شهر هزارچهره ما این روزها با شیوع کرونا و وضعیت اسف‌بار اقتصادی، بیش از گذشته از درد به خود می‌پیچد و فقر و فلاکت، بیشتر از همیشه خود را نشان می‌دهد.
مشاغل کاذبی که این روزها به خاطر کرونا تعطیل شدند و توان خریدی که چندان بالا نبود و حالا به هیچ تبدیل شده، توصیف حال و روز این روزهای ماست.
حذف دستفروشان ممکن نیست/به فکر ساماندهی باشیم
بازارچه‌های هفتگی که در تمام روزهای هفته و هر روز در یک محله از خرم‌آباد برگزار می‌شد منبع درآمد خوبی برای افرادی بود که سرمایه کافی برای راه انداختن یک کسب و کار مناسب را نداشتند، از طرفی چون در این شغل، خبری از کرایه مغازه و عوارض و... نبود قیمت اجناسشان قدری پایین‌تر از مغازه‌ها بود که همین مسئله موجب استقبال مردم از آن‌ها هم شده بود اما با شیوع کرونا و تصمیم دولت بر تعطیلی مراکز تجاری، این بازارچه‌ها هم تعطیل شدند و در شرایط فعلی و با وجود شروع به کار همه مراکز تجاری، این بازارچه‌ها هم چنان تعطیل هستند و فقط در برخی از آن‌ها چند دستفروش، حضور دارد.
معاون خدمات شهری شهرداری خرم‌آباد در این باره به «یافته» می‌گوید: در حال حاضر هیچ ممنوعیتی برای تشکیل بازارچه‌های هفتگی وجود ندارد و آن‌ها مشغول به کار هستند. حمید علیرضایی ادامه می‌دهد: با توجه به شیوع کرونا و ازدحام جمعیت در بازارچه‌های هفتگی، این مراکز تعطیل شدند اما بعد از بازگشایی همه مراکز تجاری، این بازارچه‌ها هم می‌توانند مانند گذشته کار کنند.
وی اظهار می‌کند: در شرایط فعلی، مردم دیگر از بازارچه‌های هفتگی استقبال نمی‌کنند، به همین دلیل تعداد دستفروشان در این بازارچه‌ها کاهش یافته است.
مرکز شهر پاخورش بیشتر است
این روزها مرکز شهر پر شده از دستفروشانی که تا نیمه پیاده‌رو و حتی خیابان‌ها را گرفته‌اند و عبور و مرور را برای پیاده و سواره دشوار کرده‌اند.
علیرضایی دراین‌باره می‌گوید: دستفروشانی که در سطح شهر حضور دارند کاسبان بازارچه‌های هفتگی نیستند. او اظهار می‌کند: بسیاری از این افراد هیچ‌وقت حاضر نشدند که در قالب این بازارچه‌ها کار کنند، آن‌ها در جاهایی بساط شان را پهن می‌کنند که پاخور خوبی داشته باشد.
او می‌افزاید: ما تمام سعی‌مان را برای ساماندهی این افراد انجام داده‌ایم اما متأسفانه هیچ نتیجه‌ای نگرفته‌ایم.
بازارهای هفتگی امکانات ندارند
سال‌ها بعد از تشکیل بازارهای هفتگی در این قسمت‌ها هیچ امکاناتی وجود ندارد و دستفروشان با وجود پرداخت عوارضی هرچند ناچیز، توقع دارند لااقل از حداقل امکانات برخوردار باشند.
یکی از این افراد به " یافته" می‌گوید: تقریبا ده سال است در بازارچه‌های هفتگی حضور دارم. سعید رحیمی ادامه می‌دهد: از همان روزهای اول پیمانکار قول داد که برایمان سایبان و توالت فراهم کند فقط در حد نصب چند داربست پیش رفت و متأسفانه هنوز خبری از سایبان و توالت سیار نیست.
