعت 22:15 روی آنتن شبکه یک سیما می رود.

گفت‌وگو از: لیلا سلمانی

 

 

تاریخ و محل تولد: ۱۳۳۹ بروجرد/ تخصص: کارگردان، بازیگر، مدرس، منتقد

تحصیلات: لیسانس کارگردانی از دانشکده هنرهای زیبا (با احراز رتبه اول) و فوق‌لیسانس کارگردانی از دانشکده تربیت مدرس

اجراها/ نمایش‌ها/ کارگردانی:

نمایش”پرواز را به خاطر بسپار“نوشته”مسعود سمیعی“؛ دانشگاه تهران، تالار شهید آوینی؛ ۱۳۷۳

نمایش”توده هیزم“نوشته”آگوست استریندبرگ“؛ تهران، تالار مولوی؛ ۱۳۷۴

نمایش”سرود پال سروش“نوشته”سعید شاپوری“؛ تهران، تئاترشهر، تالار اصلی؛ ۱۳۷۵

نمایش”کیست این پنهان مرا“؛ تهران، تئاترشهر، تالار چهارسو؛ ۱۳۷۶

نمایش”ایران“نوشته”حسن باستانی“؛ تهران، تئاترشهر، تالار قشقایی؛ ۱۳۷۷

نمایش “نیرنگ‌های اسکاپن“نوشته”مولیر“؛ تهران، تالار شهید آوینی، فرهنگسرای بهمن؛ ۱۳۷۷

نمایش”سوگ مضحکه یادگار زریران“نوشته”حسن باستانی“؛ تهران، تئاتر شهر، تالار چهارسو؛ ۱۳۷۸

نمایش”خورشید بانو“نوشته”حسن باستانی“؛ تهران، تئاتر شهر، تالار چهارسو؛ ۱۳۷۹

بازی در نمایش”پستو خانه“به کارگردانی”حمید امجد“؛ تهران، تئاتر شهر، تالار قشقایی؛ ۱۳۸۰

نمایش”سوگمهر“نوشته”حسن باستانی“؛ اهواز، جشنواره ایران‌ زمین؛ (نمایش تقدیر شده)؛ ۱۳۸۱

نمایش”اطلسی نو بر شندره کهنه شهرزاد قصه ساز“نوشته”علیرضا نادری“؛ تهران، تئاترشهر، تالار سایه؛ ۱۳۸۱

نمایش”غول زنگی قلعه سنگ‌باران”نوشته جمشیدخانیان.تهران.تئاترشهر.تا لارنو۱۳۸۳

نمایش “استخوان های طلایی”نوشته دکتر فرهاد ناظر زاده کرمانی: تهران.تئاتر شهر. تالار کوچک:۱۳۸۴

نمایش “حریرسرخ صنوبر”نوشته محمدابراهیمیان:تهران.تئاتر شهر .تالار قشقایی۱۳۸۵

نمایش”هفت خاج رستم”نوشته یارعلی پورمقدم:تهران.تئاتر شهر.تالار قشقایی۱۳۸۷

کارگردانی و نویسندگی نمایش بهرام چوبینه :تهران تئاتر شهر تالار قشقایی ۱۳۸۸

کارگردانی و نویسندگی نمایش خواجه نظام الملک: تهران تئاتر شهر تالار چهار سو ۱۳۹۰

 

نمایش” زیباترین سکوت”نوشته مسعود سمیعی کارگردان اعظم بروجردی ۱۳۷۳تالارمحراب

کیست این پنهان مرا.نوشته حسن باستانی به کارگردانی خودم ۱۳۷۶تالارچهارسو

نمایش “شبی درتهران”نوشته محمدچرمشیر به کارگردانی گلاب آدینه سالن اصلی تئاترشهر۱۳۳۷

نمایش”حالت چطوره مش رحیم و گلدونه خانوم“به کارگردانی”اسماعیل خلج“؛ تهران، تئاترشهر، تالار سایه؛ ۱۳۸۱

