تپه باستانی ماسور متعلق به هزاره 6 تا دوره ساسانیان، در تاریخ ۱۹ دی‌ماه ۱۳۵۶ با شمارهٔ ثبت ۱۵۵۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
محدوده‌ی تپه‌های دوگانه (شرقی و غربی) این منطقه و محدوده‌ای که در آن سفال پراکنده شده، بیش از 13.5 هکتار وسعت دارد که یک مکان باستان‌شناختی با ارزش را نشان مي‌دهد.
شهر باستانی ماسور که زیر این تپه‌ها پنهان شده در اواخر دوره مس و سنگ جدید (5 هزار و 300 سال پیش) بوده که به یک جامعه‌ی شهرنشین شباهت داشته است.
با وجود این همه قدمت و ارزش باستانی این منطقه از ساماندهی مناسبی برخوردار نیست و همچنان بلاتکلیف مانده است.
مدت‌ها روی شهر یا روستا بودن این منطقه اختلافاتی بین مسوولان وجود داشت، عده‌ای ماسور را روستا و عده‌ای آن را ملحق به شهر خرم‌آباد می‌دانستند!
اما سال 91 وزیر وقت مسکن و شهرسازی دستور الحاق ماسور را به شهر خرم‌آباد اعلام کرد؛ هر چند مسوولان استانی به دلیل در نظر نگرفتن اعتبارات لازم توسط وزارتخانه، این امر را به تعویق می‌انداختند.
سال‌های اخیر نام شهر بر این منطقه قرار گرفت و ظاهراً امتیازات شهری به این منطقه نسبت داده شد که البته مردم ماسور هنوز هم نمی‌دانند چه امتیازاتی نصیب آن‌ها شده و با گذشته چه فرقی کرده است!
سال 1393 معاون سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری وقت، در سفر خود به لرستان، در خصوص آزادسازی حریم تپه باستانی ماسور خرم‌آباد عنوان کرد: با رایزنی‌های صورت گرفته توسط مسوولین استانی، تعداد زیادی از ساختمان‌های اطراف محوطه تپه ماسور، خریداری و تخلیه شده‌اند.
طالبیان بیان داشت: در صورتی که کل مجموعه ماسور با همکاری مدیران و متولیان امور شهری آزادسازی شود، سازمان میراث فرهنگی کشور هزینه‌های لازم برای کاوش در محل این تپه باستانی را تأمین خواهد نمود. همچنین این سازمان آمادگی دارد بخشی از اعتبارات لازم برای تبدیل این تپه به یک سایت موزه‌ای و گردشگری را پرداخت کند.
در دور اول سفر هیات دولت به استان (ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد) بر ضرورت ساماندهی وضعیت کنونی تپه باستانی ماسور تأکید شد.
در مصوبه دولت آمد که با همکاری وزارت مسکن و شهرسازی، استانداری لرستان و بانک مرکزی، موضوع جابجایی ساکنان منطقه تپه ماسور طی سه ماه بررسی و نتیجه به معاونت امور اجرایی رئیس‌جمهور ارائه شود.
حال از تاریخ تصویب این مصوبه چندین سال می‌گذرد اما تاکنون اقدامی برای کاوش این تپه صورت نگرفته و تنها در سال 89 محوطه و حریم آن را مشخص شد.
با این اوصاف زمستان سال 1394 بر اساس تفاهم‌نامه‌ای که در زمان مدیر کل وقت میراث فرهنگی با شهرداری خرم‌آباد به امضا رسید، مقرر شد تا در این تپه باستانی به‌جز محدوده‌ای در مرکز تپه به شعاع 70 متر که برای کاوش‌های باستان‌شناسی در نظر گرفته‌شده، فضای سبز ایجاد شود.
بر اساس این تفاهم‌نامه این تپه به مدت 5 سال در اختیار شهرداری قرار گرفت و مقرر شده بعد از 5 سال این تپه به میراث فرهنگی بازگردانده شود! و دفتر فنی استانداری نیز متعهد شده که این اقدام صورت گیرد.
نکته مهم اینکه نظارت به‌صورت مستمر بر کار شهرداری انجام می‌شود، اما با ایجاد فضای سبز احتمال بروز آسیب به این تپه باستانی وجود دارد.
آیا موقعیت مناسبی برای ایجاد فضای سبز در نظر گرفته‌شده است؟
چرا به مرور زمان تغییرات بر تصمیمات گذشته سایه می‌افکند؟
در حال حاضر بوستان بهارستان تقریباً مقابل تپه ماسور احداث‌شده و در حال تکمیل است
با گواه به این که احتمال آسیب به تپه وجود دارد چرا باید چنین تصمیمی اتخاذ شود؟
قطعاً بوستان فقط چمن و گل نیست و نیاز به امکانات جانبی هم دارد و ایجاد این امکانات احتمال آسیب را بیشتر می‌کند.
چرا از ظرفیت بالقوه این تپه باستانی با حفظ اثر بهره‌برداری بهتری نمی‌شود؟
پابرجا بودن پارکینگ (نیروی انتظامی) در مجاورت این تپه نیز جای سؤال دارد!
در این خصوص بیرانوند نماینده خرم‌آباد و دوره چگنی در نشست خبری (پانزدهم مرداد 1395) گفت: پارکینگ نیروی انتظامی ماسور به‌زودی جمع‌آوری و شهرداری قطعه زمینی در مکان مناسب‌تری، در اختیار نیروی انتظامی قرار خواهد داد؛ اما در این خصوص هنوز اتفاق خاصی نیفتاده و پارکینگ همچنان مستقر می‌باشد.
ساماندهی این تپه باستانی و ایجاد سایت گردشگری، همکاری و هماهنگی بین دستگاه‌های مرتبط از جمله میراث فرهنگی و شهرداری را می‌طلبد.
همچنین با بهره بردن از تجربیات در ساماندهی مناطق تاریخی همچون شهر سوخته، هگمتانه و غیره می‌توان در پیشبرد اهداف (تبدیل لرستان به مقصد گردشگری) و برنامه‌ریزی‌ها عملکرد بهتری داشت.
خبر و عکس: علی محمدی/ پایگاه خبری یافته