او می‌گوید: البته ناگفته نماند که بسیاری از کسانی که در اینجا کار می‌کنند همکاری لازم را با مأموران شهرداری ندارند. رحیمی می‌افزاید: در حال حاضر و با توجه به تعطیلی بازارچه‌های هفتگی، چند ماه است که در مرکز شهر بساط می‌کنم.
وی اظهار می‌کند: در این جا کار کردن بسیار راحت‌تر است، چرا که هم می‌توانم از سایه درختان و ساختمان‌ها استفاده کنم و مشکل سرویس بهداشتی ندارم و هم فروش بهتری هم دارم.
رحیمی می‌گوید: چون قیمت اجناس ما ارزان‌تر از مغازه‌دار است و با همان کیفیت، مردم ترجیح می‌دهند که از ما خرید کنند.
ایجاد شغل وظیفه شهرداری نیست
مدیر عامل سازمان میادین و ساماندهی مشاغل شهری شهرداری خرم‌آباد در این باره به «یافته» می‌گوید: ما از مشکلات اقتصادی و وضعیت اشتغال جامعه آگاهیم اما وظیفه شهرداری ایجاد شغل نیست. امید ساکی ادامه می‌دهد: ما ناچاریم برای ایجاد نظم در جامعه مانع فعالیت دستفروشان در خیابان‌های اصلی شهر شویم.
او می‌گوید: دستفروشانی که در مرکز شهر کار می‌کنند حاضر نیستند در بازارچه‌هایی که شهرداری ایجاد می‌کند حضور یابند.
وی اظهار می‌کند: این افراد فقط در مراکز شلوغ شهر کار می‌کنند.
وی می‌افزاید: برخی از مغازه‌داران مرکز شهر جلوی مغازه‌شان را به دستفروشان اجاره می‌دهند و به محض حضور مأمور شهرداری این افراد اجناسشان را در گونی می‌ریزند و در این مغازه‌ها قرار می‌دهند.
ساکی می‌گوید: به نظر من ساماندهی دستفروشان در خرم‌آباد غیر ممکن است. او ادامه می‌دهد: کسانی که در مرکز شهر بساط می‌کنند حاضر نیستند در بازارچه‌ها که به‌طور حتم در مرکز شهر نیستند کار کنند.
ساماندهی دستفروشان غیر ممکن است
وی اظهار می‌کند: علاوه بر دستفروشان، میوه‌فروشان هم موجب بی‌نظمی برخی میادین و خیابان‌های اصلی شهر شده‌اند.او معتقد است 90 درصد این افراد از شهرستان‌های اطراف از جمله الشتر و نورآباد به خرم‌آباد مهاجرت کرده‌اند.
وی می‌افزاید: سال گذشته در جریان ساماندهی میوه‌فروشان میدان امام حسین (ع) در خرم‌آباد، دو بار مورد تیراندازی قرار گرفتم. ساکی می‌گوید: متاسفانه شهرداری‌های مناطق، در این باره، با ما همکاری نمی‌کنند.
او اظهار می‌کند: در خرم‌آباد عزمی از سوی مردم برای حل این مشکل وجود ندارد و ساماندهی دستفروشان غیر ممکن است.
ساکی می‌گوید: تا به حال بارها بازارچه‌هایی برای دستفروشان در مناطق مختلف در نظر گرفته‌ایم که متأسفانه مورد استقبال قرار نگرفتند.
مدیر سازمان میادین و ساماندهی مشاغل شهری شهرداری خرم‌آباد می‌گوید: یک زمین خالی کنار زمین اسب‌دوانی خرم‌آباد در منطقه دره گرم را برای وانت‌ها و چرخ‌های میوه‌فروش اختصاص دادیم اما نتوانستیم میوه‌فروشان را قانع کنیم که در این مکان قرار گیرند.
او می‌گوید: آن‌ها می‌خواهند در جایی باشند که در دسترس مردم باشند چرا که معتقدند اگر کمی دورتر باشند کسی از آن‌ها خرید نمی‌کند. این قضیه تا آن جا پیش رفته که گاه دیده می‌شود که این میوه‌فروشان تا وسط خیابان هم پیش می روند.