نمایش”آوای سرخ“به کارگردانی”حسین نصرآبادی“؛ تهران، تئاترشهر، تالار قشقایی؛ ۱۳۸۱

نمایش”خاطرات هنرپیشه نقش دوم“به کارگردانی”هادی مرزبان“؛ تهران، تالار سنگلج؛ ۱۳۸۲

نمایش”شرق بوسه“به کارگردانی”مصطفی عبداللهی“؛ تهران، تئاترشهر، تالار کوچک؛ ۱۳۸۳

نمایش”ویستک“به کارگردانی”مسعود دلخواه“؛ تهران، تئاترشهر، تالار قشقایی؛ ۱۳۸۴

نمایش “هفت نمایش کوتاه”نوشته وکار اسماعیل خلج.تهران.فرهنگسرای هنر۱۳۸۵

نمایش “ساقی” نوشته و کار امیر دژآکام سالن اصلی تئاتر شهر ۱۳۹۱

 

کارگردانی نمایشنامه منجی در صبح نمناک در نمایشنامه خوانی آثار زنده یاد اکبر رادی ۱۳۸۸

بازی درنمایشنامه خوانی”دیدار در دمشق”نوشته وکار محمدابراهیمیان فرهنگسرای دانشجو۱۳۸۶

بازی در نمایشنامه خوانی” رودکی”نوشته وکار محمدابراهیمیان تئاترشهر ۱۳۸۶

 

بازیگردان.انتخاب بازیگر وبازیگر سریال حلقه سبز کارگردان ابراهیم حاتمی کیاشبکه ۳

بازیگر فیلم سینمایی جایی برای زندگی محمد بزرگ نیا

بازیگر سریال شب دهم کارگردان حسن فتحی شبکه۱

بازیگر سریال همسایه ها کارگردان حسن فتحی شبکه ۱

بازیگر سریال قصه های شهرک کارگردان بابک محمدی شبکه ۳

بازیگر فیلم داستانی مسافر سپیده دم کارگردان محمدنیاکانی شبکه ۱

بازیگر فیلم داستانی مثل یک پروانه کارگردان محمدنیاکانی شبکه۱

بازیگر فیلم داستانی فسیل زنده کارگردان جواد ارشادشبکه ۳

بازیگر فیلم سنمایی معبد جان کارگردان محمد درمنش ۱۳۸۷

منتقد نشریه‌های مختلف فرهنگی، نقد های نمونه:درج سه نقد در روزنامه شرق باری نمایش های:سانتاکروز (کارگردان-هماروستا)چشم اندازی از پل (کارگردان-منیژه محامدی)خواتین پنج قلعه (کارگردان-مریم کاظمی)شبی که راشل خانه را ترک کرد (پریسا مقتدی)

 

مدرس دانشکده‌های سوره تهران، اصفهان، دانشکده سینما تئاتر و مرکز هنرهای نمایشی برای تدریس در شهرستان‌های مختلف از جمله کرج، رشت، انزلی، لاهیجان، آستارا، تالش، بروجرد و دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز و اراک و تنکابن.

مدرس در دانشکده‌های سوره تهران و اصفهان،دانشکده سینما- تئاتر و دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز

مدرس در شهرستان‌های مختلف از جمله کرج، رشت، انزلی، لاهیجان، آستارا، تالش، بروجرد از طرف مرکز هنرهای نمایشی…

مدرس وزارت و فرهنگ ارشاد اسلامی با برگزاری ورک شاپ در بیست ونهمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر در تالار رودکی برای کارگردانان سراسر کشور

مدرس حوزه هنری در شهرستان های :یزد.قزوین، اصفهان شهر کرد و…

مدرس در موسسات غیر انتفاعی- کانون سینماگران جوان-رسام هنر و…

انتشار مجموعه شعر رویای خدایان کوچک (نشر افراز ۱۳۸۷)

انتشار مجموعه شعر کوچ (نشر مهیستان ۱۳۸۸)

انتشار مجموعه شعر می خواهم به کودکی ام باز گردم (نشر مهیستان و برقعی۱۳۸۸)

انتشار نمایشنامه بهرام چوبینه (نشر افراز ۱۳۸۹)

انتشار نمایشنامه (خواجه نظام الملک))مردی برای تمام فصول ایرانی (نشر افراز ۱۳۹۰)

انتشار نمایشنامه (سیمرغ و سهرورد) نشر نگاه معاصر (زیر چاپ)

انتشار (من شاعر کودکی هایم هستم) نشر نگاه معاصر (زیر چاپ)