ساکی می‌گوید: سال ها پیش هم یک گاراژ در خیابان انقلاب بعد از خیابان خاتم‌الانبیا به دستفروشان میوه اختصاص دادیم و آن‌ها مدتی در آنجا مستقر شدند اما دوام نیاوردند و دلیلش را هم عدم استقبال مردم عنوان کردند.
نیازمند همکاری مردم هستیم
وی می‌افزاید: تا زمانی مردم با ما همکاری نکنند نمی‌توانیم در ساماندهی دستفروشان موفق شویم.
او ادامه می‌دهد: مردم همیشه راحت ترین راه را برای خریدشان انتخاب می‌کنند. ساکی می افزاید: باوجود استقبال مردم از دستفروشان در کنار خیابان‌های اصلی امکان جمع‌آوری و ساماندهی شان وجود ندارد.
ساکی می‌گوید: وقت آن رسیده که مردم به قوانین شهروندی احترام بگذارند و فقط به فکر سود شخصی شان نباشند.
اوضاع بازارچه‌های هفتگی بهتر نمی‌شود
ساکی می‌گوید: اوضاع بازارچه‌های هفتگی بهتر نمی‌شود چرا که شهرداری نمی‌تواند زمین مورد نیاز برای ایجاد بازارچه‌های هفتگی را فراهم کند. وی می‌افزاید: ما بارها تلاش کردیم از زمین‌های خالی که در محله‌های حاشیه‌ای شهر وجود دارد زمینی را به مدت طولانی کرایه کنیم تا بتوانیم برای این کاسبان سرویس بهداشتی و سایبان ایجاد کنیم اما با توجه به وضع اقتصادی موجود، هیچ کس حاضر نیست زمینش را به مدت چند سال در اختیار به شهرداری اجاره دهد.
این مقام مسئول می‌گوید: در چنین شرایطی نمی‌توان هیچ امکاناتی برای دستفروشان فراهم آورد.
وی اظهار می‌کند: ما نمی‌توانیم دستفروش را مجبور کنیم مثلا در کوی ارتش بساط کند زیرا او می‌خواهد در جایی که مراکز تجاری وجود دارند حضور یابد.
او می‌گوید: شهرداری هیچ گونه اهرم فشاری برای ساماندهی و جمع‌آوری دستفروشان در اختیار ندارد و نیازمند همکاری نیروی انتظامی در این باره است.
وجود دستفروش در خیابان‌های شهر و چهره زشتی که از این شلوغی‌ها ایجاد می‌شود حاصل وضعیت اقتصادی نابسامان کشور و تعطیلی بسیاری از کارخانه جات و صنایع بزرگ و کوچک در استان است. این که ما انتظار داریم شهرداری شهر را سامان بخشد انتظار به‌جایی است اما وجود نرخ اول فلاکت و بیکاری در کشور فقط یک آمار روی کاغذ نیست بلکه نشانه شرایط سخت و طاقت فرسای زندگی در تعداد بسیار زیادی از خانواده‌های لرستانی است.
این مسئله که شخصی به دلیل نداشتن سرمایه ناچار است کنار خیابان بساط کند و شخص دیگری ناچار است ارزان ترین جا را برای خرید مایحتاج زندگی اش انتخاب کند واقعیت‌های تلخ جامعه ماست.
بنابراین در این شرایط از مسئولین امر انتظار می‌رود با در نظر گرفتن این مشکلات راه حلی مناسب برای حل این مشکل بیندیشند و تا جایی که ممکن است مکان‌هایی که برای دسترسی مردم به دستفروشان راحت‌تر است برای این افراد در نظر بگیرند و حداقل امکانات را در حد توانشان برای این کاسبان فراهم کنند و از مردم هم انتظار می‌رود به خاطر کمک به بهتر شدن چهره شهرمان، یک همت همگانی به راه‌اندازند و از دستفروشانی که در هر جای شهر که باب میلشان است بساط می‌کنند خرید نکنند و فقط به بازارچه‌های مخصوص این کار مراجعه کنند.
فاطمه دارابی-پایگاه خبری یافته